-
Period: to
Otto von Bismarck rijkskanselier
-
Stichting Keizerrijk Duitsland
Het einde van de Frans-Duitse oorlog betekende de eenwording van de verschillende Duitse volkeren, en het begin van het Duitse Keizerrijk. -
Period: to
Keizerrijk Duitsland
-
Period: to
Otto von Bismarck rijkskanserlier
Pruisisch edelman en polliticus. Hij geldt als de geestelijke vader van het keizerrijk en drukte een zware stempel op de eerste twintig jaar daarvan. Hij slaagde erin het keizerrijk te vrijwaren van agressie van Europese rivalen. Hij was zeer machtig, ook in de binnenlandse politiek, maar zeker geen dictator. Daarvoor was hij toch te afhankelijk van de medewerking van de democratisch gekozen vertegenwoordigers in de Rijksdag (het parlement van het Duitse rijk) -
Koloniale conferentie van Berlijn
Een bijeenkomst georganiseerd door Bismarck waarbij Afrika verdeeld werd tussen de koloniale machten en waarbij Duitsland ook enkele stukken inpalmde. -
Period: to
Keizer Wilhelm II
De kleinzoon van Wilhelm I kwam op jonge leeftijd aan de mahct, nadat zijn liberaal georiënteerde vader slechts 99 dagen had gerergeerd. Wilhelm II was een bevlogen en trotse keizer, die het Duitse rijk even machtig wilde maken als het Britse Rijk. Aan het eind van de Eerste Wereldoorlog ging hij in ballingschap in Nederland, een land dat tijdens de Eerste Wereldoorlog neutraal was gebleven. Daar stierf hij. -
Eerste Vlootwet
Keizer Wilhelm keurde de bouw van negentien slagschepen en vijftig andere oorlogsschepen goed. Een voorbeeld van het groeiende nationalisme en militarisme in Duitsland. Later werden nog meer vlootwetten aangenomen. -
Period: to
WOI
-
(Eerste) Slag bij Marne
Deze belangrijke veldslag was het begin van een jarenlange loopgravenoorlog tussen Duitsland en Frankrijk. Meer dan een half miljoen mannen werden gedood. -
Russische Revolutie
Communistische revolutie in Rusland onder leiding van Vladimir Lenin. -
Period: to
Weimarrepubliek
-
Spartakusopstand
Bij deze opstand probeerden de communisten Berlijn over te nemen. Ze namen hierbij voorbeeld aan de Russische Revolutie van 1917. Na enkele dagen werd de opstand bloedig neergeslagen. Er vielen hierbij zo'n 150 doden. -
Vrede van Versailles
Het einde van de Eerste Wereldoorlog waarbij afspraken werden gemaakt over de schuldbetalingen die Duitsland zou doen. -
Period: to
Stalin sovjetleider
Stalin ontwikkelde zich tot een meedogenloze alleeenheerser. Hij liet de economie drastisch hervormen. Privé-eigendom werd afgeschaft en alle economische sectoren kwamen onder controle van de staat. In zogenoemde vijfjarenplannen werd vastgesteld hoeveel er geproduceerd moest worden in de fabrieken en in de landbouw. Stalin liet tegenstanders oppakken en naar strafkampen in Siberië deporteren. -
Economische en politieke crisis in Duitsland
Doordat de Duitse regering enorme hoeveelheden geld had laten drukken om arbeiders van een inkomen te voorzien, leed Duitsland onder een enorme inflatie. Dit had een economische crisis tot gevolg die ook politieke gevolgen had. De VS reageerde met het Dawesplan -
Dawesplan
De geallieerde overwinnaars van de Eerste Wereldoorlog probeerden met dit leenplan de effecten van de Duitse herstelbetalingen in Duitsland wat te verzachten. -
Amerikaanse Beurskrach
Het instorten van de Amerikaanse beurs zorgde ervoor dat de VS dringend geld nodig had. De lening aan Duitsland werd dus ingetrokken, waardoor Duitsland er weer alleen voor stond en armer dan ooit was. -
Instelling Reichskulturkammer
Alle Duitse kunstenaars werden verplicht lid te worden van deze nationaalsocialistsiche instelling. Dit was een manier voor de nazi's om greep te krijgen op de kunstwereld en verzet in de vorm van kunst neer te slaan. -
Ingebruikneming concentratiekamp Dachau
Het eerste nationaalsocialistische concentratiekamp. Aanvankelijk werden er politieke tegenstanders van de nazi's opgesloten, later ook geestelijken en Joden. De bewoners moesten dwangarbeid verrichten. Er zijn in 12 jaar meer dan 25000 van de 200 000 gevangen gestorven. -
Hitler Rijkskanselier
-
Period: to
Hitler rijkskanselier van Duitsland
-
Rijksdagbrand
