-
Conferentie van Jalta
Tijdens de Conferentie van Jalta kwamen de drie machtigste geallieerde leider bijeen; Churchill van het Verenigd Koninkrijk, Roosevelt van de Verenigde Staten en Stalin van de Sovjet Unie.
De Nazi’s waren bijna verslagen, en het werd duidelijk dat er plannen moesten worden gemaakt voor de periode daarna. Alhoewel er weinig concrete afspraken werden gemaakt werden de naoorlogse verdelingen van Duitsland en Europa, en daarmee de grenzen van de DDR, hier al geschetst. -
2 mei 1945; Einde Slag om Berlijn
Vanaf 1943 begonnen de begonnen de Sovjets langzaam maar zeker de Duitsers uit de Sovjet Unie terug te drukken, terug naar het westen. Het hoogtepunt van dit offensief werd bereikt in april 1945, toen de Slag om Berlijn losbarstte. Deze slag duurde iets meer dan twee weken en markeerde het einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa.
In de weken erna werden de afspraken die tijdens de conferentie van Jalta waren gemaakt in wering gezet. Duitland werd in vier delen gesplitst. -
Blokkade van Berlijn
De Blokkade van Berlijn was een van de eerste grote conflicten van de Koude Oorlog. De Sovjets blokkeerde alle vormen van transport naar West-Berlijn om het stadsdeel zo op haar knieën te dwingen. Deze zou alleen opgeheven worden als de nieuwe Deutsche Mark, geïntroduceerd door de westerse geallieerden, teruggetrokken werd.
De westerse geallieerden organiseerden hierop een luchtbrug met vliegtuigen. Deze hield 323 dagen stand, totdat de Sovjets op 12 mei 1949 de blokkade ophieven. -
Stalin overlijdt
Jozef Stalin overleed vermoedelijk als gevolg van een beroerte na een hersenbloeding. Hij had al langere tijd last van gezondheidsklachten.
Stalin had geen opvolger of stelsel nagelaten om regie na zijn dood over te nemen. Het Centraal Comité kwam de dag van zijn dood bijeen waarop besloten werd het collectieve leiderschap weer in te stellen, en kort daarna werden zijn artsen, die Stalin wantrouwde, vrijgelaten evenals vele anderen die in goelags beland waren. Ook werd marteling toen verboden. -
Warschaupact
Een militair verdrag tussen communistische landen die gemaakt als als reactie op het toetreden van Bondsrepubliek Duitsland tot de NAVO. Het verdrag is in Warschau, de Poolse hoofdstad, getekend en heeft dus ook daaraan zijn naam te danken. Het doel ervan was het creëren van een soort ‘tegengewicht’ voor de westerse NAVO.
Alle communistische landen in Oost Europa werden lid, op één na: Joegoslavië bleef erbuiten. -
de 'Geheime Toespraak'
Nikita Chroesjtsjov hield hield tijdens op het twintigste congres van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie een toespraak waarin harde harde kritiek leverde op Jozef Stalin en zijn wijze van regeren. Vooral op de Grote Zuivering van de jaren dertig en de persoonsverheerlijking van Stalin had hij kritiek. Deze toespraak had als gevolg dat de Sovjet-Unie sneller gedestaliniseerd werd.
De officiële naam van de toespraak was ‘Over persoonsverheerlijking en de gevolgen ervan’. -
Eerste mens in de ruimte
Joeri Gagarin was de eerste mens in de ruimte. Hij zat aan boord van de Vostok 1 capsule waarin hij één ronde om de aarde maakte. De vlucht was volledig geautomatiseerd, omdat het toen der tijd nog niet goed bekend was hoe het menselijk lichaam op gewichtsloosheid zou reageren. Wel kreeg hij een envelop mee met daarin een code waarmee hij het schip handmatig over kon nemen in geval van nood. Veel mensen hoopte dat de koude oorlog nu zou veranderen in een vredige race naar het heelal. -
Brezjnev volgt Chroesjtsjov op als staatshoofd
Als gevolg van Chroesjtsjov’s grillige handelen tijdens de Cuba Crisis verloren steeds meer partijleden vertrouwen in hem. Brezjnev bleef in de eerste instantie loyaal, maar ook hij verloor op ten duur vertrouwen. Hij en zijn partijleden organiseerden een plot om Chroesjtsjov af te zetten, en dat lukte. Brezjnev volgde hem daarop als staatshoofd. Hij streefde naar consolidatie van de Sovjet macht in het binnen- en buitenland, maar besteedde weinig aandacht aan de economie waardoor deze verviel. -
Sovjet-Afghaanse oorlog
In 1973 werd Afghanistan een republiek, na altijd een koninkrijk geweest te zijn geweest. Vijf jaar later werd deze republiek echter overgenomen door communisten. De Sovjet-Unie steunde deze communisten, maar wilden er zelf betrouwbare mensen neerzetten. In december 1979 bestormden de Sovjet het presidentiële palijs.
De Sovjets probeerden het land te stabiliseren, maar dat mislutke. De Moedjahedien vocht hard terug, en tien jaar later trokken de Sovjets terug. -
Michail Gorbatsjov komt aan de macht
De Sovjet-Unie had de lijden onder economische problemen en begon ook met wapens en technologie achter te lopen op het westen. Gorbatsjov besloot forse maatregelen te nemen: Met ‘perestrojka’ (hervorming) en ‘glasnost’ (openheid) probeerde hij de gestagneerde Sovjet-Unie weer draaiende te krijgen. Ondertussen zocht hij ook toenadering met de VS.
Zijn politiek leed er echter ook toe dat de Communistische Partij steeds meer macht verloor, wat uiteindelijk leed tot het vallen van de Sovjet-Unie. -
Val van de Sovjet-Unie
Na de Augustusstaatsgreep in Moskou stapte Gorbatsjov op als hoofd van de Communistische Partij. Boris Jeltsin verklaarde dag erop dat alle bezit van de partij, zoals scholen, hotel en het hoofdkwartier genationaliseerd zou worden.
In de maanden daarop verklaarden steeds meer republieken zich onafhankelijk van de Sovjet-Unie. Dit ging vooral via referendums. Op 25 december trad Gorbatsjov af waarmee de Sovjet-Unie ophield te bestaan. Een dag later neemt de Russische regering het parlement over.
