Aginteak Antzinaroan

Demokrazia

3000 BCE

Demokrazia egitura politiko bat da. Bere oinarrizko ideia zera da: boterea herriaren esku dago eta pertsona guztiak askeak eta berdinak dira legearen aurrean. Beste hitzetanhiritar guztiak, eskubide eta betebehar berberak dituzte, inolako bereizketarik gabe. Demokraziaren sorrera Antzinako Greziari lotuta dago. Garai haietan, herriko gizonak erabakiak hartzeko biltzen hasi ziren.

Teokrazia

3000 BCE

Legearen aurrean, Grezian eta Erroman ez bezala, emakumeek eta gizonek eskubide eta betebehar berdinak zituzten. Maila sozialaren arabera desberdintzen ziren eskubideak, goi mailako hiritarrak (emakume zein gizon) eskubide gehiago izanik. Legearen aurreko berdintasun hori, gaztetatik nabari zen, neskek, mutilek bezala, irakurtzen eta idazten ikasteko herriko ikastetxera joateko aukera baitzuten.

Monarkia

753 BCE

Monarkia estautaren buruzagitza errege edo erreginak duen aginte mota da, eta honako berezitasun hauek ditu: Aginpidea pertsona bakar baten eskuetan dago. Pertsona horri errege edo erregina deitzen zaio. Errege-erreginen aginpideak hil arte edo beste batengan abdikatu arte irauten du

Errepublika

510 BCE

Berezitasun hauek dituen gobernu mota bat da errepublika. Errepublikatan, estatuko buruzagitza hauteskundeen bidez hautatzen da. Agintea errepublikako lehendakariak eta gobernuak dute. Errepublikako buruzagi nagusi horri lehendakari esaten zaio, gobernuko buruari, berriz, lehen ministro. Lehendakariaren agintea, aldi baterako izaten da, ez da inoiz bizitza osorako, ez da hereditario.

Tirania

509 BCE

Erromako zibilizazioak iraun zuen hamabi mendeetan, lau aginte-modu ezagutu zituen: monarkia, errepublika, diktadura eta inperioa. Monarkia Erromako lehen erregea Romulo izan omen zen; batasun politikoa lortu zuen, monarkiak iraun zuen 250 urtean. Erromako azken monarka Tarkino Harroa izan zen. Bere agintaldian tirania ezarri zuen. Errepublika Tarkino erregeak tirania ezarri nahi zuelako, K.a.

Aristokrazia/Oligarkia

220 BCE

Txinatarren lehenengo aztarnak K.a. 10000 urteko ingurukoak badira ere, lehenengo herriak Ibai Horiaren ertzean kokatu ziren K.a. 2000 urte inguruan. Badirudi lurraldea hainbat herriz osatutako sare bat zela. Lurralde haietan zenbait errege zeuden, batzuek besteak baino indartsuagoa

Monarkia

Jan 1, 1873

Monarkia estautaren buruzagitza errege edo erreginak duen aginte mota da, eta honako berezitasun hauek ditu: Aginpidea pertsona bakar baten eskuetan dago. Pertsona horri errege edo erregina deitzen zaio. Errege-erreginen aginpideak hil arte edo beste batengan abdikatu arte irauten du.

Errepublika

Apr 13, 1931

Berezitasun hauek dituen gobernu mota bat da errepublika. Errepublikatan, estatuko buruzagitza hauteskundeen bidez hautatzen da. Agintea errepublikako lehendakariak eta gobernuak dute. Errepublikako buruzagi nagusi horri lehendakari esaten zaio, gobernuko buruari, berriz, lehen ministro. Lehendakariaren agintea, aldi baterako izaten da, ez da inoiz bizitza osorako, ez da hereditario

Diktadura

Jan 1, 1939

Diktadura, pertsona edota ideologia bereko talde jakin batek botere absolutua duen egitura politikoa da, estatuaren hiru botereak (legegilea, eragilea eta judiziala) pertsona edo talde berak kontrolatzen dituelarik. . Diktadoreek era askotan lor dezakete boterea.

Demokrazia

Jan 1, 1997

Demokrazia egitura politiko bat da. Bere oinarrizko ideia zera da: boterea herriaren esku dago eta pertsona guztiak askeak eta berdinak dira legearen aurrean. Beste hitzetanhiritar guztiak, eskubide eta betebehar berberak dituzte, inolako bereizketarik gabe. Demokraziaren sorrera Antzinako Greziari lotuta dago. Garai haietan, herriko gizonak erabakiak hartzeko biltzen hasi ziren