De 24-jarige Nederlander Marinus van der Lubbe wordt verantwoordelijk gehouden voor een brand in het Duitse parlementsgebouw van Berlijn, dat hierdoor verwoest werd. Hitler gebruikte de actie als voorbeeld van de agressie en het gevaar van het communisme. De situatie leidde tot een crisissfeer waarin Hitler onbeperkte regeringsmacht kreeg. -
Period: to
Nazi-Duitsland
-
Period: to
Joseph Goebbels minister van Volksvoorlichting en Propaganda in Duitsland
Joseph Goebbels kreeg vrijwel absolute greep op de Duitse media tijdens de nazi-overheersing. Hij gebruikte veel moderne media zoals radio, film en televisie. -
Neurenberger wetten
De naziwetten die vaststelden of iemand Jood was of niet, en dus niet of wel onderdeel mochten worden van het Derde Rijk. -
Conferentie van München
Bij deze internationale conferentie werd beslist over de toekomst van Tsjecho-Slowakije. Duitsland kreeg toestemming om het Duitssprekende deel van Tsjecho-Slowakije, het Sudentenland, te heroveren. Dit was onderdeel van de appeasementpolitiek van Europa tegenover Hitler. -
Duitse inval in Polen
De begin van de Duitse invasie in Polen, die tevens het begin van de Tweede Wereldoorlog betekende. -
Period: to
WOII
-
Operatie Barbarossa
Het begin van de Duitse inval in de Sovjet-Unie die de oorlog aan het Oostfront inluidde. -
Wannseeconferentie
Bijeenkomst van nazi-kopstukken in een villa aan de Wannsee. Hier werden afspraken gemaakt over het uitroeien van alle Joden, ook de Endlösung genoemd. -
D-Day
De landing van de geallieerden op het strand van Normandië betekende het begin van de bevrijding van West-Europa. -
Period: to
Opdeling Duitsland in DDR en BRD
-
Period: to
Harry S. Truman president VS
Harry Truman was president toen de Tweede Wereldoorlog eindigde en de Koude Oorlog begon. Hij nam de beslissing om atoombommen te werpen op de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki. Hij kondigde ook de zogenomede Trumandoctrine af. Onder deze strategische doctrine viel ook het verlenen van de Marshallhulp. -
Inname van Berlijn door de Sovjet-Unie
Het einde van de Tweede Wereldoorlog, waarbij de Sovjet-Unie de macht overnam van de Nazi's in Berlijn. -
Atoombom op Hiroshima
Amerika zette het massavernietigingswapen de atoombom in om Japan bewust te maken van de schade die de VS aan kon richten, en om het land te dwingen zich over te geven. Echter, pas na een tweede atoombom op Nagasaki gaf Japan zich over. -
Einde WOII
-
Marshallplan
President Truman van Amerika bood Europa een hulpprogramma waarmee de armoede verminderd en het communisme tegengehouden moest worden. Hieruit ontstond ook de Europese Unie. -
Period: to
Blokkade van Berlijn
De afsluiting van West-Berlijn door Stalin na het invoeren van een eigen munt in de geallieerde bezettingszones van Duitsland. De geallieerden reageerden met een luchtbrug die West-Berlijn maandenlang van voedsel voorzag. -
Oprichting NAVO/NATO
De Noord Atlantische Verdragsorganisatie was een samenwerkingsverband tussen landen rondom de Atlantische Oceaan, opgericht om het communisme de baas te worden. -
Redevoering McCarthy over communisten in de VS
De republikeinse senator Joseph McCarthy hield een toespraak waarin hij communisten in Amerika beschuldigde van spionage. Onderzoek wees uit dat het valse beschuldigingen waren, maar door de angst voor het communisme werden de verdachten toch opgespoord en gestraft. De verdachten Ethel en Julius Rosenberg werden zelfs geëxecuteerd zonder bewijs. -
Period: to
Nikiti Chroesjtsjov Sovjetleider
Onder zijn bewind kwam er iets meer ruimte voor culturele en intellectuele vrijheid; de zogenaamde 'ontdooiing'. In 1956 hield hij een toespraak waarin hij Stalin persoonlijk verantwoordelijk stelde voor de terreur in de jaren dertig. Op buitenlands gebied streefde hij naar vreedzame coëxistentie. Hij richtte echter ook het Warschaupact op, liet de Hongaarse Opstand neerslaan en liet de Berlijnse Muur bouwen. -
Akkoorden van Geneve gesloten na de Slag bij Dien Bien Phu
Hierbij werd Vietnam verdeeld in een communistisch noorden en een kapitalistisch zuiden. Dit gebeurde kort nadat de oude kolonisator Frankrijk de Slag bij Dien Bien Phu had verloren en zich uit Vietnam had teruggetrokken. Er werd afgesproken dat in 1956 een Vietnamese eenheidsstaat zou worden opgericht. Zuid-Vietnam en de VS gingen hier echter niet mee akkoord waardoor Vietnam 20 jaar verdeeld bleef. -
