-
190,000 BCE
Suaren kontrola
Suaren kontrola eskuratu zuen momentuan, jakintza zientifikoari hasiera eman zitzaion. Honela ba, saiakera eta baliabide ezberdinen ondorioz, ekintza hoien emaitzak sua sortzen zuela ulertu zuten. -
20,000 BCE
Erreminten erabilpena
Giza espezieak ulertu zuen, herramienten erabilerari esker, lanak asko erraztea zutela. -
2000 BCE
Zerradura
Zerraduraren asmakizuna Txinan kokatzen da orain dela urte asko. Eginkizun nagusia, atea giltza gabe ez irekitzea da, bertan dauden gauzak edo objetuak edozeinek ez hartzeko. Hori horrela, zerradura bat irekitzeko beharrezkoa da giltza bat. Hasiera batean egurrezkoak ziren, baina gaur egun ordea beste material batzuekin egiten dira, horietako batzuk automatikoak eta dena. Esan genezake oso asmakizunn garrantzitsua dela honako hau. -
400 BCE
Gaixotasunen jatorri biologikoa
Hipócratesek konprobatu zuen gaixotausn orok jatorri natural bat zuela. Hau da, ordurarte uste zen jatorria deabru edo espirituetan zegoela. Ordutik aurrera, sinismenak jakintza zientifiko izatera aldatu ziren. -
1096
Unibertsitateak sortzen dira.
Boloniakoa lehenengoa izan arren, Oxfordeko Unibertsitatea izan zen lehena Unibertsitate titulua lortu zuena. Gure ustez, unibertsitate batek historian zehar izan duen garrantzia ordain ezina izan da, bada, zerbaitetan aditu den ia oro unibertsitate batetik pasatu da, hasi berriak hasi garen gu, adibibidez. Unibertsitateak heldu egiten duela bat; norberaren bizitzan pausorik handienetariko bat dela esango genuke. -
1190
Ipar orratza
Txinan sortu zen itsaso zabalean norabidea jakin ahal izateko. Hasiera baten urez beteriko baso batean zegoen orratz bat besterik ez zen. Brujula azken batean, orientaziorako erabiltzen den instrumentu bat da. -
1440
Inprenta
Johannes Gutenberg-ek sortu zuen inprimatzeko makina. Idazkeraren industrializazioa hasten da, eskuz idaztzen utziz. Honekin batera tipografia ere sortzen da. Mekanikoki eta seriean testuak produzitzen hasten dira. Inprentaren sorrerak aurrerakada itzela suposatu zuen, idazketak egiterako orduan errazago eta azkarrago egiten baitziren. -
1500
Metodo zientifiko esperimentala-ren sorrera
Leonardo Da Vinci-k, Galileo Galilei-rekin batera, metodo zientifiko esperimenta sortu eta indartu zuten. Honela, neurketa, ikerketaren alorrean sartuz. -
1564
Galileo Galileiren teoria.
Bere garaikoek ziotenaren aurka, lurra eguzkiaren inguruan bueltaka dabilela esan zuen, nahiz eta beranduago, hiltzeko mehatzatua izan zenez, teoría hura atzera bota. Lurraren garrantzi ahalguztiduna gutxitzeagatik garrantzitsua. Gainera, teleskopioa erabiltzen lehena izan zen. -
Lurrun makina
Thomas Newcomen sortu zuen. Lurrun-makina uraren energia termikoa energia mekanikoan eraldatzen duen kanpo-errekuntzako motor bat da. Asmakizun honek garapen ekonomiko handia ekarri zuen mendebaldeko europako herrialdeentzat eta estatu batuentzat. Motore honen asmaketak beste motoreetan petsatzen hastea ekarri zuen. -
Lurraren biraketa
Léon Foucaultek, péndulo baten erabileraz baliatuz, lurraren biraketa frogatua zuen. Honek eguna eta gauaren zergatia ulertzea bideratu zuen, poloetan izan ezik non 6 hilabetez eguna den eta beste 6 gaua. Lurraren biraketa honen bidez, hizaki bizidunen bizitza erregulatzen laguntzen du -
Hautaketa naturala
Charles Darwinek, hautaketa naturalaren teoria proposatu zuen, honekin eboluzio biologikoa azaldu nahi zuen. Teoria horrek dioenez, espezie bakoitzak beren arbasoen ezaugarriak genetikoki bereganatzen dituzte baina ezaugarri horiek ingurumenari egokitzeko naikoak ez badira gainontzekoak baino lehenago hilko dira. -
Mendelen legeak.
