EKONOMIA globalizazioa

  • Bigarren munduko posgerra

    Bigarren munduko posgerra
    1. urtean bigarren mundu-gerra amaitu zen, eta horrek ondorio batzuk izan zituen globalizazio ekonomikoari buruz hitz egiterakoan. Kalkuluen arabera, Europak gutxienez potentzia industrialaren % 50 galdu zuen.
    Gerraosteko hedapen kapitalistaren emaitza, hain zuzen ere, sistema ekonomiko sozial eta kultural baten hedapena izan zen, zeinaren erdigunea AEBn kokatu baitzen, Ingalaterrak, Frantziak eta Alemaniak Bigarren Mundu Gerra baino lehen hartu zuten garrantzi kapitalista baztertuz.
  • NATOren sorrera

    NATOren sorrera
    Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundea (NATO) sortu zen, Estatu Batuen, Kanadaren eta Europa Mendebaldeko hamar herrialderen arteko segurtasun aliantza. 2020an, NATOk hogeita hamar kide ditu, eta horietatik hogeita bat EBko herrialdeak dira.
  • Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa

    Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa
    Schuman Planaren arabera, sei herrialdek itun bat sinatu dute ikatzaren eta altzairuaren industriak elkarrekin kudeatzeko. Horrela, herrialde batek ere ezin du gerra-armarik sortu besteen aurka egiteko, iraganean bezala. Sei herrialde horiek Alemania, Frantzia, Italia, Herbehereak, Belgika eta Luxenburgo dira. 1952an Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoa sortu zen
    .
  • Europako Parlamentuaren sorrera

    Europako Parlamentuaren sorrera
    Gaur egungo Europako Parlamentuaren aitzindaria den Europako Parlamentu Batzarraren lehen bilera Estrasburgon (Frantzia) egin da, Robert Schuman presidente hautatua bertan dela. Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoaren Batzar Bateratua ordezkatu zuen, eta Europako Parlamentua izena hartu zuen.
  • Jugoslaviako dibisioa

    Jugoslaviako dibisioa
    Balkanetan, Jugoslavia zatitzen hasi zen. Horren ondoriozko gerrek dozenaka mila biktima eragin zituzten, eta hurrengo hamarkadaren zati handi batean jarraitu zuten.
  • Maastrichteko Ituna

    Maastrichteko Ituna
    Maastrichten (Herbehereak) Europar Batasunaren Ituna sinatu zen. Mugarri garrantzitsua da, arau argiak ezartzen baititu etorkizuneko diru bakarrerako, atzerri- eta segurtasun-politikarako eta justizian eta barne-gaietan lankidetza estuagoa izateko. Tratatua 1993ko azaroaren 1ean sartu zen indarrean, eta ofizialki «Europar Batasuna» sortu zuen.
  • Europako Esparru Ekonomikoaren sorrera

    Europako Esparru Ekonomikoaren sorrera
    Indarrean sartzen da Europako Esparru Ekonomikoa sortzeko Akordioa (EEEBuscar aurreko loturaren itzulpenak • • •), merkatu bakarra EFTAko herrialdeetara zabaltzen duena. Gaur egun, pertsonak, ondasunak, zerbitzuak eta kapitala EEEko hogeita hamar herrialdeetan ibil daitezke (EU-27 gehi Islandia, Liechtenstein eta Norvegia). Aurreko loturaren itzulpen erabilgarriak • • • Ez du EEEn parte hartzen, baina merkatu bakarrera sar daiteke
  • Nazioarteko finantza-sistemaren zurrunbilo

    Nazioarteko finantza-sistemaren zurrunbilo
    Nazioarteko finantza-sistemaren zurrunbilo gero eta handiagoaren ondorioz, salgaien munduko merkataritzaren bolumenaren lehen gainbehera gertatu zen 2001. urtean.
  • 2008ko finantza krisia

    2008ko finantza krisia
    2008 fue el comienzo de una gran crisis económica en los Estados Unidos, que se originó en los Estados Unidos pero tuvo un alcance global. La crisis fue desencadenada por una ola de regulación económica, una sobrevaluación de los productos financieros, una crisis alimentaria mundial, el aumento de los precios del petróleo provocado por la invasión estadounidense de Irak y la amenaza de una recesión.
  • COVID-19

    COVID-19
    COVID-19a 2019ko abenduan identifikatu zuten Wuhanen, Txinan. 2. motako arnas sindrome akutu larriaren (SARS-CoV-2) koronabirusak eragin zuen, arnas gaixotasuna eragiten duen eta pertsonatik pertsonara zabal daitekeen birus berri batek. Hau da, jendea bere etxean konfinatuta zegoenean eta ezin zuenean lanik egin gizartearentzako beharrezko lana ez bazen ezin zinen etxetik atera eta horrek ezin zuen dirurik irabazi, beraz, familia askoren egoera ekonomikoa oso baxua zen.
  • Ukrainaren aurkako gerra

    Ukrainaren aurkako gerra
    Gerra errusiar-ukrainarraren aurrekari historikoetatik hasi zen hori. Faktore sozial, kultural, etniko eta linguistiko ugari daude, Ukraina ekialdeko eta hegoaldeko protesta errusiazaleen txinpartak sortzen lagundu zutenak, 2014ko mendebaldearen aldeko iraultzaren hasierako ondorioetan. Hemen, kristauek dena utzi behar zuten eta gerra guztiarekin jendeak ez zuen dirurik beren herrialdetik ihes egiteko eta salbu egoteko.