-
Jaiotza
José Ortega y Gasset Madrilen jaio zen, familia dirudun batean, burgesia altuan kokatua.
Aita José Ortega Munilla zen eta ama Dolores Gasset Chinchilla. -
Period: to
Hezkuntza
Ortega y Gasset-ek Malagako jesuiten eskolan ikasi zuen hasieran, 1891. - 1897. urteen artean
Ostean, 1897. - 1898. urteen artean Deuston ikasi zuen, Euskal Herrian.
Azkenik 1898. eta 1904. urteen artean Madrilgo Unibertsitate Zentraleko Filosofia eta Letren fakultatean ikasi zuen. -
Period: to
Atzerrian
Urte hauen artean Ortega y Gasset alemanian egon zen ikasten, Berlin edo Leipzig bezalako lekuetan. Bertan Kant-en influentzia jaso zuen. -
Espainara itzulera
Espainiara itzulita, Espainiako gizartea eraberritzeko eta europartzeko beharra aldarrikatu zuen, 1898ko belaunaldiko partaideek (Azorín, Pío Baroja, Unamuno, Machado...) azaldutako asmoarekin bat etorrita. -
Katedratikoa
Urte Honetan Ortega y Gasset Metafisikako katedratikoa izendatzen dute Madrilgo Unibertsitatean, eta bertan klaseak ematen ditu 1936. urterarte. -
Period: to
EMAZTEA ETA SEME-ALABAK
Ortega y Gasset 1911an ezkondu zen Rosa Spottorno-rekin. 1911an beraien lehenengo semea izan zuten, Miguel Ortega Spottorno. 1914 beraien alaba izan zuten, Soledad Ortega Spottorno eta 1916 beraien bigarren eta azken semea, José Ortega Spottorno. -
Period: to
EL SOL aldizkariaren kolaboratzailea
Aldizkariaren sorkuntzetik Ortega y Gasset-ek bertan kolaboratzaile bezala lan egin zuen. Bertan bere bi lan nagusi argitaratu zituen. Alde batetik 1921ean "España invertebrada" eta ondoren 1925ean "La rebelión de las masas", bere lan garrantzitsuena izan daitekeena. -
Period: to
MENDEBALDEKO ALDIZKARIA
Ortega y Gasset aldizkari honen sortzailea izan zen eta 13 urtez zuzendu zuen. Bertan hainbat idazlea garrantzitsuren lanak itzuliko ditu filosofiarekin eta zientziarekin lotutakoak, hala nola Oswald Spengler, Johan Huizinga, Edmund Husserl edo Georg Simmel-en lanak. -
Period: to
Kant-en influentzia
Urte hauen artean Ortega y Gasset-ek Kant-en filosofiaren erreflexioa egin zuen. Bi obra nagusi atera zituen "Reflexiones del centenario de Kant" (1924) eta "Anejo al folleto de Kant" (1929) deiturikoak. Aipatutako testuetan Martin Heidegger-en filosofia (zehazki funtsezko ontologiaren kontzeptu-egitura) erabakigarria da Ortega-k landutako garrantzi handiko filosofiaren interpretaziorako. -
Period: to
Bigarren errepublika + Gerra zibila
Espainiako bigarren errepublikan Ortega y Gasset Leoneko diputatua izendatzen dute. Urtebete iraun zuen baina Errepublikaren norabidea ikusi eta kritikatu ostean, bere hitzaldi famatua eman zuen. (ikusi timeline-a, bertan azalduta) Gerra zibila hasi zenean Ortega y Gasset gaixorik zegoen. Nahiz eta osasun txarra eduki atzerrira ihes egitea lortu zuen, eta besteak bese Parisen, Holandan, Buenos Airesen eta Lisboan. Azkenengo leku honetan bere erresidentzia finkatu zuen 1945ean. -
«Rectificación de la República»
Ortega y Gasset-ek emandako hitzaldi honetan errepublikaren norabidea kritikatu zuen, oso extremistak eta radikalak bihurtzen ari zirelako. Bertan 98. belaunaldiko hainbat idazle eta intelektuak bildu ziren Ortega y Gasset entzuteko. Bere hitzetan "es preciso rectificar el perfil de la República". Hots, errepublikaren norabidea aldatu beharra zegoen -
Heriotza
Ortega Y Gasset 72 urterekin hil zen, Madrilen.
