ATOMOA

democrito

460 BCE

Demokritok bazekien harri bat hartu eta erditik mozten baduzu, erdiak jatorrizko harriaren propietate berberak dituela. Arrazoitu zuen harria zati txikiagoetan eta txikienetan mozten jarraitzen bazenu, jada hain txikia den puntu batera iritsiko zinela. Oinarrizkoa, baina hain zaila ondorio honetara iristea arrazoitzearekin.

John Dalton

1803

Esan zuen, gai osatuak, elementu desberdinen atomoen konbinazioz eratzen direla, zenbaki txiki osoek definitutako proportzioetan, baina ez zuen metodo fidagarririk atomoen konbinazio erlazioak zehaztu ahal izateko. Egoera horretan, uste izan zuen, bi elementuz A eta B osatutako konposatu batean, gai osatuaren formulak ahalik eta bakunena izan behar zuela euren artean konbinatzen ziren zenbait elementuren masa atomikoak kontuan hartuta, lehenengo masa atomiko erlatiboak kalkulatzeko gai izan zen.

Thomson

1897

Ereduan, atomoa negatiboki kargatutako elektroiek osatzen dute atomo positiboan, bertan sartuta baita putzu baten mahaspasekin. Konparazio honen bidez, suposizioa deitzen zitzaion.

Rutherford

1911

Thomsonen ereduak atomo estatiko eta solidoa aurkeztu zuen. Rutherford-ek proposatutako ereduak iradokitzen du atomoaren karga positiboa masa handiko nukleo geldi batean kontzentratuta dagoela, eta bitartean elektroi negatiboak nukleoaren inguruan dauden orbitetan mugitzen dira, aurkako kargen arteko erakarpen elektrikoak lotuta.

Bohr

1913

Atomoaren eredu klasikoa da, baina postulatu jakin batzuetatik kuantizazioa sartzen den lehen eredu atomikoa izan zen. Momentuaren kuantizazioa behar bezala sartzen denez ,eredua mekanika klasiko eta kuantikoaren artean kokatuta dagoela esan daiteke.

Gaur egungo eredu mekaniko-kuantikoa

2019

Gaur egun erabiltzen den eredu atomikoa 1920 urtean hasi zen garatzen, Schrodinger eta Heisenbergen eskutik. Esan daiteke eredu hau garapen bat dela aurreko eredutik, oso konplexu eta matematikoa delarik. Hain konplexua da, zehaztasun osoz soilik atomo hidrogenenoideetarako garatzeko gai garela. Gainerako kasuetan hurbilketa bat egin behar da Hidrogeno atomora. Hala ere, gaur egungo eredu atomiko mekaniko-kuantikoa, behaketa esperimentalekin bat dator.