Frantziako iraultza

Handikien biltzarra

1787

1787an, monarkak pribilegiatuak zergak ordain zitzaten egindako biltzarra izan zen.

Iraultzaren hasiera

1789

https://es.wikipedia.org/wiki/Revoluci%C3%B3n_francesa

Eatatu orokorra

1789

Estatu orokorra versaillesen bildu ziren, aurrez estamentuek kexa-koadernoak idatzi zituzten, bakoitzak bere aldarrikapenekin.

Gizakien eta hiritarren eskubideen adierazpena

1789

Adierazpen horretan, hauek aitortzen eta bermatzen ziren: norbanakoen askatasuna, legearen aurreko berdintasuna eta jabego-eskubidea.

Asanblea nazionala

Period: 1789 to 1792

https://es.wikipedia.org/wiki/Revoluci%C3%B3n_francesa

Bastillaren hartzea

Jul 14, 1789

Parisen, herritarrek Bastillari eraso zioten, Erdi Aroko gotorleku hura absolutismoaren
ikur baitzen.

Eskubide feudalen abolizioa

Aug 4, 1790

Asanblea nazionala eskubide feudalak abolitu zituen dekretuen bidez.

Lehenengo konstituzioa

1791

Haren bidez:
­Subiranotasun nazionala
­Funtsezko eskubideak
­Monarkia parlamentarioa ­Botere banaketa ­Errolda sufragioa

konbentzioa

Period: 1792 to 1795

1792ko matxinadak behartuta, hauteskundeak egin ziren, eta haien ondorioz, beste asanblea bat
eratu zenkonbentzioko talde indartsuena girondinoak ziren.

Austriak gerra deklaratzen dio frantziari

Apr 1, 1792

Frantziako iraultzaren ideien mehatxua sentitzen baitzuten. Beldur horren ondorioz
Ausriak eta Prusiak Frantziaren aurkako gerra deklaratu zuten.

Lehen koalizioa frantziaren kontra

1793

Konbentzioak traizioa leporatu auzipetu eta zigortu zuen luis XVI.A, exekutatu zuen, gillotinaz.
Neurri horri erantzuteko, Europako gainerako potentziak lehen koalizioa eratu zuten.

Konstituzio demokratikoa

1793

Herriaren subiranotasuna eta gizonezkoen sufragio unibertsala aitortzen zituena.
Robespierrek bere gain hartu zituen botere guztiak, eta diktadura bat ezarri zuen.

Errepublikaren aldarrikapena

1793

Erregea hil ondoren errepublika aldarrikatu zuten.

Izualdia

1793

Kanpoko mehatxu militarrari eta barneko iraultza kontrako mugimenduei aurre egiteko
premia haitzakitzat hartuta.

Erregearen exekuzioa

Jan 21, 1793

Konbentzioak traizioa leporatuta auzipetu eta zigortu zuen Luis XIV.a, eta exekutaku
zuen, gillotinaz.

Robespierren exekuzioa

1794

Iraultzaile moderatuek atxilotu egin zituzten Robespierre eta haren jarraitzaileak, eta gillotinaz hil
zituzten.

Direktorioa

Period: 1795 to 1799

Botere legegila bi ganberaren esku utzi zen, Bostehun Kontseiluaren eta
Zaharren Kontseiluaren esku, hain zuzen. Botere betearazlea, berriz, bosr kideko Direktorio bati
eman zitzaion.

Konstituzioa

Dec 21, 1795

Beste diktadura bat ez ezartzearren, gobernu moderatu bat eratu zen. Gobernu hark 1795ko
konstituzioa onartu zen.

Brumaiereko estatu kolpea

Sep 11, 1799

Napoleonek, burgesiaren babesarekin, estatu kolpea eman zuen, eta Kontsulatua ezarri zuen.
Hiru ziren boterea zuten kontsulak: Napoleon, Ducos eta Sieyés.