Historia

By Saio
  • Period: 120,000 BCE to 35,000 BCE

    Erdi paleolitoa

    • Fruituak eta beste landare batzuk
    • Klima hoztu, haitzuloetan bizi.
    • Eguraldiak hobera, beste toki batzuetara ehiza-toki.
    • Moustier kultura bi tresna mota: karraskagailuak eta geziak.
  • Period: 35,000 BCE to 8000 BCE

    Goi-paleolitoa

    Goi Paleolitikoan Homo sapiens sapiens agertu eta Homo sapiens neanderthalensis desagertu zen. Tresna eta lanabesak sortzeko harriak eta hezurrak erabili zituzten. Arkeologoek hainbat kultura bereizi dituzte.
  • Period: 8000 BCE to 5000 BCE

    Mesolito

    Mesolitoan, gizakiak ehizatzaile-biltzailetatik nekazari bihurtu ziren. Harri-lan teknikak hobetu ziren eta lehenengo biztanleri egonkortuen herrixkak agertu ziren. Aldi hau aldaketa kultural eta sozialen garaia izan zen.
  • Period: 5000 BCE to 2000 BCE

    Neolito

    Neolitoan, lehenengo biztanle sedentarioak agertu ziren, abeltzaintza eta nekazaritzari ekin zioten. Horrek gizakiari aukera eman zion leku batetik bestera mugitzea utzi eta bizitoki egonkorra sortzea
  • 4500 BCE

    Mesopotamia hiriak sortu

    Mesopotamia hiriak sortu
    Mesopotamiako hiri nagusiak, hala nola Babilonia, Uruk eta Ur, antzinako zibilizazioaren gune garrantzitsuak izan ziren, bere arkitektura, kultura eta historia aberastuaz
  • Period: 3500 BCE to 3000 BCE

    Idazkeraren agerpena

    Lehenengo idazkera froga Mesopotamian eta Egipton aurkitu ziren. Idazkera kontrol zerrendak egiteko sortu zen, denborarekin komunikazio tresna eta historia eta kultura gordetzeko tresna bilakatu zen.
  • 3200 BCE

    Idazkera Mesopotamian

    Mesopotamian idazkera, cuniformea izenekoa. Hasieran, objektu eta animalien marrazkiak erabiltzen ziren komunikatzeko, baina pixkanaka, sistema estilizatuagoa sortu zen
  • 3100 BCE

    Goi eta Behe Egiptoren bateratzea

    Goi eta Behe Egiptoren bateratzea
    Egiptoko historiaren gertaera garrantzitsua izan zen, Menes (edo Narmer) izeneko faraoina esker. Batasunaren arren, eskualde bakoitzak bere ikur eta ezaugarri kultural unikoak mantendu zituen. Batasunak kultura eta ekonomia trukaketa handiagoa ahalbidetu zuen, baita botere politikoaren sendotzea ere. Aldi honetan, errege izenburu dualistak sortu ziren, Bi Lurraldeen harmonia eta dominazioa sinbolizatzen dutenak.
  • 2700 BCE

    Agustu

    Senatuak, Agustu izendatu zuen; hau da, "jainko-jainkosen hautatua"
  • 2682 BCE

    Zoser erregea

    Zoser erregea, Dyeser, Djoser, Djeser edo Netjerikhet bezala ere ezaguna, Egiptoko Antzinako Inperioko eta hirugarren dinastiako bigarren erregea izan zen. Bere gobernuak 2682 a.C. eta 2663 a.C. bitartean iraun zuen.
    Bere gobernuan zehar, Zoser Saqqaran Escalera Piramidea bezalako eraikuntza proiektu garrantzitsuak abiarazi zituen.
  • Period: 1630 BCE to 1100 BCE

    Mizenasko zibilizazioak

  • 1334 BCE

    Tutankamon

    Tutankamon erregea, “haur erregea” bezala ere ezaguna, Egiptoko Berriko Inperioko XVIII. dinastian gobernatu zuen. Bere gobernuak laburra izan zen eta 1334 a.C. eta 1325 a.C. bitartean iraun zuen. Bederatzi urterekin errege izendatu zuten. Bere gobernuan zehar, Tutankamon Akenaton aitaren monoteismoaren erreformak atzera bota eta Egiptoko Antzinako politeismoa berreskuratu zuen.
  • 800 BCE

    Polis-aren agerpena

    Polis-aren agerpena
    Poleis grekoen jatorria K.a. VIII. mendean dago, eta horrek Greziako aro arkaikoaren hasiera markatu zuen historialarientzat.
  • 776 BCE

    Lehenengo Joko Olinpikoen ospakizuna.

    Lehenengo Joko Olinpikoen ospakizuna.
    Atletentzako saria olibondoen koroa bat zen. Hamaika mende geroago, Teodisio I.a erromatar enperadoreak eseki zituen, ikuskizun pagano bat zelako.
  • Period: 776 BCE to 499 BCE

    Aro arkaikoa

    Garai hau definitzen duten bi fenomenoak, polisaren jatorria eta garapena dira, baita greziarren hedapena ere Mediterraneoko arro osoan, Itsaso Beltzaren kostaldetik Iberiar Penintsulako hegoaldeko ibaiertzetaraino.
  • 753 BCE

    Erroma sortu

    Elezaharraren arabera, Romulus eta Remus anaiek Erroma sortu zuten .
  • Period: 753 BCE to 509 BCE

    Erromako monarkia

  • Period: 700 BCE to 550 BCE

    Mendebaldeko greziar kolonizazioa hasiera

    Greziarrak itsasoz haraindiko lurretara hedatzea behin eta berriz errepikatzen den fenomenoa da historian zehar.
  • Period: 700 BCE to 600 BCE

    Greciar artea

    Esfingeen lehen agerpena antzinako arte grekoan.
  • Period: 509 BCE to 27 BCE

    Erromako errepublika

    Erromatar Errepublikaren sorrera, Erromako azken erregea, Tarkinio Subiranoa, kargutik kendu eta kanporatu ondoren.
  • Period: 499 BCE to 336

    Garai Klasikoa

    historiako aldi bat da, Goi Antzinaroaren (Antzinako Ekialde Hurbileko lehen zibilizazioak agertu zirenean) eta Antzinatasun Txikiaren (Erdi Arorako trantsizioa) artean kokatua.
  • 490 BCE

    Maratoiko bataila

  • 44 BCE

    Julio Zesar

    Julio Zesarren hilketa, antzinako Erromaren irudi ospetsuenetakoa
  • Period: 27 BCE to 212

    Pax romana

  • Period: 27 BCE to 476

    Erromatar inperioa

    Augusto Erromaren lehen enperadorea bihurtu zen.
  • 398

    Erroma zatitu

    1. eta 398. urteen artean gertatutako gerra gotikoa Balkanetako penintsulan izandako gatazka bat izan zen, eta Alariok zuzendutako godoak Erromatar Inperioaren ekialdeko eta mendebaldeko zatien aurka jarri zituen. Erroma zati askotan banati egin zen.
  • 476

    Erromaren erorketa

    Odoakrok, heruluen erregeak, Erromako azken enperadorea eraitsi du.