-
Period: to
Felipe III "El Piadoso"
Felipe III.a 1578ko apirilaren 14an jaio zen, eta hil zen 1621eko martxoaren 31n. Espainiako eta Portugalgo errege izan zen. 1599ko apirilaren 18an Austriako Margaritarekin eskondu zuen, eta zortzi seme-alabak izan zituen. -
Londresko ituna
Londresko ituna bake tratatua izan zen, 1604ko abuztuaren 28an Londresen Espainia eta Ingalaterraren artean frimatua izan zena, Ingalaterraren aurkako Espainiako gerra amaitu zuena (1585-1604).
Enlace: es.wikipedia.org/wiki/Tratado_de_Londres_(1604) -
Hamabi urteko su-etena
Hamabi urteko su-etena, 1609ko apirilaren 9an Espainiak sinatutako bake hitzarmen bat izan zen; baita behe mailako herrialdeena ere, laurogei urteko gerra amaitzea eragin zuena, holandarrek 1568tik Espainiako Inperioaren aurka mantentzen zutena.
Enlace: es.wikipedia.org/wiki/Tregua_de_los_doce_años#:~:text=La%20Tregua%20de%20los%20Doce,1568%20para%20conseguir%20su%20independencia. -
Morikoen kanporatzea
Moriskoen kanporatzea Felipe III.a erregeak agindu zuen eta 1609 eta 1613 bitartean burutu zen. Kanporatuak Valentziako Erresumakoak, Andaluziakoak, Extremadurakoak, Gaztelako Koroakoak, Aragoiko Koroakoak eta berak Murtziako Erresumakoak izan ziren. Guztira, 350.000 pertsona inguru kanporatu zituzten.
Enlace: es.wikipedia.org/wiki/Expulsión_de_los_moriscos -
Period: to
Felipe IV " El Grande"
Felipe IV.a 1605eko apirilaren 8an jaio zen eta 1665eko irailaren 17an hil zen. Felipe III.a eta Margarita Austriakoaren semea izan zen. Espana eta Portugalgo errege izan zen 1621eko martxoaren 31tik hil zen arte. 1615ean Isabel Borbonekoarekin ezkondu zen, eta 11 seme-alaba izan zituzten.
Enlace: es.wikipedia.org/wiki/Felipe_IV_de_España -
Memorial Handia
Memorial Handia, Olivaresko konde-dukeak 1624ko abenduaren 25ean Felipe IV.a Espainiakoarentzat idatzitako dokumentu sekretu bat izan zen. Bertan, Monarkia Hispanikoak aurre egiten zion egoera zaila deskribatzen zuen eta aurre egiteko konponbideak argitzen zituen. Horietan guztietan Gaztelako Koroan zuen botere bera lortuz erregearen autoritatea indartzea lortzeko, Olivaresek hispaniar monarkia konposatuaren legeak eta erakundeak homogeneizatzea proposatu zuen. -
Armen batasuna
Armen Batasuna, 1626an, Olivaresko konde-dukeak egin zuen eta Felipe IV.a Erregeak onartu. Honen bidez, Hispaniar Monarkiako guztiek euren defentsarako gizon eta baliabideak jarriko zituzten. Horrela, 140.000 soldaduko armada batek erresuma asko ekarriko lituzke. Horrela, konde-dukeak Austriako Etxeko Monarkiak 1618an Hogeita Hamar Urteko Gerra hasi zenetik bere gain hartutako konpromiso militarrak bete nahi zituen.
Enlace:es.wikipedia.org/wiki/Unión_de_Armas -
1640 Krisia
1640ko krisia Austriarren Monarkia Hispanikoak inoiz izan zuen krisi politikorik larriena izan zen. Espainiako Felipe IV.aren erregealdian Olivaresko konde-dukeak aurkeztu zuen Armen Batasunaren proiektua izan zen bere kausa nagusietako bat. Hori guztia Holandako eta Zelandako Probintzia Batuetako matxinoen aurkako Laurogei Urteko Gerraren eta Hogeita Hamar Urteko Gerraren testuinguruan gertatu zen.
