Politiek

  • Franse revolutie

    einde macht monarchie, kerk en adel --> individuele rechten en vrijheden
  • Koninkrijk der Ned.

    21/07/1814: 8 artikelen
    + Verlicht absolutisme
  • Congres van Wenen

  • Société Générale

    Investeringsbank voor ontluikende industrie in Z-NED.
  • Monsterverbond

    (aka Unie van opposities) dubbele oppositie katholieken & lib.
  • Belgische revolutie

    Politieke & soc. onrust + slechte ec. toestand (Ook: Julirevolutie FR: restauratie Bourbons met burgerkoning Louis-Philippe van Orléans)
  • Rellen na 'De stomme van Portici'

  • Period: to

    Septemberdagen

  • Voorlopig bewind van 9 mannen

  • Regering schrijft verkiezingen uit voor 'Nationaal Congres'

  • Conferentie van Londen

    oproepen tot wapenstilstand + erkennen staat België + regeling grenzen en staatsschuld + XVIII Artikelen
  • Nationaal Congres zetelt

    Bestaat uit 200 leden, rechtstreeks verkozen door ong. 30 000 burgers. Opdracht: grondwet opstellen
  • Grondwet uitgevaardigd

  • Leopold I eedaflegging

  • Tiendaagse veldtocht

    Willem I valt binnen, FR verdedigt BE --> XXIV artikelen
  • Grootoosten van België

    Vrijmetselaars
  • Gemeentewet

    Koning krijgt verder benoemingsrecht van burgemeesters en schepenen
  • Willem I erkent BE

    (aanvaardde regeling in 1838)
  • Wet lager onderwijs

    verplichting oprichting lagere scholen met godsdienst + 'aanneming' van katholieke scholen, zodat gemeente zelf geen school moet oprichten
  • Aanvaarding Commissiespelling

    Belangrijks stap in richting van taaleenheid in de Vlaamse provincies, bij Koninklijk Besluit, neemt Hollandse spelling als richtsnoer voor Vlaamse taal
  • Eerste liberaal congres in Brussel

  • Regering-Rogier

    Eerste lib. reg.
  • Period: to

    Liberaal België

  • Cijns op grondwettelijk minimum

    gevolg: bijna verdubbeling kiezerscorps
  • Revoluties in EU

    (Reg. voert hervormingen door om rev. te voorkomen)
  • Communistisch Manifest, Marx

  • Verlaging cijnskiesrecht

    opkomst stedelijke middengroep
  • Wet middelbaar onderwijs

    uitbreiding mid. rijksonderwijs + beperking rol geestelijken + verstrenging aannemen kath. lagere scholen
  • Nationale bank

    emissiebank voor stabiel monetair systeem
  • Tweede keizerrijk olv Napoleon III

  • Period: to

    Krimoorlog

  • Politieke activiteiten Grootoosten formeel toegelaten

    Vrijmetselaren
  • Einde laatste unionistische reg.

  • Gemeentefonds en Gemeentekrediet

    (afschaffing van stedelijke invoerrechten)
  • Meetingpartij

    front v. katholieke en radicale liberalen tegen militaire politiek van regering --> gaat uiteindelijk op in kath. partij
  • Scheldetol afgekocht

    (afbraak internationaal protectionisme)
  • Ligue de l'Enseignement

    Streeft volledige laïcisering van het openbaar onderwijs na, belangrijke drukkingsgroep
  • Eerste internationale

    legt band tussen socialisme en arbeidersbeweging + aandacht voor vakvereniging, mutualiteit en syndicalisme
  • Leopold II

  • Bendetti-akkoord

  • Ontbinding DUI bond

  • Verbond der Katholieke Kringen en Conservatieve Verenigingen

    Nationale federatie van kiesverenigingen. Betekenis blijft lange tijd heel beperkt
  • Eerste taalwet

    Gedeeltelijke vernederlandsing van het strafrecht
  • Sociaaldemocratie: deelname aan politieke systeem

  • Tweede taalwet

    Gedeeltelijke vernederlandsing van centrale bestuur
  • Period: to

    Regering Frère-Orban II

    (+ Oprichting zevende ministerie: onderwijs)
  • Nieuwe organieke wet op onderwijs

    Gemeentelijke autonomie beperkt, aanneming niet langer mogelijk, godsdienst buiten de uren --> schoolstrijd
  • Nieuwe wet mid. onderwijs

    aantal athenea en rijksmiddelbare scholen voor jongens verdubbeld, 50 meisjesscholen
  • Coöperatie Vooruit opgericht door E. Anseele

  • Derde taalwet

    Gedeeltelijke vernederlandsing van het openbaar mid. onderwijs
  • Verkiezingsnederlaag lib.

