-
"Cahiers de doléances": euskaldunen eta emakumeen esku-hartzea
Eskualdeen Biltzarretan aldarrikapenak eta eskariak egiteko instrumentu gisa erabili zituzten kexa-koadernoak, euskaldunak eta emakumeak barne. -
Period: to
Frantziar iraultza eta Antzinako Erregimenaren krisialdia
-
Estatu Orokorren deialdia eta Biltzarrak
Erregeak Estatu Orokorrak deitu zituen eta eskualdeetan ordezkariak bilatu zituzten Biltzarretan, esaterako, Garat Anaiak Lapurdiko Biltzarrean. -
Olympe de Gouges: Emakumearen eta Emakumezko Herritarraren Eskubideen Adierazpena
Olympe de Gougesek Gizonaren eta Herritarraren Eskubideen Adierazpenaren aurrean bere ideiak aldarrikatu zituen. -
Maiatzaren 2ko altxamendua
Madrilgo hiritarren Napoleonen tropen inbasioaren aurrean antolatutako altxamendu popularra, Independentzia Gerraren pizgarria. -
1808ko Baionako Estatutua
Jose Bonapartek garaiko Espainiako Erregeak aldarrikatu zuen Konstituzio gisa funtzionatzeko asmoarekin. -
Cadizko Gorteak eta 1812ko Konstituzioaren gorabeherak
Espainiako Lehenengo Konstituziotzat jotzen da, Gorteek Fernando VII.aren erregeordetzapean ezarrita. Honen itzulerarekin, 1814an indargabetua, eta 1820an hura berrezartzera behartua. -
Donostiako Setioa (1808-1914 Independentzia Gerra)
Espainiako Independentzia Gerran aliatuek tropa frantsesak Donostiako hiritik kanporatzea lortu zuten setioaren bitartez. -
Fernando VII.aren heriotza
Heriotzak Koroaren gainean piztu zuen auziak garaiko gertakariak gidatu zituen. -
I. Gerra Karlista (1833-1840)
1833-1840 bitartean Karlos Maria Isidroren Koroaren aldekoek (karlistak edo absolutistak) Isabel II.aren Koroaren aldekoen kontra (isabelinoak edo liberalak). -
Espainiako Probintzien banaketa
1833ko Probintzien Banaketaren Dekretuaren bidez, Javier de Burgos Estatuko ordezkariak (Maria Kristinaren izendatzepean) Espainiako lurraldea probintzietan banatu zuen lehen aldiz. -
Maria Kristina Borboikoa erreginordea
Borboiko Maria Kristinak bere alaba Isabel II.aren eskubideak defendatzeko erreginorde bilakatu zen, bi alderditan banatutako gizartea baten aurrean. -
Period: to
Maria Krisitinaren erreginordetza
-
Mendizabalen Desamortizazioa
Elizaren landa lurren desjabetzapenasuposatu zuen, besteak beste, Gerra Karlistak irabazteko estrategia gisa. -
Bergarako Besarkada
Euskal Herrira Lehen Karlistaldiaren amaiera ekarri zuen gertakaria, Bergarako Hitzarmenaren bitartez. -
Espartero jeneralaren erreginordetza (1840-1843)
-
Espartero jeneralaren erreginordetza
Espartero jenerala Isabel II.aren erreginordetza 1840-1843 -
Period: to
Isabel II.aren erreginaldia
-
Nafarroako Erreinu izaeraren galera eta foruak eraldatzeko legea
-
Industrializazioaren lehen fasea Euskal Herrian
Bereziki Bizkaian, Bilbo aldean eman ziren industrializazioaren hastapenak (Boluetako Santa Ana) -
Isabel II.aren adierazpena eta hamarkada moderatua
Isabel II. adinagusi bilakatzen da eta 1837ko Konstituzioa zin eginez, hamarkada moderatuari hasiera emanez -
1845eko Konstituzioa
-
II. Gerra Karlista
-
Madozen desamortizazioa
Espainiako hazkunde ekonomikorako Elizaren eta Estatuaren zein erabili gabeko landen desjabetzapena -
Hezkuntza Publikoko Moyano Legea
-
1868ko Iraultza "La Gloriosa"
Isabel II.aren agintaldiarekiko haserrea oinarri izanik, monarkiaren etena eta seiurteko demokratikoaren hasiera suposatu zuen. -
Period: to
Seiurteko demokratikoa eta Borboien Errestaurazioa
-
1869ko Konstituzioa
-
Amadeo I. Saboiako erregealdia (1871-1873)
-
III. Gerra Karlista (1872-1876)
