-
Alfontso XIII.A
XX. mendea hasieran , zenbait gatazka zegoen Europan. Industrializazioa prozesuak areagotu egin zuten fabrika jabeak eta langilearen arteko liskarrak.Espainian mendean hasiera Alfontso XII.a hil egin zuen baina bere semea Alfontso XIII.a Izendatu zioten erregea egoera zaila zegoen .Espainiak galdu zuen Ameriketako kolonia eta krisiak asko zeuden eta politiko bat sortu zuten.
1923an Primo de Rivera jeneralak boterea lortu zuten eta diktadura ezarri zen . -
Bigarre errepublika
1931an apirilaren 14an bigarren errepublika aldarrikatu egin zuten. Konstituzioa berri bat onartu zuten, honek ezarri egin zioten herritar guztiei eskubide berdina zitueztela eta bozkatzeko eman zioten emakumeei. Garai horretan erreformak egin zituzten gauzak konpontzeko :
Nekazarien erreformak : gutxien esku zegoen lurra banatzeko Langileen soldatak igo zituzten.
Hezkuntza publikoa indartu zituzten
Kataluniako estatua onartu zuten, autonomia bihurtzeko
Armada modernizatzen, saiatu zuten -
Gerra Zibila
1936ko uztailean Marokon zeuden armadako kidearen Gobernuaren aurka altxatu ziren erreformen aurka zeudenean babesarekin zeuden . Haien asmoa zen boterea hartu berehala
eta eskuratzea nahi zituzten baina herrialdearen zati baten kontrola soilik zegoen eta azkenean lortu zuten.
Bando errepublikanoa: Gobernatu egin zioten alderdei osatu harte
Bando matxinatuta edo nazionala: Garai horretan errepublikaren kontra zeuden . -
Frankoren Diktadura
Gerraren ondoren, Francisco Franco jeneralaren diktadura hasi zen. Horrela Konstituzioa kendu egin zuten eta lege berri batzuk egin zituzten:
Prentsa askatasuna kendu egin zituzten .
Hauteskunde batzuk askeak debekatu zuten eta alderdi politikoak ere bai debekatu zuten .
Herritar asko zeuden beren ideinagatik gartzelatu edo hilbehar zuten. Hasierako urteak oso gogorrak izan ziren eta pobrezia, gosetea eta eskasia zeuden. Francisko Frankok hil zenean 1975an diktadura amaitu zen. -
Transizioa
Franco hil eta gero Joan Karlos I.a izendatu zioten Espainiako erregea. Izan ere, Alfontso XIII.aren biloba zen. Joan Karlosen I.ak Adolfo Suarez izendatu zuen Gobernuko presidentea eta hau izan zen diktaduraren demokrazia eta prozesua gidatu zen.Prozesu horretan, hainbat neurri hartu behar ziren:
Ideia politikoa gartzelan zeuden presoak askatu ziren eta, alderdi politikoak eta langile sindikatuak egin ziren.
1977an hauteskundea demokratia egin zuten.
1978ko Konstituzioa onartu zuten. -
Konstituzioa
1978ko Konstituzioa sortu zen. Espainiako lege garrantzitsuena agertu zen. Bertan jasotzen dirn Espainiarren eskubideak eta betebeharrak, Espainiako lurralde-antolaketa behar zuten gobernu forma egiteko. Espainiako sistema politikoaren monarkia parlamentario egin dela. Hiru botere daude:
Botere betearazlea, Botere legegilea eta Botere judiziala.
Botere horiekin bakoitza besteekiko askea da eta eginkizuna egin behar du. -
Botere Betearazlea, Botere Legegile eta Botere Judiziala
Botere Betearazlea:Legeak ezartzeaz eta gobernatzeaz arduratzen da. Gobernuak du botere hori. Gobernua presidenteak eta ministroek osatzen dute. Presidentea Gorteek aukeratzen dute.
Botere Legegile:Legeak egiteaz arduratzen da. Gorte Nagusien, hau da, Diputatuen, Kongresuen eta Senatuaren poterea da.
Botere Judiziala :Legeak betetzea bermatzen du. Epaileek eta magistratuek gauzatzen dute botere hori auzitegi eta epaitegietan. -
1982tik gaur egun
Adolfo Suarez ondoren, Felipe González bihurtu zen Gobernuko presidente 1982an. 1996tik 2004ra bitartean José María Aznar izan zen presidentea. Garai horretan, 2002an, euroa bihurtu zen moneta ofiziala.2004tik 2011ra bitartean, gobernatu zuen berriro José Luis Rodriguez Zapatero. 2011an berriro ere, hauteskundeak irabazi eta Mariano Rajoy presidentea jarri zen. -
ESPAINIA EUROPAR BATASUNEAN
1986an, Espainia Europar Batasuneko kide bihurtu zen. Europako estatuak elkartzea, eta gobernu eta politika komunak izatea guztiek. Hauek dira Europar Batasunaren erakunde nagusiak:
Europako Parlamentua.
Europar Batasuneko Kontseilua.
Europako Batzordea.
Europar Batasuneko Justizia Auzitegia.
Europako Banku Zentrala.
Kontuen Auzitegia.
Europar Batasuneko estatu kide batetik beste batera. Horri merkatu bakarra esaten zaio. -
Autonomia erkidegoa
Lurralde ikuspintutik,Espainia autonomien estatu bat da zegoen , hau da, autonomia erkidegotan zatituta dago eta haietako bakoitzak askatasun batzuk zegoen Autonomia erkidegoak probintziatan banatuta daude eta, probintziak, berriz, udalerrietan.
autonomia erkidego bakoitzak estatutu bat zuten.