EREDU ATOMIKOEN HISTORIA

Democrito

460 BCE

Historiako atomoaren lehen agerpena izan zen.Ez zen eredu fisiko bat, teoria filosofiko bat baizik. Democritoren teoria filosofikoaren arabera atomoak zatiezinak, ikusiezinak, betirako eta homogeneok ziren, eta bi atomoen artean huts zegoen. Atomo ezberdinen artean zeuden desberdintasun bakarrak tamaina eta forma ziren. Materia atomoen loturen bitartez sortzen zen, eta materiaren ezaugarriak zein atomo mota lotzen ziren arabera ematen ziren.

Dalton

1803

John Dlatonek proposatu zuen eredua, ezarri zientifiko zuen lehenengo eredu atomikoa izan zen. Teoria horren arabera materia partikulez osatuta dago, eta materia horrek osatzen dituzten
partikulek esferikoak, aldaezinak eta ebakiezinakdiren atomoak dira. Ikerketa esperimental
batzuei esker ondorioztatu zuen teoria hori.

Thomson

1897

Thomsonek atomo bat anodo bat eta bi katodo zituen hodi batetik igarotzean haren ibilbidea aldatzen zuela konturatu zen. Horrela beste partikula bat aurkitu zuen. Elektroia deitu zion
eta hau ezarri zuen: Atomo guztien barruan negatiboki kargatutako partikula bat edo gehiago daude eta partikula horiek elektroiak dira. Tomsonren teoria atomikoan atomoa karga positiboko masa bat zen eta hartan itsatsita
elektroiak zeuden.

Rutherford

1911

Rutherforden arabera atomoaren karga positiboa oso leku txikian kontzentratua zen arrazoi bakarra. Rutherforden ereduan atomikoan oso nukleo txikia du, protoiak eta neutroiak hor daude. Hor biltzen da atomoaren karga positiboa, elektroiak (karga negatiboa) nukleoaren inguruan biratzen dira azala bat eratzen dute.

Bohr

1913

Eredu atomiko honetan atomoak zergatik ziren egonkorrak eta zeargatik sortzen ziren beatutako espektro atomikoak azaldu zuen.
Eredu atomikoa
Atomoak nukleoan protoiak eta neutroiak ditu eta azalean berriz elektroiak.
Elektroiak zembait orbitatan mugitzen dira. Orbita bakoitzean elektroiak energia jakin bat duElektroi bat orbita batetik beste batera igarotzean, espektro atomikoetan ikusten dugu energia surgatzen eta igortzen du.

Gaur egungo eredua

1926

Schrödingerek esan zuenez atomoaren elektroiak energia maila ezberdin askotan egon zitezkeela. Atomoari mekanika kuantikoaren printzipioak ondorioak geruza energia maila bakoitzean azpimailak zeudela ikusi zuen Schrödingerrek. Geruza bakoitzean azpimailak zeunden zehaztu zuen, baita azpimaila bakoitzean nola banatzen diren ere. Orbital atomiko: Scrhödingerrek atomo baten elektroi bakoitzaren posizioa jakiteko funtzio matematikoa aurkitu zuen.