-
600 BCE
Grekoen Modeloa
Filosofo greziarrek asko eztabaidatu zuten materiari buruz -
550 BCE
4 Elementuak
Greziarrek,Empedoklesen esker, uste zuten materia 4 elementuz osatuta zegoela: ura, airea, lurra eta sua -
500 BCE
Leucipo eta Demócrito
Leucipiok materia mota bakar bat zegoela eta gero eta puka txikiagotan zatituz, puska zatiezin bat lortuko zuela zioen. Honeri "atomo" deitu zion. -
1400
Alquimia
Denbora asko zehar eztabaidatu diren kontzeptuak, orain experimentalki justifikatu dira -
Rene Descartes
Lehena izan zen teoria kropuskularra defendatzen -
Newton eta argia
Newtonek eguzki argia deskonposatzea lortu zuen, baina etzekien nola. Koloreak onda batzuk dira eta onda bakoitzak luzera desberdina du.
Gorritik gertuago badago luzeagoa da eta violetatik gertuago motzagoa -
John Daltonen modeloa
Teoria berri bat proposatu zuen materiaren konstituzioari buruz.
Daltonek erran zuen materia guztia 2 multzotan batzen ahal zela: elementuak eta konposatuak.
Elementuak atomoz osatuta daude eta konposizioak molekulaz -
Daltonen postulatuak
Bere teoria azaldu zuen zenbait enuntziatu erabiliz: 1. Materia partikula oso txikiz osatua dago, atomo izenekoak eta suntsitu ezinak dira
2. Elementu bereko atomoak elkarren artean berdinak dira. Elementu desberdinetako atomoak berriz pisu desberdina dute. -
Daltonen postulatuak
- Atomoak ezdira zatitzen, ezta reakzio kimikoetan
- Konposatuak osatzeko konbinatzen relazio sinpleak gordetzen dituzte.
- Elementu desberdinetako atomoak konbinatu daitezke proportzio desberdinetan eta konposatu bato baino gehiago eratu
- Konposatu kimikoak bi elementu baino gehiagoko atomoak elkartzean eratzen dira
-
Gorputz beltza
Gorputz beltz bat objetu teoriko bat da argi eta energia radiante guztia xurgatzen duena -
Thomson eta elektroia
Izpi katodikoak erabili zituen esperimentuak egiteko eremu megnetiko eta elektroian. Hor konturatu zen izpiak partikula txiki batzuez eratuta zeudela, atomoak baino txikiagoak. Kroposkuluak deitu zituen baina fisikan etzutela ezer aportatzen zioen -
Thomsonen esperimentua
Tubo uztu batean deskarga elektriko bat bidaltzen denean argi berde fosforenszente bat ikusten da. Thomsonek mika gurutze bat sartu zuen eta eletrzitate tuboan zehar mugitzean gurutzen formako gurutze bat ikusten zen -
Thomson eta elektroia
Elektroiak karga negatiboa duten partikulak dira. Ikertzaileak konturatu ziren korriente elektrikoan elektroiak mugitzen zirela. Eth¡a honek importantzia eman zien partikula hauei -
Plancken legea
Lege honek deskribatzen du gorputz beltz batek oreka termikoan tenperatura definituan dagoela emititutako radiazio elektromagnetikoak -
Thomsonen modelu atomikoa
Elektroiak modu uniformean banatuta daude atomo barnean. Atomoa materiazko esfera trinko bat da, karga positiboduna -
Rutherforden eredua
Thomsonen eredua probatzeko, alfa partikulazko izpia bat urrezko lamina fin batetik pasatu zuen -
Rutherforden eredua
Atomoaren masaren zatirik handien eta haren karga positibo guztia nukleoa izeneko erdiguneko eremu txiki batean daude metatuta. Azalean elektroiak daude eta nukleoaren inguruan biraka dabiltza orbita zirkularretan -
Bohren eredua
Elektroiak nola izan ditzaketezken orbita estableak nukleoaren inguruan.
Elektroiak nukleoaren inguruan dabiltza biraka. Elektroiak orbita konkretu batzuetatik soilik mugitzen dira -
XXI. Mendeko garapenak
Modelu atomikoa aldaketa konstante batean jarraituko du eta teknologiaren garapenarekin batera joango da
