-
ALDERDI NAZIAREN SORRERA
1919an Hitler "Alemaniako Langileen Alderdi Nazionalsozialistan" sartu zen. -
ALDERDI NAZIAREN SORRERA
1921ean Hitler "Alemaniako Langileen Alderdi Naziosozialistaren" buru bihurtu zen. -
ALDERDI NAZIAREN SORRERA
1923an, Hitler eta bere kolaboratzaileak estatu-kolpe bat ematen saiatu ziren. Honen ondorioz, Hitler atxilotu zuten eta sei hilabeteko kartzela zigorra bete behar izan zuen.
Kartzelan, "Nire Borroka" idatzi zuen bere pentsamenduak eta programa politikoa azaltzen:
→Parlamentarismoa eta boltxebismoa gorrotatu.
→Judioen kontra eta ariar arrazaren nagusitasuna.
→Reich handia eratzeko premia, lurralde hedapeneko programa batean oinarrituta. -
ALDERDI NAZIAREN GORAKADA
1924-1929 aldiko superraldi ekonomikoaren ondorioz, naziek behera egin zuten.
Beraz, Hitlerrek boterea bide parlamentariotik lortzeko estrategia bat prestatu zuen.
Gainera, kapital handiaren eta nazionalsozialisten interesek bat egiten zuten batzuetan. Boltxibikeen beldur ziren eta nazionalsozialistek ekonomia eta politika hobetuko zutela pentsatzen zuten.
Azkenean, Hitlerren programa ekonomikoa martxan jarri zen. -
ALDERDI NAZIAREN GORAKADA
Hitler kartzelatik ateratzean, bere lidergoa sendotuta zegoen.
Führer, 1925ean bere milizia sortu zuen→SS taldea (babes taldea). -
BOTEREA ESKURATZEA
1930eko krisiaren ondorioz, alderdi nazia sendotu egin zen eta diputatu gehiago lortu zituen. -
BOTERE ESKURATZEA
1931an, langabezia handia zegoen eta militarrek, industria handiak, bankuek, jabe handiak eta erdi klaseko sektoreak pentsatzen zuten Hitlerrek salbatuko zuela Alemania. -
BOTERE ESKURATZEA
1932ko, uztaileko hauteskundeetan, Alderdi Naziak diputatu asko lortu zituen. -
BOTERE ESKURATZEA
1933an, Hidenburg presidentea, Hitler Alemaniako kantziler izendatu zuen. -
ALEMANIAREN NAZIFIKAZIOA
Hitler, erregimen totalitarioa ezarri zuen.
1933ko otsailean, dekretu bat aldarrikatu zen: "Biltzeko eskubidea eta prentsa-askatasuna murrizteko"
Reichstageko eraikinean (alemaniako parlamentua) sute bat gertatu zen. Hau, komunistei egoitzi zieten frogarik gabe. Aitzaki hori erabili zuten hau egiteko:
→ Haien aurkako jazarpen bortitza egiteko.
→ Beste dekretu bat aldarrikatzeko: "funtsezko eskubideak kentzeko" -
ERREGIMEN NAZIAREN EZARPENA
- urtetik aurrera, Alemaniako nazifikasio-prozesua osatzeko neurriak hauek izan ziren: → Alderdi sozialdemokrata eta komunista kendu alderdi bakarreko erregimena bakarrik jartzeko. →Länderren batasuna: Sistema federala ezabatu eta lurralde parlamentuak desegin nahi zuen. →Administrazioaren garbiketa (erregimen aurkako intelektualak eta artistak jazarri / ariarrak ez ziren funtzionarioak)
-
ARRAZA-LEGEDIA
1933an lege hauek jarri ziren:
→ Boikota juduen negozioen aurka.
→ Sendagile eta abokatu juduen aurka.
→ Tara hereditarioak izan ditzaketenen jaiotza prebenitzeko legea. -
ALEMANIAREN NAZIFIKAZIOA
1933ko martxoko hauteskundeetan Alderdi Naziak garaipena lortu zuen.
Nazionalistekin eta Zentro Katolikoko Alderdikoekin akordioa egin ondoren, Hitler, botere guztiak bereganatzeko legea jarri zuen. -
ARRAZA-LEGEDIA
1934an lege hau jarri zen:
→ Ijitoak esterilizatzea eta kastratzea -
ERREGIMEN NAZIAREN EZARPENA
Alemaniako nazifikasio-prozesua osatzeko neurriak hauek izan ziren:
→ Errepresioa sendotzea eta Gestapo sortzea (polizia politikoa).
→ Alderdi barruko disidentzia desagerraraztea.
→ Bizi-espazioa konkistatzea: Lurralde hedapena bermatzeko eta Versaillesko ituna zuzentzeko.
Azkenean, Hitler estaburu izendatu zuten, Hindenburg presidentea hil ondoren. Bera, III. Reicheko Führer bihurtu zen. -
ARRAZA-LEGEDIA
1935an lege hau jarri zen:
→ Nurenbergeko legea -
AUTARKIA ETA BERRARMATZEA
Nazien politika ekonomikoaren helburua, Alemania munduko potentzia bihurtzea eta langabezia konpontzea zen. Beraz, sistema kapitalista sendotu zuten.
Geroago, 4 urteko plana aplikatu zen estatuaren dirigismoaren menpe.
Hauek ziren ekonomia-irizpide nagusiak:
→Autarkia ekonomikoa: Alemania produzitzea behar duena, produktuak inportatu gabe.
→Obra publikoak bultzatzea, estatuaren inbertsioarekin.
→Prezioak eta soldatak kontrolatzea, inflazioa saihesteko.
→Armamentu-industria sustatzea. -
ARRAZA-LEGEDIA
1937an gertaera hauek gertatu ziren:
→ Homoxesualak kontzentrazio-esparruetan sartzea.
→ Gernikako bonbardeoak. -
ARRAZA-LEGEDIA
1938an gertaera hauek gertatu ziren:
→ Ijitoen garbiketaren astea (ekainak 12-18)
→ 17.000 judu poloniar Alemaniaren ekialdeko mugara deportatu zituzten
→ Juduek Daviden izar horia ikusteko moduan eraman behar izateko xedapena (irailak 1)
→ Kristal Hautsien gaua (azaroak 9-10): juduen establezimenduen aurkako erasoak
→ Judutarrak Ghettora bizitzera bidali eta hortik kontzentrazio esparrura eta handik esterminio kanpotara.
→ Berlingo konferentzia (Alemania eta Italia / BH eta Frantzia) -
ARRAZA-LEGEDIA
1939an lege hauej jarri ziren:
→ Malformazioak dituzten haurrak (geroago helduak) desagerrarazteko isilpeko programa jarri.
→ Alemania txekia osoa inbaditu.
→ SESB (Stalin) Hitlerrekin negoziatu Polonia banatzeko. -
AUTARKIA ETA BERRARMATZEA
1939an, Alemania munduko bigarren potentzia bihurtu zen.
Baina desoreka zegoen industria astunaren hazkundean eta kontsumo-ondasunen industriaren hazkundean artean.
Enplegu osoa lortu zuten baina soldatak oso txikiak zirenez, langileek beren eskubideak eta antolatzeko ahalmena galdu zituzten. -
II. MUNDU GERRA
II. mundu gerra historiako gatazkarik handiena eta suntsitzaileena izan zen.
Alemaniak Polonia inbaditu zuen 1939ko irailaren 1ean, eta horrela hasi zen Bigarren Mundu Gerra.
Erantzun gisa, Britainia Handiak eta Frantziak gerra deklaratu zioten Alemaniari