Period: to
Mao Zedong staatshoofd Volksrepubliek China
Mao Zedong was voorzitter van de Communistische Partij van China en veroverde hiermee grote delen van het land. In 1949 kwamen zij definitief aan de macht toen Mao Zedong de Volksrepubliek van China uitriep -
Bestorming van Felix Meritis in Amsterdam
Als reactie op het neerslaan van de Hongaarse Opstand door de communistische leider Chroesjtsjov werd in de nacht van 3 op 4 november het gebouw van de Communistische Partij Nederland in Amsterdam met stenen bekogeld. -
Period: to
John F. Kennedy president VS
Tijdens zijn presidentschap werd de Berlijnse Muur gebouwd en vond de Cubacrisis plaats. In 1963 werd hij vermoord. -
Begin Bouw Berlijnse Muur
-
Cubacrisis
Gedurende de Cubacrisis was er de dreiging van een wereldwijde kernoorlog. Uiteindelijk bereikten Kennedy en Chroesjtsjov een compromis, waardoor de dreiging verdween. -
Ich bin ein Berliner toespraak van Kennedy in West-Berlijn
Kennedy wilde met zijn speech laten zien dat de VS West-Berlijn niet vergeten waren. De toespraak was gericht tegen de Sovjet-Unie. -
Tonkin resolutie
Na het Tonkin-incident waarbij Noord-Vietnamese patrouilleboten een Amerikaanse torpedobootjager aanvielen. De VS reageerden met een bombardement en de Tonkin resolutie, die president Johnson volmacht gaf voor directe aanvallen in Zuidoost-Azië, zonder dat hiervoor een formele oorlogsverklaring nodig was. -
Period: to
Brezjnev Sovjetleider
Onder Brezjnev werd er toenadering gezocht met het Westen (détente). Zowel op het gebied van communicatie als van kernwapenonderhandelingen werd er vooruitgang geboekt. Zo ondertekende hij in 1972 Salt I. Binnen de Sovjetsfeer stond hij geen hervormingen toe: in 1968 liet hij Tsjecho-Slowakije binnenvallen op basis van de Brezjnevdoctrine. -
Praagse Lente
De Tsjecho-Slowaakse leider Dubcek probeerde democratische hervormingen door de voeren in zijn land dat al jarenlang overheersd werd door de communisten. De periode die hierop volgde wordt de Praagse Lente genoemd. In juni 1968 verscheen een manifest waarin openlijk kritiek werd gegeven op het communisme in Tsjecho-Slowakije. Brezjnev liet Dubcek vervangen en alle hervormingen terugdraaien. -
Bezoek van Nixon aan China
Het bezoek van de Amerikaanse president Richard Nixon aan de Volksrepubliek had als doel toenadering te zoeken tot de Volksrepubliek, zodat China en de Sovjet-Unie tot een minder vijandige opstelling zouden bewegen. Zo hoopte Nixon Zuid-Vietnam onder druk te zetten: als dat land minder zeker zou zijn van communistische steun, zou et misschien sneller instemmen met een vredesakkoord. -
Salt I-akkoord ondertekend
De belangrijkste periode van détente brak aan met de Strategic Arms Limitation Talks (Salt) tussen 1969 en 1972. Het was algemeen bekend dat zowel de Verendigde Staten als de Svojet-Unie voldoende kernwapens hadden ontwikkeld om in geval van een atoomoorlog mutual assured destruction te veroorzaken. Een situatie waarbij allebei de landen, en landen eromheen, volledig vernield zouden worden. Er werd besloten het arsenaal aan kernwapens aan beide kanten te verminderen. -
Period: to
Burgeroorlog Angola tussen MPLA en FNLA
-
Demonstratie tegen kernwapens in Amsterdam
-
Val Berlijnse Muur
-
Period: to
Gorbatsjov Sovjetleider
Gorbatsjov kreeg te maken met structurele problemen. De economie faalde en een groot deel van de bevolking geloofde niet langer in het communisme. Daarom besloot hij tot twee ingrijpende hervormingen: glasnost en perestrojka. Daarnaast zocht hij toenadering tot het Westen om het aantal kernwapens terug te brengen en maakte hij een einde aan de gewelddadige overheersing van de vazalstaten in het Oostblok. Deze koers leidde, hoewel onbedoeld, uiteindelijk tot de ineneenstorting van het communisme. -
Einde communistisch bewind in de Sovjet-Unie
Op 10 juli 1991 werd Boris Yeltsin verkozen tot eerste president van de Russische Federatie. Hij staat ook wel bekend als de 'sloper van de Sovjet-Unie'.