-
XX. mende hasiera
1919 Euskaltzaindia sortu, bere herlburua euskararen ikerketa eta sustapena bultzatzea zen.Garai hartan idatzizko euskarako batzeko eztabaida egon zen, euskararen alde zeudenak ez zutenik indarra proposamenak gerorako utzi.Idazle askok, purista zintzoek, antzinatik latinetik eta inguruko erromantze hizkuntzetatik hartutako maileguak utzi, neologismo hitzak erabilita. Horrela, euskara euskaldunentzako ulergaitza volapuk moduko hizkuntza bihurtu zen, hau da euskera bakarrik euskaldunentzako egin -
XX.mende hasiera 2
Ipar euskal herriko euskal literatura Hego euskal herrikoa baino hobeto izan da, iparraldekoak ohitura zeukaten idazteko eta irakurtzeko.