-
Period: to
Amerikako iraultza
XVII. mendean lehen kolon ingelesak ipar amerikara iritsiko dira eta ingalaterra berria sortuko dute, eta
XVIII. mendean ipar amerikako hamahiru koloniak sortuko dira. -
Stamp act
1765eko Stamp Acta Britainia Handiak bere koloni amerikarretan ezarritako legea izan zen, dokumentu eta inprimatutako produktuetarako diru-sarreren zigiluak erostea eskatzen zuena, egunkariak eta kartak adibidez. Honek oposizio handia sortu zuen kolonietan, haien adostasunik gabe zergak ezartzen zituela uste baitzuten eta horrek protestak eta boikotak eragin zituen. -
Bostongo Tearen matxinada
Britain handia sinatutako aktak izango dira Tea Act. Ekialdeko indietako konpania ingelesaren esku utzi te-salmentaren monopolioa. Honen ondorioz, irabaziak Ingalaterrako koroarentza eta enpresarentzako izango dira. Amerikako merkataritzari kalte egiten zion, irabaziak konpania ingelesa eta Ingalaterrako koroarentzat izaten dira. Honen ondorioz, Kolonoek, Bostoneko portuan Tez kargatutako itsasontzi Britaniarra erasotu zuten. -
Erresuma batuaren aurkako gerra
Ipar Amerikako jatorrizko hamahiru kolonia britainiarren eta Britainia Handiko Erresumaren arteko gatazka belikoa izan zen.
Kolonoek, George Washingtonren gidaritzapean borrokatuko dute independentzia gerran, geroago estatu batuetako lehenengo presidentea izango dena. -
Independentziaren aldarrikapena
1776ko Independentzia Adierazpena Estatu Batuetako historian funtsezko dokumentua izan zen. Kongresu Kontinentalak 1776ko uztailaren 4an onartu zuen eta Thomas Jeffersonek idatzi zuen batez ere. Adierazpenak Amerikako 13 koloniek britainiar agintearekiko independentzia baieztatu zuten. Berdintasunaren eta besterenezinezko eskubideen printzipioak ere aldarrikatu zituen, hala nola bizitza, askatasuna eta zoriontasunaren bila. -
Saratogako gudua
Estatu batuetako Independentzia Gerran izandako gerra-liskar garrantzitsuenetako bat izan zen. Bere amaierak, neurri handi batean, gudaroste kontinentalaren aldeko borrokaren azken emaitza erabakitzen lagundu zuen. -
Yorktowneko gudua
1781eko Yorktowneko gudua Amerikako Iraultza Gerran parte hartu zuen. George Washington jeneralak zuzendutako Amerikako indarrek eta Rochambeau jeneralak zuzendutako frantziar indarrek Virginia Yorktown hiria setiatu eta hartu zuten, non Cornwallis jeneral britainiarra bere armadarekin errenditu zen. Garaipen hau erabakigarria izan zen eta gerrako liskarrak amaitu ziren. -
Versallesko ituna
1783ko Versaillesko Itunak Amerikako Independentzia Gerra amaitu zuen eta Britainia Handiaren eta Estatu Batuen arteko bake baldintzak ezarri zituen. Itun horren arabera, Britainia Handiak Estatu Batuen independentzia aitortu eta nazio berriaren mugak ezarri zituen Mississippi ibaiaren ekialdean. Gainera, arrantzale amerikarrek Kanadako uretan arrantza-eskubideak izango zituztela adostu zen. -
Estatu batuetako konstituzioa
1787an, Filadelfiako Konbentzio Konstituzionala ospatu zen Estatu Batuetan. Konbentzio horretan, estatuetako ordezkariak bildu ziren Konfederazioko artikuluak ordezkatzeko Konstituzio berri bat idazteko. Emaitza Estatu Batuetako Konstituzioa izan zen, zeinak botere bereizi zituen gobernu federal bat ezarri zuen hiru adartan: Exekutiboa, Legegilea eta Judiziala. Era berean, botere oreka sistema bat ezarri eta herritarren oinarrizko eskubideak zehaztu zituen. -
George Washington
Estatu batuetako lehen presidentea esaten da: George Washington.