-
Amerikanen verklaren zich onafhankelijk
Op deze dag riepen de Britse kolonies aan de oostkust van Noord-Amerika de Verenigde staten uit. Hun onafhankelijkheidsverklaring was gebaseerd op de verlichte principes van vrijheid en gelijkheid. De VS waren ontstaan uit een opstand tegen het Britse moederland. De Amerikanen kwamen in verzet omdat de Britse overheid hen belastingen liet betalen zonder dat ze mee mochten beslissen. -
Grondwet
In 1787 kwamen er 55 afgevaardigden bijeen om nieuwe afspraken te maken. Zij vonden dat de centrale regering versterkt moest worden, maar ook dat de rechten van deelstaten en burgers beschermd moesten worden. Nog hetzelfde jaar werden de 55 Founding Fathers het eens over een nieuwe grondwet, die twee jaar later (1789) in werking trad. -
Bill of Rights
De eerste tien amendementen werden in 1791 aangenomen. Ze staan bekend als de Bill of Rights.
In deze amendementen zijn de rechten van de Amerikaanse burgers vastgelegd, zoals de vrijheid van meningsuiting en het recht op wapenbezit. Later kwamen er amendement over onder meer kiesrecht. -
Handel in slaafgemaakten verboden
In 1808 werd de handel in slaven verboden, maar door het hoge geboortecijfer bleef het aantal slaafgemaakten toch snel stijgen. Vruchtbare slavinnen waren dan ook gewilde handelswaar. -
Industrialisatie langzaam intrede in Noordelijke staten
In het noordoosten was na 1820 de industriële revolutie in gang gekomen. De meeste fabrieken waren familiebedrijfjes, maar er waren ook grote textielfabrieken, staalfabrieken en steenkoolmijnen. De steden in het noordoosten groeiden. In 1860 had New York al bijna een miljoen inwoners. De sociale verschillen namen toe. Er ontstonden een rijke bovenlaag en een arme arbeidsmassa. -
Monroe-doctorine
Ook de buitenlandse politiek ging uit van het idee dat Amerika voor de Amerikanen was. In 1823 formuleerde president Monroe de leer die tientallen jaren lang het uitgangspunt zou blijven. Volgens de Monroe-doctorine moesten de Europese mogendheden zich niet met het Amerikaanse continent bemoeien, zoals omgekeerd de VS zich niet met Europa moest bemoeien. -
Frontier schuift op
Sinds 1830 was de Frontier snel opgeschoven. Daarmee werd de grens bedoeld tussen het door blanken bewoonde gebied en de dunbevolkte wildernis waar indianen woonden.
In 1860 bevolkten de blanken ongeveer de helft van het continent: het gebied tussen de oostkust en de Mississippi en een deel van de westkust.
De snelle uitbreiding na 1830 had te maken met de groeiende migratie vanuit Europa en met de ontwikkeling van de spoorwegen. -
Wet die oorspronkelijke inwoners mocht dwingen te verhuizen
Het congress nam in 1830 een wet aan waarmee oorspronkelijke inwoners (indianen) gedwongen werden te verhuizen naar reservaten ten westen van de Mississippi. Dat deden ze omdat ze geloofden dat God hen had voorbestemd heel Noord-Amerika te beheersen. Ook de leegtes in het westen. -
Manifest Destiny
John O’Sullivan schreef in 1845 dat God de Amerikanen had voorbestemd heel Noord-Amerika te beheersen. Ook de leegtes in het westen lagen op hen te wachten.
Het was hun Manifest Destiny om het hele continent te ontsluiten en te ontwikkelen, en in heel Amerika vrijheid en beschaving te brengen. De politiek van de federale regering sloot hierbij aan. De federale regering claimde het hele continent en verdeelde hun territoria, als daar genoeg mensen woonden, kont het een deelstaat worden. -
Deelstaat Californië gesticht
-
Abraham Lincoln werd gekozen als president
In het noorden, waar slavernij verboden was, nam de weerzin tegen de slavernij toe. De natie raakte er steeds ernstiger door verdeeld. In het noorden ontstond een sterke abolitionistische beweging, die volledige afschaffing van de slavernij eiste. De presidentsverkiezingen van 1860 stonden geheel in het teken van de slavernij. Toen de Republikein Abraham Lincoln, een abolitionist, werd gekozen, scheidden de zuidelijke deelstaten zich af. -
Begin Amerikaanse Burgeroorlog
Op 12 april 1861 braken er gevechten uit, toen zuidelijke troepen een federaal fort aanvielen in de zuidelijke havenstad Charleston. Het was het begin van de Amerikaanse Burgeroorlog. In het zuiden meldden vrijwilligers zich massaal om voor hun onafhankelijkheid te vechten; in het noorden meldden mannen zich massaal om de opstand neer te slaan. -
Einde Amerikaanse Burgeroorlog
Na vier jaar oorlog, waarin 650 000 doden vielen, gaven de zuidelijke troepen zich in 1865 over. -
Dood Abraham Lincoln
Terwijl de zuidelijke troepen zich in 1865 overgaven, werd president Lincoln in een theater in Washington door een toneelspeler in het zuiden doodgeschoten. Het was wraak voor de afschaffing van de slavernij. Kort voor Lincolns dood had het Congres op zijn aandringen het 13e amendement op de grondwet aangenomen: slavernij was voortaan in heel de VS verboden. -
Period: to
Reconstructie
Na de burgeroorlog begon de tijd van de Reconstructie waarin het Noorden probeerde van de zwarten in het Zuiden gelijkwaardige burgers te maken. -
14e amendement
In 1866 nam het Congres het 14e amendement aan, dat de zwarten het Amerikaanse burgerrecht gaf. Volgens dit amendement waren alle mensen die in de VS geboren waren Amerikaanse staatsburgers. Zij hadden in alle staten dezelfde rechten en moesten in elke staat, ongeacht afkomst, gelijk worden behandeld.
