-
Fontainebleauko ituna
Napoleonek Portugal okupatu nahi zuen, britaniarrak ahultzeko, eta Fontainebleauko ituna sinatu zuen Godoyrekin; itun horren bidez, frantses tropek Espainia zeharka zezaketen, Portugalera iristeko. -
Period: to
Ameriketako kolonien independentzia
-
Period: to
INDEPENDENTZIA GERRA
Independentzia gerran frantseztuak eta fernandotarrak borrokatu ziren. Luzea eta gogorra izan zen. Gerrillek etengabe erasotzen zieten frantsesei. -
Cadizeko gorteak
Junta Zentralak Gorte konstituziogileak eratzeko deia egin zuen. Penentsula osoan frantsesen mende ez zegoen hiri bakarrean elkartu ziren, Cadizen. Gorteetan hiru talde zeuden: liberalak, absolutistak eta amerikarrak. Gorteen legegintza lanak gaur egungo Espainaren oinarriak ezarri zituen. -
1812ko Konstituzioa "La Pepa"
Cadizen egin zen. Espainako lehen konstituizioa da. Liberalismo politikoaren oinarrituta zegoen: subiranotasun nazionala, oinordezko monarkia moderatua, botere nabaketa eta erlijio katolikoa erlijio bakartzat bezala. Konstituzioan zenbait eskubide garrantzitzu aitortu ziren. -
Period: to
FERANDO VII.ren ERREINALDIA
-
Period: to
Seiurteko Absolutista
Fernando VII itzuli zen. Diputatu absolutista batzuek PERSIARREN MANIFESTUA eta subiranotasun osoa eman zioten erregeari. 1812ko KONSTITUZIOA ABOLITU eta absolutismoa berrezarri zuen. Liberalek PRONUNTZIAMENDUEN bidez boterea berreskuratzen saiatu ziren. -
Riegoren Pronuntziamendua
Riego koronelak zuzendutako pronuntziamendu liberal beatek arrakasta izan zuen. -
Period: to
Hirurteko Liberala
Fernando VII.ak boterean jarraitu zuen, baina konstituzioa zin egin behar izan zuen. Liberal moderatuen eta amorratuen arteko desadostasun ugari ziren. -
San Luisen Ehun Mila Semeak
Aliantza Santuak San Luisen Ehun Mila Semeak bidali zituen Espainiara, eta armadak horrek Feranando VII.a ezarri zuen berriro errege absolutu gisa. -
Period: to
Absolutismoaren Amaiera
Barne krisi larria egon zen: Ameriketako kolonia gehienek independentzia lortu zuten eta liberalen pronuntziamenduak jarraitu zuten. -
Santzio Pragmatikoa
Arazo dinastikoa izan zuten. Lege Salikoarengatik emakumeek ezin zuten gobernatu eta Fernando VII.ak alaba bakarra zuen, Isabel. Orduan, 1830an Santzio Pragmatikoa aldarrikatu zuen. Lege hori emakumeak gobernatzea baimentzen zuen. -
Fernado VIIren hilketa
Fernando Vii 1833an hil zen. Eta Isabelen erreinaldia hasi zen. -
Period: to
ISABEL II.ren ERREINALDIA
-
Period: to
Erregeordetza
-
Period: to
Lehenengo karlistaldia
Isabelek 3 urte zituenez bere ama Mari kristina gobernatu zuen eta 1840. urtetik aurrera Esparterok. Maria Kristina liberalengan babestu zen.