Enlace: es.wikipedia.org/wiki/Crisis_de_1640 -
Kataluniako matxinada
Kataluniako zati esanguratsu bati 1640 eta 1652 artean eragin zion Kataluniako Matxinadak. Emaitzarik esanguratsuena Pirinioetako Bakea sinatzea izan zen, Espainiako eta Frantziako monarkien artean. Horrek Frantziako subiranotasunaren esku utzi zituen Rosello konderria eta Cerdaña konderria, lehen Kataluniako printzerriaren zati izan zirenak, monarkia hispanikoaren lurraldeetako bat. -
Hogeita Hamar Urteko Gerrak
, Erdialdeko Europan 1618 eta 1648 bitartean gertatu zenak, garai hartan boteretsuak ziren Europako nazio gehienak inplikatu zituen. Ondorengo mendeetan Europa osoaren etorkizuna gerra honek moldatu zuen. Estatu alderdikoien arteko gatazka politiko-erlijioso gisa hasi bazen ere, Europako potentzia ezberdinen pixkanakako esku-hartzeak gatazka gerra orokor bihurtu zuen Europa osoan, nahitaez erlijiosoak ez ziren arrazoiengatik. -
Portugalgo Errestaurazio Gerra
Portugalgo Erresumaren eta Espainiako Monarkiaren artean Errestaurazio Gerra izeneko borroka armatu ugari izan ziren. Gatazka hau 1640ko abenduaren 1ean Independentziaren Berrezarpenaren altxamenduarekin hasi zen, 1580tik zegoen Habsburgotarren monarkiari amaiera eman ziona, eta 1668ko Lisboako Itunarekin konpondu zen, Alfontso VI.a Portugalgoak eta Karlos II.a Espainiakoak sinatu zutena.
Enlace:es.wikipedia.org/wiki/Guerra_de_Restauración_portuguesa -
Westfaliako bakea
Osnabrück eta Münsterko bi bake-itunak, 1648ko urriaren 24an sinatu zirenak eta Alemaniako Hogeita Hamar Urteko Gerrari zein Espainia eta Herbehereen arteko Laurogei Urteko Gerrari amaiera eman zietenak, Bake Itun bezala ezagutzen dira. Azken itun hori Münsterko udaletxeko Bakearen Aretoan sinatu zen, Westfalia eskualde historikoan. Akordio hauetan parte hartu zuten Germaniako Erromatar Inperio Santuko Enperadoreak, Espainiako Monarkiak, Frantziako eta Suediako erresumek. -
Period: to
Carlos II "El Hechizado"
1661eko azaroaren 6an jaio eta 1700eko azaroaren 1ean hil zen. Austriako Felipe IV.a eta Marianaren semea zen. Felipe hil zenean Karlos oraindik gazteagoa zen, beraz, Austriako Mariana boterearen kargu egon zen adin-nagusitasuna bete zuen arte. Karlos II.a antzua izan zenez, ondorengorik gabe hil zenez, oinordetza-gatazka larria eragin zuen. -
Frantzia-Herbehereetako gerrak
Frantzia-Herbehereetako gerrak 1672ko apirilaren 6tik 1678ko irailaren 17ra iraun zuen. Frantzia, Münster, Kolonia eta Ingalaterraren artean Probintzia Batuen aurka egin zen; Espainiak, Germaniako Erromatar Inperio Santuak eta Brandeburgoko hautesleak Aliantza Laukoitza osatzeko aliantzarekin bat egin zuten geroago. Nijmegengo Tratatuek gerra amaitu zuten eta Frantziari Franko-Konderriaren kontrola eman zioten Espainian, Europako lehen itsas potentzia, merkataritzakoa eta militarra bihurtuz. -
Ratisbonako su-etena
Ratisbonako su-etena Frantziak, Espainiak eta Germaniako Erromatar Inperio Santuak 1684ko abuztuaren 15ean Ratisbona hirian (Alemania) sinatutako itun bat izan zen, Bileren Gerrari amaiera emanez. Ez da behin betiko bakea adosten, hogei urteko su-etena baizik.
Enlace:es.wikipedia.org/wiki/Tregua_de_Ratisbona