Munduko istiluak 1947tik 1989rarte

  • Greziako Gerra zibila

    Greziako Gerra zibila
    Gerra hotzeko lehenengoetako krisia.Alde batetik, partisano komunistak zeuden, Jugoslaviaren eta Sobietar batasunaren babesa zutenak, eta beste alde batetik erregezaleak britaniarren babesa zutenak.
  • Berlingo blokeoa

    Berlingo blokeoa
    Bigarren mundo gerraren ondoren, Berlin 4 zatitan geratu zen banatuta, zati bakoitza garaitzaile bakoitzarentzat. 1948. urtean Londreseko konferentzian Alemania estatu bakar batean bateratzea adostu zuten. Horren ondorioz Stalinek Berlin lurrez blokeatu zuen. Alemania bi zatitan geratu zen:

    ● Alemaniako errepublika federala: Demokratikoa eta mendebaldeko blokearen eragina zuen.

    ● Alemaniako errepublika demokratikoa: SESBek zuzentzen zuen. Ekialdeko blokearen eragina zuen.
  • Txinako Gerra Zibilaren amaiera

    Txinako Gerra Zibilaren amaiera
    Txinako gerra zibila 1927. urtean hasi zen. 1949. urteran Txinako Alderdi Komunista boterea hartu zuen eta haren buruak Mao Zedong-ek Txinako Herri Errepublika aldarrikatu zuen. Ondoren Stalin-ekin itun bat sinatu zuen, haien artean laguntzeko.
  • Period: to

    Koreako gerra

    Bigarren mundo gerraren ostean, Korea Japoniar inperioaren parte zen. 1950. urtean Koreako gerra hasi zen, eta 1953. urtean Japoniarrek porrota jaso ondoren, Korea bitan banatu zuten:

    ● Ipar Korea: Gobernu komunista. Kim II Sung zuen buru.

    ● Hego Korea: Mendebaldeko blokearen aldeko estatua, baina autoritarioa eta Estatu Batuen babesa zuen. Syngman Rhee zuen buru.
  • Hungariako matxinada

    Hungariako matxinada
    Khrustxev-ekin, SESBko buruzagi berria, bloke komunista ireki zen. Hungarian, komunismoaren aurkako mugimendu bat sortu zen. 1956ko urrian manifestazioak egon ziren, eta Hungariako armadak ere manifestazioetan parte hartu zuen, eta protestak, matxinada bihurtu ziren.

    Hilabete bat geroago, Hungariak iragarri zuen Varsoviako Itunetik aterako zela eta NBEri herrialde neutral gisa onartu zezatela eskatu zion. Sobietarren tankeak Budapesten sartu eta Hungariarren asmoak bertan behera geratu ziren.
  • Suezko kanaleko krisia

    Suezko kanaleko krisia
    Egiptoko presidenteak, Nasser-ek, 1956ko urrian Suezko kanala nazionalizatu zuen. Erresuma Batuak eta Frantziak Israelen babesarekin operazio militar bat prestatu zuten Nasserren gobernua agintetik kentzeko.

    Hasieran kanalare zati baten kontrola berreskuratu bazuten ere, operazioa porrot egin zuen.
  • Berlingo harresia

    Berlingo harresia
    Bi Alemaniak eratu ostean, Berlin bi sektoretan batuta geratu zen: Mendebaldekoa eta Ekialdekoa. Alde handiak zeuden bi eremuen artean: Mendebaldeko sektorean ekonomia askoz aberatsagoa zen, aldiz Ekialdeko sektorean biztanleek askatasun gehiago zituzten. Horren ondorioz, Ekialdeko Alemaniako biztanle askok, Mendebaldeko eremura ihes egin zuten. Agintari komunistek hori bukatu zezan, harresi bat eraiki zuten 1961. urtean.
  • Kubako misilen krisia

    Kubako misilen krisia
    1. urtean Fidel Castrok gidatutako gerrillak Batista diktadorea kargutik kendu eta boterea eskuratu zuen. ⠀ 1962an misilen krisia gertatu zen. Estatu Batuen hegazkin espioiek sobietarren misil nuklearrak jaurtitzeko arrapalak hauteman zituzten Kuban. Horren ondorioz Kennedy presidenteak itsas blokeoa agindu zuen, kapoko hornidora ostopatzeko. Azkenean Khrutxevek itsasontziak erretiratu eta mislak desegingo zituela agindu zuen.
  • Arma-industrian mugak

    Kubako misilen krisien ostean, harreman etapa berri bat ekin zioten bi potentziek. Helburua arma atomikoen ekoizpena mugatzea zen. 1968an, Arma nuklearrak ez ugaritzeko ituna sinatu zuten.
  • Pragako udaberria

    Pragako udaberria
    1. urteko hasieran, Txekoslovakiako Alderdi Komunistako buruak, Alexander Dubcek-ek zenbait aldaketa egin zituen politikaren eta ekonomiaren alorretan, eta itxaropen handiak piztu zituen.
    Alabaina, SESBek ez zuen halakorik honartu, eta abuztuan sinatutako Varsoviako ituna sinatu zuten indarrek Txekoslovakia inbaditu zuten eta Txekoslovakiako gobernua Moskuk ezarritako norabide politikora bueltatzea behartu zuten.
  • SALT I hitzarmenak

    1. urtean SALT I deituriko hitzarmenetan, defentsarako arma nuklear estrategikoak mugatzeko adostu ziren.
  • Vietnamgo Gerraren amaiera

    Vietnamgo Gerraren amaiera
    1954ra arte, Vietnam Indotxina kolonia frantziarreko parte izan zen.
    Hego vietnamen gerrilla komunista bat zegoen, Vietcong. Estatu Batuak Vietnam guztian zehar komunismoak gero eta eragion handiagoa izatearen beldur zirenez, gero eta gehiago joan ziren sartuz hegoaldean.
    1968an Vitcongek erasoaldi bat jo zuen, agerian utzi zuen ezinezkoa zela tropa estatubatuarrek gerra irabaztea.
    1973. urtean su-eten akordio batera iritsi zen. Estatu batuek bere tropa guztiak erretiratu zituen.
  • Sobietarren inbasioa Afganistanten

    SESBek Asia inguruan eragin handiagoa eduki izan zuen horrela.
  • Irango iraultza

    Estatu batuen aliatua Sah-ren erregealdia amaitu egin zen. Hortaz, etsaitasun-etapa bat hasi zen bi herrialdeen artean. Unerik larrienetakoa Teherango enbaxada estatu batuarrari eraso egin ziotenean gertatu zen.
  • Galaxietako gerra

  • Washingtongo ituna

  • Berlingo harresia erori

    Berlingo harresia erori
    Berlingo Harresia bota zuten 1989ko urrian eta Alemania bateratui egin zen 1990an