637px rossbetsy

AMERIKAKO IRAULTZA (ARO MODERNOA)

  • Stamp Act

    Stamp Act
    1765eko britainako lege bat izan zen. Amerikar koloniak dokumentu eta legezko jardueretarako zergen zigiluak erostera behartzen zituena. Baina kolonoek ordezkaririk ez zituztenez Parlamentu britainiarrean, oposizio handia eta protestak eragin zituen. Protagonistak: Patrick Henry, Samuel Adams, George Grenville, James Otis eta Askatasunaren Semeen kideak.
  • Bostongo Tearen Matxinada

    Bostongo Tearen Matxinada
    Metropoliak sinatutako akta bat. Inglaterra Tearen salmentak monopolizatuko du, hau da, Ekialdeko Indietako Konpainia Ingelesaren esku utziko dira. Tearen salmenta Inglaterrako koroaren esku geldituko da, eta honek Ameriketako merkataritzari kalte egin zion irabaziak koroarenak zirelako. Ondorioz, kolonoek, Bostoneko portuan tez kargatutako itsasontzi britainiarra erasotuko dute. Protagonistak: Samuel Adams, John Hancock, Paul Revere.
  • Erresuma Batuaren aurkako gerra

    Erresuma Batuaren aurkako gerra
    Amerikar matxinoen eta Erresuma Batuaren arteko gerra luzea izan zen (1775-1783). Kolonoek, George Washingtonen gidaritzapenean, Frantziaren eta Espainiaren laguntza izan zuten, eta garaipen erabakigarriak lortu zituen Saratogako eta Yorktowneko Guduetan. Gerra amaitu eta Versaillesko Ituna sinatu zen (1783) Itun horretan aintzatetsi zen Erresuma Batuak Estatu Batuen independentzia. Protagonistak: George Washington, Thomas Jefferson, Benjamin Franklin, King George III, Marquis de Lafayette
  • Independentziaren Aldarrikapena

    Independentziaren Aldarrikapena
    Thomas Jeffersonek kolonoetakin bat egiten zuena, 1776an Virginiako Eskubideen Adierazpena idatzi zuen.
    - Nazioaren subiranotasuna eskatzen zen.
    - Botere-banaketa eskatzen zen, hau da, Inglaterraren boterea banatzea.
    - Sufragioa, edota, boto eskubidea egiten zen.
    Urte horretan, hamairu koloniak Ameriketako Estatu Batuen Independentziaren Aldarrikapena sinatu zuten.
    Independentzia gerran kolonoek George Washingtonek gidatuta borrokatuko dute. Protagonistak: Thomas Jefferson eta George Washington
  • Saratogako gudua

    Saratogako gudua
    Saratogako gudua, funtsezko garaipena izan zen Estatu Batuetan bizi ziren pertsonentzako Independentzia Gerran. Atzerriko laguntza bultzatu zuen, morala hobetu zuen eta estrategia britainiarra aldatu zuen, bake negoziazioetara eta Estatu Batuen independentziaren aitorpenera eramanez. Protagonistak: Amerikan; Benedict Arnold, Horatio Gates, Daniel Morgan eta Erresuma Batuan; John Burgoyne, Simon Fraser, Barry St. Leger.
  • Yorktowneko Gudua

    Yorktowneko Gudua
    1781ean Yorktowngo bataila Estatu Batuetako Independentzia Gerraren amaiera ekarri zuen azken garaipena izan zen. Indar estatubatuar eta frantsesek armada britainiarra setiatu zuten Yorktownen, Virginian, amore ematera behartuz. Gertaera honek Estatu Batuen independentzia ekarri zuen eta gerrari amaiera eman zion. Protagonistak: Amerikan; George Washington, Rochambeau kondea, Comte de Grasse eta Erresuma Batuan; Charles Cornwallis eta Henry Clinton
  • Versaillesko Ituna

    Versaillesko Ituna
    1783an, Versalleseko Ituna sinatu zen eta Estatu Batuen independentzia ezarri zen guztiz. Protagonistak: David Lloyd George (Erresuma Batua), Georges Clemenceau (Frantzia), Woodrow Wilson (Estatu Batuak) eta Vittorio Orlando (Italia).
  • Estatu Batuetako Konstituzioa

    Estatu Batuetako Konstituzioa
    1787an Estatu Batuen Konstituzioa onartu zuen.
    Gobernu-egitura ezartzen du, boterea hiru adarretan banatzen du eta askatasun indibidualak bermatzen ditu Eskubideen Gutunaren bidez. Estatu Batuetako lege nagusia da eta 27 aldiz zuzendu dute. Funtsezkoa da demokraziarako eta AEBetako herritarren eskubideetarako. Protagonistak: George Washington, James Madison, Alexander Hamilton, Benjamin Franklin, Gouverneur Morris, Roger Sherman, William Paterson eta George Mason.
  • Estatu Batuetako Lehen Presidentea

    Estatu Batuetako Lehen Presidentea
    1789an, Estatu Batuetako lehen presidentea hautatu zen: George Washington, kolonoak independentziara gidatu zituen pertsona izan zen. Protagonistak: George Washington.