revolución francesa

Revolución Francesa

Period: 1789 to Dec 31, 1799

La Revolución francesa fue un proceso de transformaciones sociales y políticas que comenzó en 1789 y terminó aproximadamente en 1799. Inició como un levantamiento protagonizado por sectores burgueses, nobles y populares contra la monarquía absolutista y contra los privilegios de la nobleza en Francia.

Revolución Francesa

May 5, 1789

Frantziako Iraultzak Frantzian eta Europako beste herrialde batzuetan urte askoan egon zen gobernu forma aldatu zuen eta Estatu forma berri bati bide eman zion, herriak bere ahotsa entzunarazi eta nork gobernatzen duen erabakitzeko.

Proposamenari uko egitea

Jun 10, 1789

Horren harira, Hirugarren Estatuko ordezkariek Asanblada NAZIONALA aldarrikatzen dute. Erregeak Batzarraren ekintza guztiak "deusezak, legez kanpokoak eta konstituzioaren aurkakoak" deklaratzen ditu. Elizgizon asko 3.arekin bat egiten da. Estatua, eta gero nobleziako 47 kide ere bai. Erregeak amore ematen amaitzen du.

Asanblada Nazionala

Jul 9, 1789

Batzarrak bere burua Asanblea Nazional Konstituziogilea deklaratzen du eta Konstituzio bat idatziko duela agintzen du, honek monarkia absolutista amaitzea eragiten du.

Bastilla Ekaitza

Jul 14, 1789

Erregeak hartutako neurrien aurrean, Parisek manifestazioa egin eta Bastilla erasotzen dute, Luis XIV.aren kartzela politiko ohia eta absolutismoaren sinboloa. Taktikoa baino datu adierazgarriagoa izanik, kartzela hutsik zegoenez

Eskubide feudalak deuseztatzen dituen dekretua

Aug 4, 1789

Datu garrantzitsua da, estamentu-gizartearen amaiera eta bere ezaugarriak, hamarrenak, pribilegiatuen jurisdikzioa eta gizarte-piramidera igo eta edozein postutara iristeko ezintasuna markatu baitzuen.

Gizakiaren eta Herritarren Eskubideen Adierazpena

Aug 26, 1789

Askatasun pertsonalak, legearen aurrean berdintasuna eta jabetza onartzen zituen. Eta eskubide feudalak indargabetzeko Dekretuarekin batera, absolutismoaren amaiera eta iraultzaren garaipena adierazten du.

Frantziaren lurralde berrantolaketa

Dec 22, 1789

Frantzia 83 departamendutan banatuta dago, feudoak ordezkatuz.

Zergak kendu egiten dira

Mar 21, 1790

Gatza erostean herritar bakoitzak ordaindu behar zituen zergak guztiz kenduta daude.

Bandera trikolorea

Oct 21, 1790

Bandera tricolorea bandera nazional gisa ezartzen da.

Errege Familien Ihesaldia

Jun 21, 1791

Errege familiak gauez ihes egiten du eta mugan emigratuekin bat egiten saiatzen da. Errekonozitu egiten dituzte eta Tuileriesetara itzultzen dituzte.

1791ko Konstituzioa

Sep 3, 1791

Prozesu iraultzailearen gailurra da eta Frantzia berriaren gobernu eta antolakuntza forma jasotzen du.

Konstituzioaren onespena

Sep 3, 1791

Luis XVI.ak 1791ko Konstituzioa onartzen du, ingeles estiloko monarkia parlamentarioa ezartzen duena.

Batzar Konstituziogilea amaitzen da

Sep 30, 1791

Batzar eratzailea Batzar Legegile batek ordezkatzen du.

Gerra deklarazioa

Apr 20, 1792

Luis XVI.ak gerra deklaratu die Austria, Bohemia eta Hungariari.

Erregearen kentzea.

Sep 21, 1792

Luis XVI.a Frantziako errege kargutik kentzen da, Konbentzio Nazionalak monarkia deuseztatu eta Frantziako lehen Errepublika ezartzen da.

Errepublikaren Aldarrikapena

Sep 22, 1792

Paristarrek Tuilerietako jauregiari eraso egin zioten, hura baitzen errege-erreginen egoitza. Asanbleak monarka kargutik kendu zuen, hauteskundeak egin ziren eta Konbentzio Nazionala deritzona sortu zen. Konbentzioak monarkia abolitu zuen, eta Errepublika aldarrikatu. Giro horrek bide eman zion erradikaltasun eta herritarren partaidetza handiagoko Iraultzaren etapa bati.

