-
FRANTZESEN INBASIOA
Espainia 1808an Napoleonek inbaditu zuen eta momentu horretan zegoen erregea (Karlos IV.) eta haren semea (Fernando VII.a) alde egin behar izan zuten eta Napoloenen anaia Josef I.a izendatu zuen erregea. -
INDEPENDENTZIA GERRA
1808ko maitzaren 2an inbasio horren kontrako herri altxamendu bat egon zen Madrilen. Gero, Espainia osora zabaldu zen, eta Independentzia Gerra piztu zen. Gerra 1814an amaitu zen, tropa frantsesen porrotarekin. -
ESPAINIAKO LEHEN KONSTUTIZIOA
Gerra garaian, Fernando VII.a Espainiatik joan zenez, gobernuko lanak egiteko Juntak sortu ziren eta, Cadiz hirian bildutak, 1812an Espainiako lehen konstutizioa idatzi zuten.
•Monarkia Monarkia izango zela gobernatzeko era baina,erregeak ez zuela botere absolutoa izango.
•Hiru Estatuko botereak banatu zituen: legegilea,betearazlea eta judiziala.
•Oinarrizko eskubide eta askatazun batzuk gehitu zituen: inprimatzeko askatasuna,biltzeko,biltzeko eskubidea,hezkuntza publikoa eta zerga berdintasuna. -
FERNANDO VIIa (ABSOLUTISMOA)
1814an, independentzia gerra amaitu ondoren, Fernando VII.a espainiara itzuli zen. cadizko konstituzioa indargabe utzi zuen eta berriro absolutismoa ezarri zuen. 1833an, hilzenean, absolutistak Karlosen alde jarri siren (Karlistak) eta liberalek Elisabet princesa proposatu zuten, naiz eta 3 urte izan. Lehen Karlistaldia hasi zen eta Elisabet II.aren aldekoek irabasi zuten. -
ELISABET IIV.a (LIBERALISMOA)
Elisabet IIX.a boterera iritsi zen, baina ez zuen gobernatu urtean adinez nagusi egin arte (1840an). Garai hartan Espainia monarkia parlamentario bihurtu zen behin betiko. Erreinaldi honetan, bi alderdi politiko egon ziren: kontserbadoreak eta progresistak. -
MEATZARITZA
Mehatzaritza oso garrantzitsua bihurtu zen. Lanpostu asko sortu zituen Urrea, kobrea, ikatza eta merkurio lortzen zuten batez ere. -
NEKAZARITZA
Nekazaritza Espainiako jarduera ekonomikorik garrantzitsuena izan zen. Hegoaldean latifundioak edo lur ustiategi handiak zeuden. Kantauri itsasoaren inguruan, berriz, minifundioak edo lur ustiategi txikiak. -
INDUSTRIA
Bereziki garratzitsuak izan ziren Kataluniako ehungintza eta Euskadiko siderurgia. 1840tik aurrera, bultzada handia eman zitzaion trenari garraio sarea hobetzeko. -
AMADEO I.TIK ALFONSO XII.ERA
1868an, matxinada bat egon zen Espainian eta Elisaber II.ak Espainatik alde egin zuen. Hori dela eta, 1871an, Gorteek erregea berri bat izendatu zuten: Amadeo I.a italiarra. Erregea honek ez zeukan babes handirik eta bi urte pasa ondoren, uko egin behar izan zion tronoari.
Momentu horreta,1873an, Gorteek Lehen Errepublika aldarrikatu zuten. Honek hamaika hilabete besterik ez zuen iraundu eta Elisabet II.aren semea bueltatu zenean, erregea izendatu zuten, Alfontso XII.a izenarekin.
