-
6000 BCE
Mesopotamia
Mesopotamia Tigris eta Éufrates ibaien artean zegoen kokatuta. Mesopotamiatik gauza asko datoz; Adibidez, heroe legendarioa Gilgames, Ur eta Nippur hiriak, edo monumento ederrak, Ziguratz,adibidez. Mesopotamiaren istorioa 5 partetan dibidituta dago; Sumerio periodoa, Acadio imperioa, Babiloniako imperioa, Imperio Asidioa eta Imperio Neobabilonikoa.
Mesopotamian inbentatu zuten gauza importante asko; Idazkera, lehenengo legeak,arikitekturan Bóveda eta Cúpulak,Calendarioa,Zenbakikuntza sistema... -
6000 BCE
Egipto
Egipto Afrikako ipar-ekialdean, Asiako Ekialde Hurbilaren ondoan dago. Basamortu ugari dituen lurraldea da eta Nilo ibaiak gurutzatzen du alderik alde. Ibai handi horrek hegoalderago du iturburua eta Mediterraneoan itsasoratzen da, delta handia osatuz. Nekazaritza zen Egiptoarren bizibide nagusia. Zerealak ereiten zituzten batez ere (garia, garagarra, oloa eta artatxikia), eta ogia eta garagardoa egiten zituzten horiekin. Egiptoarren erligioaren jainko garrantsitzu batzuk: Raa, Amón, Osiris... -
6000 BCE
Arkitektura Egipton
Arkitekturan hilobiak eta tenpluak izan ziren nagusi. Harriz egiten ziren, gehiago iraun zezaten. Mastabak izan ziren lehenengo hilobiak: piramide-enborraren formako eraikinak ziren. Gero, piramide mailakatuak egiten hasi ziren, eta elkarren gainean kokatutako mastabek osatzen zituzten piramideak; eta ondoren, faraoien eta horien familien, nahiz noble batzuen hilobi gisa erabiltzeko, horma jarraituko piramideak egiten hasi ziren. Famatuena, Gizeh-ko Keops piramidea da. -
5500 BCE
Sinesmenak Mesopotamian
Apaizak jainkoak gurtzeaz arduratzen ziren eta herriarentzako babesa eta laguntza eskatzen zieten. Jai erlijiosoak antolatzen zituzten;nekazariek egindako eskaintzak bildu eta administratzeaz ere arduratzen ziren. Horri esker,aberastu egin ziren eta gizartean botere handia izatera iritsi ziren.Mesopotamiarrak jainkoak haserretuko ziren beldur ziren;deabruei eta espiritu gaiztoei ere beldur handia zieten. Horregatik, hondamendiak eta zoritxarrak baztertzeko,nahitaezkoa zen horiek pozik edukitzea. -
5000 BCE
Artea Mesopotamian
Eskulturan, errege-erreginei, jainkoei, goi-mailako funtzionarioei eta horrelakoei, hau da, boterearen eta fedearen ordezkariei, estatuak egin zitzaizkien. Nahiko txikiak izaten ziren, harri gutxi baitzuten. Estatua horietan, gehienetan, pertsonak banaka ageri dira, tronuan eserita edo zutik. Aurpegiaren eta gorputzaren arteko proportzioari ez zaio eusten. Aurpegi eta begi handiak dituzte. Normalean ez dira biluzik agertzen eta beren jantziak zurrunak dira. -
4000 BCE
Mesopotamiaren inbazioa
4000 K.A urtean, Sumerioak inbaditzen dute leku hau eta hiri berriak fundatzen dituzte, adibide bat izango zen Ur hiria. -
3500 BCE
Egiptoko jainkoak
Egizpiar erreligioan jainko asko zeuden, eta bakoitzak funtzio bat zeukan. Hauek dira jainko importante batzuk;
Ra txori antzeko eguzkiaren jainkoa zen, eta legenda zaharrak esaten dute lehen Horusekin fusionatuta zegoela.
Osiris rezurrekzio, fertilitate eta Nilo-ibaiaren regeneradorearen jainkoa zen, eta honek parte handi bat hartzen du religioan.
Sobek krokodilo itxurako jainkoa zen, Sobek-ek begetazioa eta fertilitatearen jainkoa zen, eta Nilo ibaiaren sortzailea. -
3200 BCE
Jeroglifikoak Egipton
Jeroglifikoak papiro mota batzuk ziren, eta haietan Egiptoarrek idazten zuten. Idazkera Jeroglifikoa, hieratika edo demotika [Azken hau Egiptoko azken periodoetan sortu egin zen]. Pre-dinastika epokatik IV. mendera arte erabili ziren jeroglifikoak. Jeroglifikoen idazkera sistema, bere deborarako oso komplikatua eta abanzatua zen: Marrazki antzeko batzuk erabiltzen zuten letrak baino.
Jean-Francois Champollion izan zen lehenengo pertsona jeroglifiko bat deszifratzen. -
3150 BCE
Egiptoko faraoiak
Egipton errege mota batzuk zeuden; Horien izena "Faraoia" zen. Faraoiak Egiptoko jerarquian rol altuena hartzen zuten. Egiptoarrek sinesten zuten Faraoiak jainkoekin komunikatu ahal zela, eta hori egiten zuen Faraoiak gizakien eta jainkoen arteko dibisio bat. Esaten zuten Faraoiak Horus eta Isis jainkoen reenkarnazio antzeko bat zela.
Normalki, Faraoiak urdina erabiltzen zuten pertsona bakarrak ziren, urdina kolorea egiteko oso zaila zen, Lapis Lazuli mineralez eginda zegoelako. -
3100 BCE
Idazkera Mesopotamian
Idazkera Mesopotamian sortu zen, 3100 K.A urteetan zehar. Egun honetan markatu zen (Askok konsideratu dute horrela) Historiaren hasiera. Mesopotamiarrek buztinezko tableta bustitetan idazten zuten. Lehenengo pictogramak eta ideogramak erabiltzen ziren idazteko, beraien idazkera modua idazkera "cuneiformea" eboluzionatu zen arte. -
196 BCE
Rosetta harria
Rosetta harria hieroglifiko egiptoarrak ulertzea ahalbidetu zuen harria da. K.a.196an Egiptoko errege Ptolomeo V.aren dekretu baten inskripzio elebiduna da. Menfisko apaizek harrian testuak bi hizkuntzaz (greziera eta egiptoera) idatzi zituzten, hiru alfabetoz: hieroglifikoaz, demotikoaz eta grekoaz. Rosetta harria "Rosetta" izeneko herri egipzioar batetik dator, eta Napoleon Bonapartek aurkitu zuen 1799ko uztailaren 15ean.