Garaipena Valmyko guduan

Sep 29, 1792

Garaipen honek herrialdean eta batez ere Parisen zegoen tentsioa murrizten zuela zirudien, non culottes erlijiosoak eta aristokratak erailtzen eta espetxeak erasotzen ari ziren.

Konstituzioa

Jun 22, 1793

Frantziako lehen konstituzio errepublikanoa izan zen. Herriaren zubiranotasuna eta gizonezkoen sufragio unibertsala aitortzen zituen. Hortik gutxira, Robespierrek bere gain hartu zuen botere guztia eta diktadura bat ezarri zuen, baita Izualdiak deritzon erregimena ere.

Marat hilketa

Jul 13, 1793

Marat, iraultzaren ordezkaria, erregezale batek hiltzen du. Ekintza honek Toulouseko britainiar erasoarekin batera Terroraren hasiera eragin zuen, etapa horretan konstituzioa ezabatu eta lege batzuk sortu ziren frogarik gabe inor exekutatu ahal izateko. ondorioz, 50.000 pertsona baino gehiago hil ziren.

Maria Antonieta erregina hil zuten.

Oct 16, 1793

Habsbourg-Lorraineko Maria Antonia Josepha Johanna erregina, Maria Antonieta izenez ezaguna, gillotinaz exekutatzen dute.

Luis XVI.aren exekuzioa

Oct 21, 1793

Konbentzio berriak neurri erradikal batzuk hartzen ditu, aurrekoarekin hausten saiatzen da eta bere egutegia ere sortzen du. Hartutako neurrietako bat Luis XVI.a exekutatzea da, neurri honek bi ondorio eragin zituen: Europako potentzia guztiek gerra deklaratzea eta altxamendu errealista eta erlijiosoa, beraz, exekuzio hau porrottzat jo daiteke, nahiz eta iraultza gehiago erradikalizatu zuen.

Terror Handiaren hasiera

Jun 10, 1794

Robespierre-k prozesu judizialak bizkortzea agindu du, lekukorik gabe eta defentsa eskubidea zapaltzen du

Robespierre boteretik kentzea

Jul 27, 1794

Konbentzioaren aginduz, Robespierre eta haren urbilekoak atxilotu zituzten, eta gillotinan exekutatu, aldez aurretik epaiketarik egin gabe.

Onarpena Konstituzioa

Aug 22, 1795

Beste diktadura bat ez ezartzearren,gobernu moderatu bat eratu zen. Gobernu hark 1795eko Konstituzioa onartu zen. Konbentzioko gobernu iraultzailea erori ondoren. Direktorioaren erregimena ezartzen eta erroldako sufragioa berrezartzen duena. Botere legegilea bi ganberaren esku utzi zen, Bostehunen Kontseiluaren eta Zaharen Kontseiluaren esku, hain zuen. Boterea betearazlea, berriz, bost kideko Direktorio bati eman zitzaion.

Konbentzio Nazionala desagertzen da.

Oct 26, 1795

Konbentzio Nazionala desegin da.

Babeuf atxilotzea

May 10, 1796

Direktoriaren gobernua kentzen saiatu zen Babeuf, eta berdintasunezko gizarte bat ezartzen saiatu zen "Berdinen konspirazioa" izeneko amarruan. Haren azpikeriak ez duen arrakastarik izan eta, horrenbestez, atxilotu eta exekutatu egin zuten.

Lehen Koalizioaren amaiera

Nov 22, 1796

Napoleonek 1796an lehen koalizioa amaitzea lortzen du Italian, nahiz eta Europako potentziek beste koalizio bat osatu eta 1799an beste gerra bat hasi.

Erregezaleen aurkako errepresioa

Sep 4, 1797

Erregezaleak Borboien dinastia berrezartzen saiatu ziren. Matxinada hura, Napoleon Bonapartek, Parisko soldaduen buruak, ito zuen. Ekintza hark ospetsu egin zuen.

Brumaioko 18ko estatu kolpea

Nov 9, 1799

Hainbat gudu irabazi ondoren, 1795eko matxinada baretu eta lehen koalizioa amaituta, Napoleonek botere maila handia lortu zuen eta, burgesiak lagunduta, estatu kolpea eman zuen, bere burua kontsul izendatuz eta Direktorioa amaitu eta bere gobernua hasiz, hau da. iraultzaren amaieratzat hartua.