Lehenengo liberal moderatuek gobernatu zuten, baina La Granjako matzinadaren (1836) ondoren, progresistei eman zien boterea. -
Mendizabalen desamortizazioa
Antzinako Erregimena amaitzeko neurri batzuk hartu zitzten eta Mendizabalen desamortizazioa zen adibide bat. Elizaren lurrak desamortizatu zituzten. -
1837ko Konstituzioa
1837an Konstituzioa egin zen. -
Period: to
Espartero
Esparterok 1840tik 1844ra gobernatu zuen. -
Period: to
Hamarkada Moderatua
Narvaez moderatuak gobernatzen zuen Isabel II.aren aginduz. Estatua modu zentralistan antolatu zen. Kontserbadurismoa dela eta, liberal progresistak erradikalizatu ziren eta demokratikak eta errepublikarrak agertu ziren. -
1845ko Konstituzioa
1845an konstituzio bat egin zen. Moderatua zen. Sufragioa eta eskubide batzk mugatu zituzten. -
Vicalvaroko Pronuntziamendua
1854an O'Donell jeneralak buru zela, Vicalvaroko Pronuntziamendua gertatu zen, maderatu batzuen eta progresisten babesarekin, eta honekin Hamrkada Moderatua amaitu zen. -
Period: to
Biurteko Progresista
Biurteko progresistan argitaratu ez zen konstituzio bat idatzi zuten. -
Madozen Desamortizazioa
Madozen desamortizazioan elizaren eta udalaren lurrak dezamortizatu zituzten. -
Period: to
Moderatuak eta Unionistak
Unionistak eta moderatuak txandakatu ziren. -
Ostendeko ituna
Progresistek, demokratek eta republikanoek sinatutako ituna da. Isabel II.a botatzea eta Espainiako politika demokratizatzea hitzartu zuten. Aurrerago, Batasun Liberala itunera gehitu zen. -
Iraultza Loritsua
Altxamendu militarra gertatu zen erregina tronutik kentzeko, eta Serrano eta Prim jeneralek zuzendu zuten. -
Period: to
Isabel II.ren erreinaldiaren amaiera
Krisi handi bat egon zen: matxinadak egon ziren, gobernuaren kontserbadurismoa gaitzesten zuten, gobernuaren autoritarismoaren ondrioz burgesia eta militarrak erregimenduarengandik aldendu ziren eta erreginak gero eta ospe txarragoa zuen. -
Period: to
SEIURTEKO DEMOKRATIKOA
-
1869ko Konstituzioa
Behin-betiko gobernua eratu eta 1869ko konstituzioa onartu zuten. Konstituzioa hau esaten zuen: gizakionen sufragio unibertsala, eskubideen deklarazio zabala eta monarkia izaten jarraitzea. -
Period: to
Amadeo I
Amadeo I aukeratu zuten eta lehen errege demokratikoa izan zen, baina aurkakotasun handia zuen eta arazo askori egin behar izan zion aurre. -
Period: to
Hirugarren Karlistaldia
Karlos VII.a erregegai karlistak sustatua, 1872an hasi zen, eta Espainiako lurraldearen zati handi bati eragin zion. Gatazka 1876an amaitu zen, Alfontso XII.ren erreinaldiarekin. -
Period: to
Lehenengo errepublika
9 hilabete iraun zuen eta 4 presidente izan zituen: Figueras, Pi i Margall, Salmeron eta Castelar.
Arazo asko izan zituen: kantonalismoa, Kubako gerra eta hirugarren karlistaldia. -
Paviaren estatu-kolpea
I. errepublikaren kaosa ikusita, Pavia jeneraleak estatu-kolpe bat ema zuen eta gorteak desegin zituen. -
Martinez Camposen pronuntziamendua
Martinez Camposek beste pronuntziamndu bat eman zuen eta Borboiko etxea berrezarri zuen, horrela berrezarkuntzari harrera eman zion. -
Period: to
BERREZARKUNTZA
-
1876ko Konstituzioa
Bateratzailea izatea zen helburua: askatasun eta eskubide asko jaso zituen eta katolizismia ezarri zen erlijio ofizial bezala. -
Bizkaiko Labe Garaiak
Meatzaritza asko zegoen Bizkaian, horregatik hainbat enpresa sortu ziren. Beranduago enpresa guzti hauek bat egin ziren Bizkaiko Labe Garaiak srotzen.