Gehien bat Euskal Herrian eman zen borroka, Borboiko Karlos VII.aren aldeko karlisten eta Amadeo I. Saboiakoaren aldekoen artean. -
I. Errepublika (1973-1974)
Ideia aurrerakoiak zabaldu nahian, ezegonkortasun politikoaren eta unitarioen eta federalisten arteko eztabaidaren baitan huts egin zuen. -
Emakumeak I. Errepublikan
I. Errepublikak ideia aurrerakoiak ekarri zituen arren eta emakume bat ikur gisa izanik ere, emakumeen eskubideen eta sufragioaren auzia oraindik ere ez zen eztabaiden erdigunean ematen kokatzen, ezta emakumeen ahotsak ere. -
Alfontso XII.aren erregealdia
Luzaro izandako ezegonkortasun politikoari aurre egiteko Borboien Errestaurazioarekin seiurteko demokratikoa bukatu zen. -
Canovas del Castillo eta Konstituzio berrezartzailea
Monarkia parlamentarioa ezarri zuen Espainian, Canovas del Castilloren lehendakaritzapean. -
Euskal Herriko Foruen Aboliziorako Legea
Euskadi eta Nafarroako Foruen abolizioa -
Period: to
Borboien Errestaurazioa eta Garapen ekonomiko-soziala
-
Gizarte klase berriaren sorrera
Industrializazioaren pizkundearekin gizarte kalse berria sortzen da: langile industriala -
Habsburgoko Maria Kristina erreginordea
Alfontso XII.aren heriotza eta Alfontso XIII.aren adingabearen ondorioz, erreginorde bilakatu zen (1885-1902) -
El Pardoko Ituna
Canovas eta Sagastaren arteko gobernu adostasuna -
Emakumea industrializazio garaian
Emakumearen rola gizartean betirako aldaketa pairatu zuen industrializazio garaian: zaintzaz arduratzeaz gain, langile bihurtzen da -
Gizarte-krisia: herria nazkatuta
Arazo ekonomiko eta sozialen ondorioz, herria gero eta nazkatutago adierazten hasi zen, indibidualak politikoki eta sozialki gehiago parte hartzera eramanez -
Sufragio "unibertsal" maskulinoa
1869ko Konstituzioan aitorturiko sufragio "unibertsala" lehen aldiz ezartzen da Espainian, emakumeak kanpo geratuz -
Hauteskunde iruzurra: pucherazo garaia
Liberal eta kontserbadoreen arteko turnismoan oinarritutako gobernu garaia -
Langile mugimenduen sorrera
Gizarte klase berriarekin, langileen mugimenduak sortzen dira: sozialistak, komunistak, anarkistak; eta mugimendu erregionalistak eta nazionalistak. -
Period: to
Kolonien krisialdia eta 1898ko porrota
-
Kubako Guda AEBren kontra
1895-1898 -
Espainiako kolonien galera
Kuba, Puerto Rico eta Filipinak (Argazkia: Parisko hitzarmena) -
98ko mugimendua Euskal Herrian
Miguel de Unamuno eta Pio Baroja. -
Period: to
Erregenerazionismoa
-
Emakumeen lehen antolakundeak eta sufragioak borroka feministari esker
-
Bizkaiko labe garaiak
Industrializazioaren puntu gorenetariko bat bizi zen Bizkaian, industriak Nerbioi ibaiaren ertzean antolatuz, biztanlerian ondorio zuzenak izan zituen (Altos Hornos de de Bizkaia) -
EAJren lehen alkaldetza Bilbon
Mugimendu nazionalistaren isla, Arana anaiekin batera -
Bartzelonako aste tragikoa
Melillako Gerraren harira langilez osatutako tropen ondorioz, langile klasearen haserreak sindikatuak greba orokorra deitzera eramaten du. Hauek bortizki zapalduak izan ziren. -
I. Mundu Gerraren krisia Espainian
Espainiaren neutraltasunak eta baliabide ekonomikoak kudeatzeko ahalmen ezak krisi ekonomiko erraldoia ekarri zuen -
Emakumeak I. Mundu Gerran
Emakumeek rol aktiboa izan zuten gerran, parte hartu eta lan egin zuten (baina ez erabakien mahaian) -
Period: to
I. Mundu Gerraren krisialdia
-
Errusiar Iraultza
1917ko Iraultza Europan zehar zabaldu zen, hala ere Espainian mugimendu anarkistek eragin handiagoa izan zuten -
ELA sindikatuaren sorrera
Eusko Langileen Alkartasunaren sorrera, langile mugimendu eta mugimendu nazionalisten isla -
Primo de Riveraren diktaduraren hasiera
