37673 04658188

Amerikar Iraultza

  • Guraso Erromesak

    Guraso Erromesak
    Lehen kolono ingelesak ( Guraso Erromesak) Amerikako Ipar Ekialdeko kostaldera (Ingalaterra Berria) ahilegatu ziren, "Mayflower" izeneko itsasontzian.
  • Azukrearen eta Melazaren legea

    Azukrearen eta Melazaren legea
    Lege horrek galoi bakoitzeko sei penikeko eskubidea ezarri zien Frantziako Mendebaldeko Indietatik ekarritako melaza guztiei, melaza britainiarra merkeagoa eta, beraz, erakargarriagoa izateko.
  • Period: to

    Zazpi Urteko Gerra (Britania Handia eta Frantzia artean)

    Britania Handiak Frantziari irabazi zion Zazpi Urteko Gerran.
  • Zergarik ez ordezkapenik gabe

    Zergarik ez ordezkapenik gabe
    Gerra hostean, Britania Handia zorpetuta geratu zen, eta egoera horretatik ateratzeko zergak igo egin ziren. eta zergen igoeragatik gehien kaltetuak izan zirenak Britaniar kolonizatzaileak izan ziren. Kolonoek protestatu zuten, parlamentuan parte hartu ezin zutenez, hark ezartzen zizkien zergen gaineko legeak betetzera behartuta ez zeudela pentsatzen zutelako.
  • Azukrearen legea

    Azukrearen legea
    Parlamentuak 1733ko legedia baztertzea eta lege-proiektu berri batekin ordezkatzea erabaki zuen, Azukrearen Legearekin. Arantzelaren kobrantza modu zorrotzagoan betearaztea zuen helburu.Estatu Batuetako kolonien eta atzerriko merkatarien arteko merkataritza murriztu egin zen.
  • Zigiluaren legea

    Zigiluaren legea
    Kolonietan inprimatutako material gehienak zigilatutako eta Londresen ekoitzitako paperean argitaratzea eskatzen zuen, zigilu fiskal erliebedun batekin.Zazpi Urteko Gerran britainiarrek irabazi ondoren Ipar Amerikan zeuden tropei ordaintzen laguntzea zen zergaren helburua, eta kolonietako prentsa-askatasun gero eta handiagoa kontrolatzea. Gobernu britainiarrak pentsatu zuen koloniak zirela presentzia militar horren onuradun nagusiak, eta gutxienez gastuen zati bat ordaindu behar zutela.
  • Townshend-ren legea

    Townshend-ren legea
    Townshendek proposatu zuen Parlamentuak estatubatuarren diru-sarrerak lor zitzakeela "kanpoko" inportazio-zergen bidez, barne-zergen ordez.
  • Bostoneko sarraskia

    Bostoneko sarraskia
    Bostonen okupazio militarrak eragindako tentsioa areagotu egin zen soldadu talde batek Ingalaterra metropoliak tasak igotzearen aurka protesta egiten zuen liskar baten aurka tiro egin ondoren, horrela Zazpi Urteko Gerraren ondorengo galera ekonomikoetatik berreskuratzeko. Ondoren, John Adamsek, gau horretan Estatu Batuetako Independentziaren desioa piztu egin zela esan zuen.
  • Tearen Matxinada (Boston Tea Party)

    Tearen Matxinada (Boston Tea Party)
    Gauean, abertzale amerikar talde batek (Askatasunaren semeak) Mowaw indiarrak bezala mozorratu ziren, Bostongo portuan geldi zeueden hiru itsasontzietara igo eta karga guztia (343 te-kutxa-1000libra inguru) itsasora bota zuten. Hori izan zen Tearen legeagatik protestatzeko modua. Britaniarren erantzuna: tokiko agintariak aldatu, Bostonera zenbait erregimentu bidali, eta portua itxi. Kolonoak gehiago haserretu ziren. Kolonoen eta Britaniarren arteko liskarrak gora egin eta 1774.urtean gerra hasi.
  • Period: to

    Independentzia Gerraren 1.fasea

    Milizianoek (George Washington haien buru) matxinada hedatu eta Britaniar tropar jazartu zituzten. Lehenengo borrokak Lexingtonen eta Concorden. Kolonia guztietako soldaduak erreklutatu. Nahiz eta hasieran kolonoek gerran zailtasunak izan, Briatiarren erasoak jasan ahal izan zituzten. 1776an Luisianako gobernadoreak kolonoak lagundu zituen, merkantzia, hautsa, botikak, dirua, garia, armak eta laguntza militarra emanez. Horren onodrioz, kolonoek beraien lehen garaipenak lortu zituzten.
  • Virginiako Aldarrikapena

    Virginiako Aldarrikapena
    George Mason politikari Virginiarrak idatzi zuen, eta giza eskubideei buruzko historiako lehen adierazpentzat jotzen da. Bere edukiak: Subinatonatusn nazionala, botere banaketa eta sufragioaren printzipioak. Estatu Batuetako independentzia aldarrikapenaren oinarria izan zen.
  • Independentzia deklarazioa

    Independentzia deklarazioa
    1776.ko uzatilaren 4 an Independentzia deklarazioa sinatu zen Filadelfian. Idazlea Thomas Jefferson izan zen, eta liberalismo politikoan oinarritu zuen. " Gizaki guztiak askeak eta berdinak dira, eta herriak burujabetza du tiraniaren aurka matxinatzeko eta zer gobernu nahi duen erabakitzeko".
  • Saratogako Gudua

    Saratogako Gudua
    Guda horretan lotutako garaipena erabakigarria izan zen, gatazkaren martxa aldatu zuelako.Helburua zen Ingalaterra Berria iparraldeko gainerako kolonietatik isolatzea eta ahalik eta baja gehien eragitea soldadu kolonoen artean.Tropa ingelesak, ia 8000 militar zituztenak, ez ziren gai izan George Washingtonen agindupeko 14.000 militar estatubatuarren kontraerasoa jasateko.
  • Period: to

    Independentzia Gerraren 2.fasea

    Frantzia eta Espainia gerran sartu ziren kolono estatubatuarren alde. Frantziak gerran sartu zen Zazpi Urteko Gerran porrot egin ondoern mendeku bila zegoelako. Espainiak, gerran sartu zen, galduak zituen zenbait lurralde, hala nola, Gibraltar, berreskuratzeko aukera ikusi duelako.
  • Versailleseko Ituna

    Versailleseko Ituna
    1783an, Versaillesko Bakearen alde, Britainia Handiak hamahiru kolonia britainiarren independentzia onartu behar izan zuen, hauek 1776ko Independentzia Aldarrikapenean idatzi zuten bezala.
  • Lehen konstituzioa: We The People

    Lehen konstituzioa: We The People
    Antzinako kolonietako berrogeita hamabost ordezkari Filadelfiako Kongresuan bildu ziren konstituzio bat idazteko. Gobernu federal bakarra sortu zen, presidente, kongresu eta senatu bakar batekin.
    Estatu bakoitzak gobernu autonomoak dira. Berdintasun- eta askatasun- printzipioetan oinarrituta. Erreegimen errepublikanoa eta demokratikoa ezarri zuen.
  • Lehen presidentearen izendapena

    Lehen presidentearen izendapena
    1789an, jatorrizko 13 kolonietatik 10ek bakarrik bozkatu zuten. Hauteskundeetan George Washington izan zen presidente gisa aukeratu zuten pertsona bakarra, kolonietako herritarrek pentsatzen baitzuten bera nazio bat sor zezakeen pertsona bakarra zela.