    --> scheuring
  • Aannemen vrije scholen opnieuw mogelijk

  • Conferentie van Berlijn

  • Oprichting BWP

    Nieuwe vorm van partijorganisatie door socialisten, moet aanvankelijk door cijnskiesrecht buiten het parlement ageren
  • Period: to

    Congo-Vrijstaat olv Leopold II

    1908: annexatie door BE
  • Staking Luik (begin sociale wetgeving)

    Gewelddadige staking door leger neergeslagen --> begin sociale wetgeving
  • Koninklijke Vlaamse academie voor Taal-en Letterkundige

  • Liberaal progressistisch Congres

  • Boerenbond

  • Rerum Novarum

    Paus Leo XIII, plicht overheid om door wetten sociale wantoestanden op te lossen + recht arbeiders om zich te organiseren
  • Belgische Volksbond

    Politiek forum van christendemocratie, streven naar politieke emancipatie van volksklassen
  • BWP: intrede in Kamer

  • Charter van Quaregnon

    Aangenomen als electoraal programma van BWP, opgesteld door E. Vandervelde
  • Algemeen meervoudig stemrecht

  • Godsdienst weer verplicht vak + staatssubsidies voor katholieke schol

  • Ministerie voor Nijverheid en Arbeid

  • Syndicale Commissie

    Coördineerde syndicale actie
  • Gelijkheidwet

    Parlement en administratie steeds meer vernederlandst
  • Invoering proportioneel stelsel

  • Albert I

  • Algemene dienstplicht

  • Wet op onderwijs

    Leerplicht tot 14 j. + verruiming betoelaging van katholiek lager onderwijs + acceptatie verhoging subsidies + versterking inspectie
  • Nationaal Hulp-en Voedingscomité

    Eind 1914, centraal figuur E. Francqui
  • Pact van Londen

    Landen verbonden, besloten om geen afzonderlijke vrede met DUI te sluiten
  • DUI valt BE binnen

  • Verklaring Sainte-Adresse

    FR, VK, RU gaan oorlog niet beëindigen zinder herstel pol. en ec. onafhankelijkheid van BE
  • Raad van Vlaanderen

  • Vlaamse minimumprogramma

    Opgesteld door F. Van Cauwelaert, richtte Vlaams-Belgisch Verbond op
  • Wapenstilstand

  • Verdrag van Versailles

  • Proportioneel stelsel uitgebreid tot provincies

  • Katholieke Vlaamse Kamergroep

    opgericht door F. Van Cauwelaert, doel: realisatie minimumprogramma
  • Algemeen enkelvoudig stemrecht

  • Vakbonden opgenomen in beheerscomité van Nationaal Crisisfonds

    Blijk erkenning vakbonden
  • Lonen arbeiders en bedienden aangepast aan index

  • Frans-Belgisch militair akkoord

  • Vrouwenstemrecht voor gemeenteraadsverkiezingen

  • Einde nationale unie, sossen uit regering

  • Algemeen Christelijk Werkersverbond

    ACW: Steunt op plaatselijke werkersverbonden en de nationale toetreding van het ACV, de CM en de vrouwengilden
  • Arbeidsduur naar 8u/dag

  • Wet op taalgebruik in bestuurszaken

    3 taalgebieden
  • Talentelling

  • Kommunistische Partij van België

  • Belgisch Nationaal Legioen

    olv Paul Hoornaert, rekruteerde vooral oudstrijders
  • Frans-Belgische bezetting van Ruhr

  • Gentse unief gedeeltelijk vernederlandst

  • Verplichte pensioensverzekering

  • Verdrag van Locarno

    Waarborging grenzen FR, BE, DUI, GB, IT
  • Overwinning A. Borms tussentijdse verkiezing Kamerzetel Antwerpen

  • Wet op taalgebruik leger

    Gewetelijke rekrutering + eentalige compagnieën in tweetalige grotere legereenheden (--> problemen taal in leger opgelost in 1938)
  • Gentse unief volledig vernederlandst

  • Verdinaso

    Joris Van Severen
  • Bestuurstaalwet + wet op onderwijs

    Regionale taaleenheid versterkt en geen tweetaligheid van ambtenaren meer + spreektaal is onderwijstaal
  • VNV

    olv S. Declercq
  • Leopold III

  • Rex

    olv Degrelle
  • Rex, VNV en communisten halen 25% v.d. zetels

  • Blok der katholieken

    Hiermee krijgt de verdeelde katholieke partij een sterke leiding
  • 40urenweek + week betaalde vakantie/jaar

  • Algemene werkstaking

    --> drieledig overleg --> paritaire comités uitgebreid naar alle industrietakken
  • DUI valt BE binnen (pt. 2)

