Denbora-lerroa

By suriainhoa
  • Period: 3100 BCE to 5000 BCE

    Hastapenetatik inperio berria

    Egipto Afrikako ipar-ekialdean, Asiako Ekialde Hurbilaren ondoan dago. Basamortu ugari dituen lurraldea da eta Nilo ibaiak gurutzatzen du alderik alde. Ibai handi horrek hegoalderago du iturburua eta Mediterraneoan itsasoratzen da, delta handia osatuz.
  • Period: 2380 BCE to 2380 BCE

    Politikaren eboluzioa

    Mesopotamiako zibilizazioaren hasierako garaietan, hiri-estatuak landu gabeko lurrez bereizita zeuden eta beren artean ez zegoen arazorik. Etsai bakarrak beren herriak arpilatu nahi zituzten herri nomadak ziren. Baina hazten zihoazen neurrian, herriek lantzeko lur gehiago behar zuten eta, ondorioz, batez ere mugan zeuden lurrengatik, beren arteko gatazkak eta gerrak hasi ziren.
  • Period: 1799 BCE to 1799 BCE

    Sinesmenak

    Egiptoarrek, jainkoek gauza guztiak kontrolatzen eta zuzentzen zituztela uste zuten eta, horregatik, garrantzi handia ematen zioten erlijioari. Jainko eta jainkosa ugari zituzten, eta animalien ezaugarriak ematen zizkieten. Horiek, pertsonek zituzten beharrak ere bazituztela uste zuten eta, horregatik, janariak, edariak eta jaiak eskaintzen zizkieten harriz eraikitako tenpluetan. Apaizen eskuetan zeuden tenplu horiek.
  • Period: 1700 BCE to 1700 BCE

    Antolamentu soziala eta politikoa

    Mesopotamiako biztanleen antolamendu sozialak erlijioa zuen oinarri: mundua jainkoek antolatzen zuten eta gizartea nola egituratu haiek erabakitzen zuten. Mesopotamia teokrazia bat zen. Erregeak jainkoarengandik hartzen zuen boterea eta haren ordezkari zen Lurrean. Horregatik, gurtzaz eta administrazioaz arduratzen zen eta bera zen apaiz nagusia, armadaren burua, epaile gorena eta administrari absolutua.
  • Period: 1600 BCE to 1600 BCE

    Zibilizazio hasiera

    Gaur egun Irak dagoen tokian, bada bi ibairen igarobide den lautada zabal bat, Tigris eta Eufrates ibaien artean. Ibaiek hainbat meandro eta inguru zingiratsu osatzen dituzte, beren urek eta beren ibaiadarretakoek neguak hotzak izaten dira eta euri gutxi egiten du. Horixe da Mesopotamia deitu zuten lurraldea, eta izenak "ibaien arteko" lurraldea dela adierazten du. Ezagutzen den lehen kultura hantxe garatu zen.