Biziaren Historia

By UUnnaaii
  • 1 CE

    Uretako biziaren dibertsifkazioa

    Kanbriaurrean zehar oxigeno kopuru handiak askatu zituzten organismo fotodintetikoek, eta era hartan maskorrez eta oskolez hornituriko animalia ornogabeen kopuru handia sortu zen. Kanbriar eztanda izan zen. Paleozoikoan dibertsifikatu egin zen uretako bizia. Aipagarriak dira trilobiteak, ekinodermatuak, moluskoak eta koralak. Lehenengo arrainek, plakodermoek, hezurrezko plaka gogorrez estalita zute gorputzaren aurreko zatia. Geroago agertuko ziren kondriktieak eta teleosteoak.
  • 1 CE

    Lehen izaki bizidunak

    Duela 3500 Ma-ko mikroorganismoek sortutako estromalitoak dira honadkin fosil zaharrenak, pixkanaka zelula eukariotoak sortu zituzten 2100 Ma gutxi gora behera. Kanbriaurrean bizi ur ingurunetan garatu zen, eta zelulabakarrak zen. Izaki zelulaniztuek zaharrenak 600Ma-koak dira gutxi gora behera. Gorputz zabal eta biguneko animalien handakineei Ediacarako fauna deitzen zaie. Poterozoikoaren amaieran sortu zen Ediacarako fauna, izaki bizidun berriek ordezkatu zituen.
  • 1 CE

    Lehorreko ingurunearen konkista

    Lehorreko ingurunea konkistatzeko araso asko zeuden.
    - Idortzeko arriskua
    - Organismo bigunen sostengurik eza urak berak iragazten zuen erradazio ultramorea. Ozeno geruza osatu arte ez zen posible lehorreko uzta. Lehenengo lehorreko landareak: Cooksonia eta Siluriarrekoa. Aurreneko animaliak antropodoak ziren. Devoniarrean intsektuak eta arrain berezi batzuk agertu ziren, anfibioen aurrean zeudenak
  • 1 CE

    Lehorreko biziaren dibertsifikazioa I

    Karboniferoa: Ongi sustraituta zegoen lehorreko bizia. Lepidoddendron izeneko iratze zuhaizkaraz osatutako oihan trinkoak hazi ziren.
    Permiarra: Lehorra izan zenez gimnospermoak sortu ziren, hauen amaiera iraungipen handiena zen.
    Mesozoikoa: Dinosaurioak, krokodiloak eta ugaztunak Triasikoan agertu ziren
  • 1 CE

    Lehorreko biziaren dibertsifikazioa II

    Kretazeoan angioapermoak:Hedatu ziren eta mesede bat egin zioten intsektu hedapenari, amaieran beste iraungipen bat gertatu zen.
    Zenozoikoa: Animali ugaztun talde handia bihurtu zen. Neogenoan agertu ziren hominidoak, gaur egungoen oso antzekoak ziren.
  • 1 CE

    Galderak

    Zertan ziren berezi lehenengo arrainak?
    Noiz desagertu ziren dinosaurioak?
    Zer osatu zen animaliak lehorrera joatea ahalbideratzen zuena?