-
ALFONSO XIII.A
XX. mendearen hasieran, Alfonso XIII.ak Alfonso XII.a izendatu zuen errege.
Espainiak kolonia batzuk galdu zuen, eta krisi politiko bat sortu zen.
Gatazka oso gogorrak egon ziren, burgesia eta langile artean.
Katalunian eta Euskadin, autonomia eskatzeko mugimenduak sortu ziren.
XIX. mendean, Marokon gerra bat egon zen soldadu asko hil ziren. 1923 an Primo de Rivera lortu zuen boterea eta diktadura esarri zen. Alfonso XIII.a Espainiatik joan zen, eta arazoak konpondu gabe gelditu ziren. -
BIGARREN ERREPUBLIKA
- bigarren errepublika hasi zen, eta konstitusio berri bat egin zuten. Jartzen zuen, pertsona guztiek euki behar zutela eskubide berdinak eta emakumeak ahal zutela botoa eman. Nekazaritzan lurrak banatu zuten. Soldata igo zuten. Eskola publiko gehiago jarri zuten. Kataluniako estatura onartu zuten, autonomia bihurtzen. Armada hobetzen saiatu zuten. Elisa eta estatua banatu zuten.
-
GERRA ZIBILA
- urtean Marokon zeuden armadako batzuk gubernuaren kontra errebelatu ziren. Haien asmoa zen boterea berriro eukitzea, baina bakarrik lortu zuten herrialdearen zati bat kontrolatzea. Hiru urtetako gerra bat sortu zen: Bando errepublikanoa: Politiko talde bat sortu zuten. Bando matxinatua: Errepublikanoen kontra zeudenak ziren.
-
FRANCOREN DIKTADURA
Gerra ondoren, Francoren diktadura hasi zen. Beste lege batzuk egin zuen:
Prensa askatazuna kendu zuen.
Hautoeskundea askeak eta alderdi politikoak debekatu ziren.
Herritarrek bere ideiak esan zuten eta kartzelara eramaten zuten edo hiltzen zuten. Pobresia, gosetea eta eskasia hasi zen, eta beste nazioek blokeo egin zuten Espainari isolatzeko.
50eko hamarkadan, blokeoa kendu zuten. 60ko hamarkadan, hazkunde ekonomikoa egon zen,bizi mailak igo ziren. Franco 1975an hil zenean diktadura bukatu zen. -
TRANSIZIOA
Franco hil zenetik gutxira, Joan Karlos I.a izendatu zuten errege. Joan Karlosek I.a Adolfo Suárez izendatu zuen Gobernuko presidentea. Eta hau izan zen diktaduratik demokrasiara joateko transizioa.Neurri asko jarri ziren:
Kartzelan zeudenak ideia politikoak esateagatik, askatu ziren. Alderdi politikoak eta sindikatuak legestatu ziren.
1977.an hautoeskunde demokratikoak egin ziren.
1978. an Konstituzioa onartu zen. -
KONSTITUZIOA
1978ko konstituzioa da Espainako lege garrantzitzuena.Hor Espainiako eskubideak eta betebeharrak daude, Espainiako lurralde aldaketa, eta Espainiako estatuaren gobernu forma.
Konstituzioan jartzen du, monarkia parlamentarioa dela.
Estatutuak hiru botere dauka: legegilea, judiziala eta betearazlea. -
Period: to
1982TIK GAUR EGUN ARTE
1982an Felipe Gonzalez asi zen gobernuko presidentea izaten (PSOEKOA). Eta 1996an bukatu zuen. -
ESPAINIA EUROPAR BATASUNEAN
1986an, Espainian Europar Batasuneko kide bihurtu zen.
Europar Batasunaren helburua zen Europako estatuak elkartzea, gobernu eta politika komunak izatea.
Hauek dira Europar Batasunaren erakunde nagusiak:
Europako Parlamentua.
Europar Batasuneko Kontseilua.
Europako Batzordea.
Europar Batasuneko Juztizia Auzitegia.
Europako Banku Zentrala.
Kontuen Auzitegia. -
Period: to
198TIK GAUR EGUN ARTE
1996an Jose Maria Aznar izan zen presidentea 2004arte PPKOA izan zen.
Eta hortik aurrera, 2002an euroak egin ziren. -
Period: to
1982TIK HAUR EGUN ARTE
2004tik 2011ra Jose Luis Rodriguez egon presidentea izan zen PESOEkoa bezala. -
1982TIK GAUR EGUN ARTE
2011an Mariano Rajoy irabazi zuen. PPkoa zen, eta horain arte dago presidente moduan. -
BOTERE BETERAZLEA
Legeak ezartzeaz, eta gobernatzeaz arduratzen da. Gobernuak boterea dauka. Gobernua presidenteak eta ministroak sortzen dute. Presidenteak gorteek, aukeratzen dute.
Erregeak esin ditu legeak egin, esta politikoak aukeratu. 2014tik Felipe VI. Espainiako erregea da. -
BOTERE LEGEGILEA
Gorte nagusiak arduratzen dira legeak egiteaz. Hemezortzitik gorantz aukeratzen dute partaideak, lau urtetik behin. -
BOTERE JUDIZIALA
Legeak bete behar dute, epaileek eta magistratuek, auztegietan eta epaitegietan.