    28/05: BE geeft zich over
  • Toetreding BE Atlantisch Charter

  • Verplichte ziekte- en werkloosheidsverzekering

  • Samenwerking BE, NED, LUX

    Vooral ec. integratie: monetair verdrag + douane-unie
  • Sociaal pact

    Regering gebruikt buitegewone machten voor sociale zekerheid
  • Period: to

    Nationale arbeidersconferenties

  • Paritaire comités en collectieve arbeidsovereenkomsten aan wet gebonden

  • P-H Spaak eerste voorzitter VN

  • Vrouwenstemrecht

    vanaf 21 jaar
  • Pact van Brussel

    Militaire samenwerking
  • OESO

  • NAVO

  • Tienjarenplan Congo

    voor ec en soc ontwikkeling
  • Raad van Europa

  • Referendum Leopold III

  • Europees verdrag rechten van de mens + Europees hof

  • Period: to

    Katholiek bewind Harmel

    Wetten-Harmel schoolstrijd 1951-1952
  • Eu Gemeenschap voor Kolen en Staal

  • Europese defensiegemeenschap

  • Period: to

    Coalitie soc.-lib. (+Wet-Collard)

  • Conferentie van Badung

    • dertigjarenplan voor ontvoogding CO
  • EGKS + verdragen van Rome --> Euratom + EEG

  • Schoolpact

    Tijdens katholiek bewind: nieuwe rijksscholen + kosten kath ond verlaagd
  • Aangrenzende FR kolonies onafh.

    werkgroep voor CO onafh. --> MNC
  • Particratie

  • Opstanden Lepoldville onderdrukt + belofte onafh.

  • Muiterij Force Publique

  • Congo onafhankelijk

  • Tshombe roept onafh Katanga uit

  • Mobutut staatsgreep

  • Volkstelling zonder talentelling

  • Mars op Brussel

    met CVP en Volksunie
  • Eenheidwet

    Voor ec expansie, soc vooruitgang en financieel herstel (--> Meer belastingen en besparingen)
  • Period: to

    Regering Lefèvre-Spaak

    Samenwerking BSP en CVP
  • Lumumba vermoord

  • 2de Mars op Brussel

    zonder CVP
  • Akkoord van Hertoginnedal

    Vastelgging taalgrens + speciaal statuur Brussel
  • Splitsing ministerie van cultuur

  • Nieuwe taalwet

    leidde tot opdrichting FDF
  • Rwanda en Burundi onafh

    --> Hutu's en Tutsi's
  • Verkiezingen met nederlaag CVP & BSP

    Grote winsten lib. en regionale partijen (Volksunie, FDF, Parti Wallon)
  • Mei '68

  • Grondwetsherziening

    vastlegging 4 taalgebieden + creatie 3 cultuurgemeenschappen & gewesten + Brussel als agglomeratie
  • RW 1ste taalpartij in regering

    tot 1977
  • Egmontpakt

    Nationaal pact tussen partijen, creatie federale staat + ...
  • Regeringsdeelname FDF

    -1980
  • Vlaams Blok

    Ontstaat uit Volksunie, doorbraak 1988
  • Einde Belgische pol partijen, start partijfamilies

    BSP splitst
  • Middellangeafstandsraketten in W-EU

    heropleving koude oorlog
  • Staatshervorming

    Aanpassingen cultuurgemeenschappen + oprichting Vlaams en Waals gewest
  • Mouvement Ecolo

  • Agalev

  • Arbitragehof

  • Europese eenheidsakte

    Vrije verkeer goederen, diensten, kapitaal
  • Financieringswet

    voorziet gewesten en gemeenschappen van ruime dotaties
  • Zwarte zondag

    Nederlaag CVP, PSC, PS, SP, Volksunie, lichte overwinning PVV, Agalev en Ecolo, grote overwinning Vlaams Blok en Rossem --> noodregering CVP, PSC, PS, SP, Volksunie olv Dehaene
  • '70-puntenplan'

    van F. Dewinter
  • Sint-Michielsakkoord

    Splitsing Brabant + rechtstreekse verkiezingen deelstaatparlementen + hervorming tweekamerstelsel + totstandkoming legislatuurplannen gewesten en gemeenschappen
  • Verdrag van Maastricht --> EU

    Ontstaan Europese Unie
  • Paars-groene federale regering

    • paars-groen+volksunie in Vlaamse regering
  • Period: to

    Verhofstadt aan het roer

  • Lambermontakkoord

    Vijfde staatshervorming, nieuwe bevoegdheidsoverdracht aan deelstaten
  • Kieswetgeving BHV gewijzigd

  • Coalitie CD&V en N-VA

    Regionale verkiezingen, paarse partijen verliezen meerderheid
  • Generatiepact

    verhoging leeftijd brugpensioen + jongeren sneller aan werk helpen
  • Vlaams Blok veroordeelt voor racisme

    --> Vlaams Belang
  • Regering Leterme valt over splitsing BHV

  • Financiele crisi

  • Vlinderakkoord

    6de staatshervorming
  • Splitsing bhv

  • Vluchtelingencrisis