Bizidunen ezaugarriak belaunaldi batetik bestera nola transmititzen diren azaldu zituen. Herentziari buruzko lehen ikerketa zientifikoak burutu zituenez oso garrantzitsuak iruditu zaizkigu. Gainera, genetika klasikoaren oinarriak jarri zituen lehenengo zientzialaria izan zen, genetikaren aita ezizenez deitua. -
Dinamita
Alfred Novel sortu zuen dinamita. Meatzeetan, bideetan, harrobietan, eta abarretan erabiltzen den osagaia da. Asmakizun garrantsitzua izan zen eta novel sariaren oinarria baita ere. Ordurarte eraikinak baliabide eskasekin botatzen ziren eta dinamitak hori dena erraztu zuen. -
Bonbila
Thomas Alva Edisonek sortu zuen bonbila. Asmakizun honek aurrerakada izugarria eman zion zientziari eta gizadiari, ordurarte argia egiteko modu bakarra sua baitzen. -
Lehenengo automobila.
Karl Benz eta Gottiieb Daimerek lehengo konbustibledun automobila asmatu zuten. Automobilak historian zehar izan duen garrantzia ez dago aipatu beharrik, bada, egun, gehin erabiltzen den transportea baita, izugarri garatu dena gainera. -
X izpiak
Wilhelm Röntgenek, X izpiak deskrubritu zituen, hauek radiazio elektromagnetiko baten ondorioa dira eta gorputz opakoak gurutzatzea eta argazki batean bidez ikustea albideratzen du. Izugarrizko ekarpena izan da medikuntza munduan bereziki hezurretan gertatzen diren frakturak ikusteko. -
Marie Curiek polonioa eta radioa aurkitu.
Emakume honek, produktu erradioaktiboak tratatu zituen batez ere, hala, polonioa eta radioa aurkitu zituen bere senarrarekin batera. Historiak izan duen fisikaririk onenetariko batzat hartzen da. Nobel sari bi lortu ditu, besteak beste. -
Abioneta
Wright anaiak estatubatuar hegazkin egileak eta hegazkin pilotuak izan ziren eta hegazkinaren asmatzailetzat hartzen dira. Asmakizun honen diseinuak oinarriak finkatu zituen gaur egungo hegazkinen muntaian. -
Ford kasua
Henry Ford izan zen Ford Motor Company automobilgintza ekoizlea sortu zuena. Ford T modeloa izan zen enpresa honen lehen automobila. Ford kasua oso momentu garrantzitsua izan zen garapen teknikoan eta batez ere automobilgintzan. Bertan sortu zen kate produkzioa. -
Penizilina
Alexander Flemingek deskubritu zuen,hau antibiotiko bat da, zein bakteriak sortutako infekzioak sendatzeko balio duen. Medikuntzan aurrerapen handia izan zen garai haietan infekzio sinple batez hiltzea oso arrunta baitzen. -
Internet
John Berners-Lee-ren eskutik sortu zen Interneta. internetaren sorrerak hainbat abantaila ekarri zituen gizartera, esate baterako, informazio bilatzeko momenturako. Ordenagailuen lehen konexioa, Estatu Batuetako hiru unibertsitateren artekoa izan zen. -
Airbag
Mercedes Benz enpresak patentau zuen airbag-a. Airbag-a airez betetzen den nylonezko poltsa bat da autoak indar jakin batekin talka egiten duenean zerbaiten aurka. Honi esker, autoko pertsonek ez dute golpe handirik hartzen bolantearen edo beste zerbaitek aurka. -
Dolly ardiaren klonazioa
Roslin instituko zientzialariak lehen ugaztuna klonatu zuten. 227 saiakera ondoren Doly ardia jaio zen, hiru urteetara artritisaren lehen sintomak azaldu zituen eta 2003-an sakrifikatu egin behar izan zuten biriketako gaixotasun bat zela eta. Honako hau aurkikuntza izugarria izan zen eta batek daki teknika hauek garatuz etorkizunean izan ditzazkeen erabileraz. -
Youtube
Youtube, Pay Pal lantegiko langile batzuek sortu zuten. Gaur egun oso erabilgarria da, musika entzun eta bideoak ikusteko batez ere. Horrez gain Youtuberi esker, hainbat jendek bideoak igo eta soldata bat irabazten du. 76 hizkuntza ezberdinetan jartzeko aukera dago eta logotipoa 2017ko abuztuaren 29an aldatu zen lehen aldiz. -
Giza genoma sekuentziatu
Honek esan nahi du gure espeziearen informazio genetiko osoa deskodetu dela. Hau gure 23 kromosoma pareetan aurki dezakegu.