De zuidelijke staten weigerden het 14e amendement te aanvaarden. Het Congres greep in door federale troepen erheen te sturen. Ze moesten de amendementen aanvaarden, maar het verzet bleef. -
15e amendement
In 1870 werd het 15e amendement aangenomen. Dit moest het stemrecht voor zwarten garanderen. Dit amendement verbood staten mensen het stemrecht te onthouden op grond van afkomst of huidskleur. -
Tegenstanders emancipatie zwarten aan de macht
Het Noorden kon het verzet tegen de zwarte emancipatie niet breken. In 1877 gaf de president het op en trok alle federale troepen weg uit het Zuiden. De Reconstructie was voorbij; in het Zuiden kwamen tegenstanders van de zwarte emancipatie aan de macht. -
Booker T. Washington
De meeste zwarten accepteerden hun lot. Hun leider Booker T. Washington zei dat verzet rampzalig zou uitpakken. De economische en politieke achterstelling kon volgens hem alleen opgelost worden door onderwijs, goed gedrag en hard werken.
Washington was geboren op een slavenplantage, en had zich opgewerkt door te studeren naast zijn werk in een kolenmijn.
Vanaf 1881 zette hij zich als hoofd van een zwarte lerarenopleiding in voor de stichting van zwarte basisscholen en beroepsopleidingen. -
‘Jim Crow’-wetten
Zuidelijke staten legden de segregatie (rasscheiding) vanaf 1887 vast in ’Jim Crow’-wetten. Zwarten hadden in theorie dezelfde rechten en voorzieningen, maar in de praktijk werden ze achtergesteld en gediscrimineerd.
Door de ‘Jim Crow’-wetten waren zwarte mensen verboden zich op witte plekken te begeven. Opeenvolgende presidenten deden niets uit vrees om blanke kiezers uit het Zuiden te verliezen. Hierdoor kwam er geen verzet. -
Period: to
Duizenden zwarten werden gelynched
In de jaren 1890-1918 werden duizenden zwarten in het Zuiden gelyncht. Ze werden door woedende menigtes gedood, bijvoorbeeld omdat ze ervan werden verdacht dat ze een blanke vrouw hadden lastiggevallen of zich niet aan de rassenwetten hadden gehouden. Niet één blanke werd voor die lynchpartijen veroordeeld.
Ook economisch bleven zwarten achtergesteld. In de industrie kwamen ze nauwelijks aan de slag, door racisten. Daardoor begonnen Freedmen met het sharecropping. -
Rassenscheiding niet in strijd met grondwet
In 1896 bepaalde het Hooggerechtshof dat de rassenscheiding niet in strijd met de grondwet was:zolang de voorzieningen voor blank en zwart gelijkwaardig waren, was segregatie volgens de hoogste rechters gewoon toegestaan. Vanaf dat moment voerden zuidelijke staten de ene na de andere Jim Crow-wet in. Veel voorzieningen kregen het opschrift whites only of coloured.
Ook was het onderwijs voor zwarten verwaarloosd waardoor 2/3 analfabeet was. -
Oprichting NAACP
In 1909 richtte W.E.B. Dubois de National Association for the Advancement of Colored People (NAACP) op.
De NAACP wilde via rechtszaken de ongelijkheid bestrijden. Dubois stelde dat de zwarten hun rechten moesten opeisen. Als ze niet elk recht opeisten dat de blanken ook hadden, zouden ze altijd worden vernederd.
Maar Dubois had weinig succes. Als intellectueel uit het Noorden stond hij te ver van de ongeletterde zwarte massa’s in het Zuiden af. -
Zwarten verhuizen naar het Noorden
In de jaren 1920 verhuisden veel zwarten naar het Noorden, omdat daar minder racisme was. Maar in het Noorden kwamen ze terecht in overbevolkte getto’s en kregen ze ongeschoold werk, waarvoor ze ook nog minder betaald kregen dan blanken. Tijdens de 1e W.O. trokken veel zwarten naar het Noorden om in de oorlogsindustrie te werken. De NAACP stimuleerde zwarten om mee te vechten in de oorlog, in de hoop dat de positie van zwarten hierdoor zou verbeteren. Ook gaf hun bijdrage hun veel trots. -
Verbod rassendiscriminatie in het leger en de oorlogsindustrie
President Roosevelt verbood in 1943 rassendiscriminatie in het leger en in de oorlogsindustrie. -
NAACP wint belangrijke rechtszaak
De NAACP won belangrijke rechtszaken en bereikte in 1954 een doorbraak, die de strijd voor gelijke rechten in een stroomversnelling bracht. In de zaak Brown vs Board of Education of Topeka bepaalde het Hooggerechtshof dat rassenscheiding in het onderwijs in strijd met de grondwet was.
De zuidelijke deelstaten moesten daaraan ‘met alle mogelijke snelheid’ een eind maken. De meeste staten weigerden dan. -
Nieuwe burgerrechtenbeweging
Rond 1955 ontstond een nieuwe burgerrechtenbeweging, die geweldloze acties organiseerde tegen de rassenscheiding. Uitspraken van het Hooggerechtshof en federale wetten maakten een eind aan de wettelijke ongelijkheid. De burgerrechtenbeweging radicaliseerde daarna uit frustratie over blijvende achterstelling.