EUSKAL NAZIONALISMOAREN SORRERA

  • Foruen abolizioa

    Foruen abolizioa
    Egun horretan indarrean jarri zen abolizio legeak biderik gabe utzi zituen Bizkaia, Araba eta Gipuzkoako foruak. Horiek berreskuratzeko ahaleginak izan ziren euskal nazionalismoaren lehen urratsak.
  • Bultzatzaile nagusia: Sabino Arana

    Bultzatzaile nagusia: Sabino Arana
    Euskal nazionalismoaren bultzatzaile nagusia izan zen eta politika nazionalaren ideia zabaldu zuen. Honako oinarrizko ideia hauek defendatzen zituen: arraza, erlijioa, hizkuntza eta lege zaharrak.
  • Gamazada

    Gamazada
    1893-1894 urte bitartean Nafarroako foruen aldeko lehen masa mobilizazioak egin ziren Iruñean eta Nafarroa osoan.
  • Larrazabalgo hitzaldia

    Larrazabalgo hitzaldia
    Begoñako Larrazabal baserrian Sabino Aranak bere lehenengo agerraldi publikoa egin zuen. Bertan, aldizkari bat ateratzeko eta erakunderen bat eratzeko gertu zeudela adierazi zuen.
  • "Bizkaitarra" aldizkariaren argitalpena

    "Bizkaitarra" aldizkariaren argitalpena
    Aranak garrantzia handia eman zion hasieratik komunikabideei, zeinak, garai hartan, prentsa idatzia ziren. Gobernadore zibilak itxi egin zuen "Bizkaitarra" eta "Baserritarra"-rekin ordezkatu behar izan zuten. Geroago, "El Correo Vasco" etorri zen. Arana hil ostean, "Napartarra" eta "GIpuzkoarra bezalako tokian tokiko aldizkariez gain, "Euzkadi" egunkaria martxan jarri zuten jelkideek.
  • Batzokiaren sorrera

    Batzokiaren sorrera
    Lehen elkarte nazionalista sortu zen: "Euskeldun Batzokija" (EAJren tokiak).
  • EAJren sorrera

    EAJren sorrera
    Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ) sortu zen Sabino Aranaren gidaritzapean.
  • Bizkai Buru Batzarraren eraketa

    Bizkai Buru Batzarraren eraketa
    Lehenengo Bizkai Buru Batzarra izendatu zuten. EAJren probintziako Komite Exekutibo zaharrena da.
  • Foruen aldeko oroigarria

    Foruen aldeko oroigarria
    1893-1894 urte tartean emandako Gamazada borroka horiek gogorarazteko Foruen aldeko oroigarria eraiki zuten Iruñean. Hala, euskaltasunaren sentimendua eta foruen defentsa uztartu zituzten.
  • Sabino Aranaren heriotza

    Sabino Aranaren heriotza
    38 urte zituela hil zen, gaixotasun baten ondorioz.
  • "Euzko Alderdi Jeltzalearen" agiria

    "Euzko Alderdi Jeltzalearen" agiria
    1906 eta 1908 urteetan egindako EAJren lehen asanblada nazionalen emaitza zuzena "Euzko Alderdi Jeltzalearen Agiria" eratzea izan zen. Bertan, garai bateko eskubideak eta antzinako instituzioak aldarrikatzen zituzten baina perspektiba berri bat emanez. Filosofia hau mantenduko zen II. Errepublika iritsi arte eta ez zuten aldatu 1977an programa egokitu zuten arte.