-
142,000 BCE
SUA
Sua erregai baten oxidazio-prozesu azkarra da, non beroa, sugarrak eta gasak sortzen diren. Errekuntzaren agerpena da sua. Argia ere eman ohi du. -
4000 BCE
IDAZKERA
Idazkera hizkuntza bati esleitu zaizkion zeinuak erabiliz egiten den komunikazioa da. Ahozko hizkuntzaren osagarri moduan erabiltzen den arren, idazketak garrantzi berezia du literatuta, hots, liburuak sortzea -
3500 BCE
GURPILAREN ASMAKUNTZA
Mesopotamian asmatu zen Neolitikoaren bukaeran eta bere lehenengo erabilera eltzegile gurpilarena izan zen; gurdietan erabiltzen hasi zen. -
3000 BCE
LEHENGO AURRERAPEN NAGUSIAK MEDIKUNTZAN
Danubioko ibai hertzean pazientearen biziraupenarekin lehenengo trepanazioen ebidentziak aurkitu ziren. -
2000 BCE
INGALATERRAKO STONEHENGEKO MEGALITOAK
Europako lehen gizonak astronomia eta geometria ezagupenak zituela forgatzen dute. -
500 BCE
PITAGORASEN TEOREMA
Pitagorasen teorema, Pitagoras izeneko greziar filosofo eta matematikariak frogatu zuen K.a. VI meandean -
450
LEHEN ZIENTZIA GUNEAK
Lehen zientzia guneak Txinan, Indian eta Sortalde Hurbilean sortu ziren, Txinako zibilizazioaren jakituria batez ere alkimian, medikuntzan eta geografian gailendu zen. -
1037
ARABIARREN MEDIKUNTZA JAKINTZAK EUROPATIK ZABALDU
XI. mendetik aurrera Europara zabaldu zuten Arabiarrek bere jakintza Iberiar Penintsulatik abiatuta. -
1040
INPRENTA
Bi Shengek asmatu zuen Txinan. Testu eta irudiak paperaren gainean isortzeko erabiltzen den makina da. -
1550
ALGEBRA
Zenbaki - teoria topologia eta analisiarekin batera, matematikaren atal orokorren bat da. XVI. mendearen bukaeran kokatu aahal da, François Viète-ren lanarekin. -
WILLIAM HARVEY
William Harvey medikuak, zirkulazio sistema eta bihotzaren egitura azaldu zituen. -
INDUSTRIA IRAULTZA
Industria iraultzak (makinismoa, lurrun makina...), zientziari bultzada handia eman ez ezik aldatu ere egin zuen harrezkero ekoizpenari eta gizartearen ondasun premiei lotu baizitzaion. Horiek, aurrerapen handia egin zuten kimikan, elektrizitatean, biologian eta matematikan. -
ESTETOSKOPIOA
Laennec mediku frantziarrak asmatu zuen. Birikak, bihotza eta hesteen soinua entzuteko erabiltzen da. -
ANESTESIA
Crawford Longek anestesia erabili zuen lehenengo ebakuntza kirurjikoan. -
GIZARTE ZIENTZIAK
XIX. mendean hasi ziren indartzen gizarte zientziak (soziologia, ekonomia, hizkuntzalaritza...), espekulazio filosofikotik ihes eginez eta zientzia fisikoen metodoak eta bideak hartuz. -
EZTANDA-MOTORRA
Erregai bat airearekin nahastu ondoren leherketa bat sortaraziz energia emateko gai den motorra da. -
DINAMITA
Alferd Nobel zientzialariak asmatu zuen. Hasieran nitroglizerinaren xurgatzaileetzat diatomea lurrez nahasitako nitroglizerinarekin prestatzen zen; gaur egun amonio nitratoa erabiltzen da. -
DNA
Azido nukleiko mota bat da, organismo bizi guztien funtzionamendu eta garapenaren informazio genetikoa duena eta bere transmisioaren erantzulea dena. Friedrich Miescher mediku suitzarrak asmatu zuen. -
TELEFONOA
Komunikatzeko tresna bat da, seinale elektrikoen bitartez ahotsa garraiatzeko diseinatuta dago. Bere asmakuntza Alexander Brahamen esku izan zen. -
X IZPIAK
Wilhelm Röntgenek X izpiak aurkitu zituen. -
ERRADIOAKTIBITATEA
Henri Becquerelek erradioaktibitatea asmatu zuen -
ARGIAREN ABIADURA
A.A.Michelson fisikariak argiaren abiadura kalkulatzeko esperimentu zientifikoa sortu zuen. -
BONBILA
Goritasunaren bidez argia sortzen duen gailu bat da. Argia harizpi metaliko bat berotuz sortzen da korronte elektrikoa harizpitik igarotzean Joule Efektua dela eta. -
PENIZILINA
Antibiotiko betalaktamiko hau, Alexander Fleming mediku Eskoziarrak aurkitu zuen. Aurkitutako lehen anbitiotikoa izan zen. -
TEKNOLOGIA
2 Mundu Gerren ondorioz, alor berrien sorrera ekarri zuen, teknologia gero eta berezitu eta zehatzagoaren beharra (mikroskopio elektrikoa, konputagailuak...), zientzia alorren arteko lankidetza gero eta estuagoa, aurkikuntza ikusgarrien lorpena ekarri zuen. -
INTERNET
Internet mundu osoan zabalduta dagoen sareen sare erraldoi bat da. Internet bidez hainbat zerbitzu erabil daitezke. -
HIGGS BOSOIA
- urtean Higgs kimikariak, esan zuen atomoaren nukeloan, bosoi bat aurkitzen dela eta beste guztia hortik sortzen dela. Teoria hau 2012. urtean onartu zuten.