Jamie Oattes: Historische context Verlichtingsideeën en Democratische Revoluties 1650-1848
By jamielisa321
-
1500
Begin Wetenschappelijke Revolutie
Dit is het begin van een periode in de geschiedenis van de wetenschap waarin klassiek-religieuze ideeën plaatsmaakten voor modern-wetenschappelijke ideeën. -
Period: to
Spinoza
Hij stelde dat het goddelijke alleen getoont wordt in de natuur en niet via menselijke openbaringen zoals de Bijbel. Machthebbers waren bang voor dit idee van Spinoza omdat geloof immers de mensen leert hoe ze zich moeten gedragen. De orde in de samenleving zou er onder kunnen gaan lijden. -
Period: to
John Locke
John Locke was ook overtuigd dat een sociaal contract met het volk(contact in de vorm van bestuur op basis van de kleine democratie die de wil van de bevolking weerspiegelt), tot een goede vertegenwoordiging zou lijken maar hij vond ook dat er recht van verzet moest zijn. Wanneer de overheid zich niet aan de afspraken hield mocht het volk een nieuwe regering aanstellen. -
Begin verlicht denken
Steeds meer mensen vonden dat je vanuit de rede, het gezonde verstand, moest handelen in plaats vanuit (geloofs)overtuigingen. -
Period: to
Charles de Montesquieu
De scheiding der machten, een wetgevende, een uitvoerende en een rechterlijke macht (Trias Politica) is zijn idee. Hiermee wordt machtsmisbruik voorkomen in het bestuur van een land. De scheiding der machten is vandaag te vinden in vele moderne samenlevingen. -
Period: to
Voltaire
Voltaire wilde sociale en politieke verandering door middel van satire en kritiek bevorderen. Hij twijfelde eraan of ongeletterde, laagopgeleide mensen wel kritisch konden denken. Ook was hij het eens met het mechanisch wereldbeeld. De wereld zou na de schepping van God functioneren via de natuurwetten en God bemoeit zich er niet meer mee. Veel verlichte denkers hingen dit idee aan. -
Period: to
Jean-Jacques Rousseau
Jean-Jacques Rousseau wou met een sociaal contract de absolute monachie ondermijnen. Het zou een contact zijn in de vorm van bestuur op basis van de kleine democratie die de wil van de bevolking weerspiegelt. Burgers zouden een deel van hun vrijheid afstaan in ruil bescherming en eerlijke behandeling van de regering. Er zou spraken zijn van volkssoevereiniteit -
Period: to
Immanuel Kant
Immanuel Kant vond dat ieder persoon zijn eigen verstand met zelfvertrouwen moet gebruiken. Zijn beroemde uitspraak ‘sapere aude’, durf te weten, is het motto van de Verlichting geworden. Maar hij beweerde ook dat we niet alles kunnen weten of verklaren en dat er gehoorzame mensen moeten zijn in de samenleving. -
Begin van het verlicht absolutisme
Er waren in Europa koningen die probeerden vast te houden aan hun absolute macht en tegelijkertijd een “verlicht vorst” te zijn. Hiermee hielden ze meer rekening met het volk. “Alles voor het volk, niets door het volk.” -
Period: to
Lodewijk XVI
Lodewijk XVI was de absolute vorst van Frankrijk van 1774 tot 1792. Hij had een grote staatsschuld en het volk had weinig vertrouwen in hem. Onder andere door zijn bestuur ontstond de Franse Revolutie. In 1792 werd hij afgezet waardoor Frankrijk een republiek werd. -
Period: to
Maximilien de Robespierre
De Franse Revolutie eindigde met zijn executie. Hij was een Frans advocaat en staatsman tijdens de Franse Revolutie. Hij trad op de voorgrond tijdens het Schrikbewind en was verantwoordelijk voor een groot aantal arrestaties en slachtoffers door de guillotine. -
Period: to
Napoleon Bonaparte
Napoleon Bonaparte was een generaal in het Franse leger voordat hij een staatsgreep in Frankrijk pleegde in 1799. In 1804 kroonde hij zichzelf tot keizer van Frankrijk. Hij veroverde een groot deel van Europa en voerde hervormingen door. Ook stelde hij de Code Napoléon in, voor de hele bevolking golden dezelfde wetten. Hij werd verslagen bij de Slag bij Waterloo. -
Period: to
Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog
Dit was de oorlog tussen Engeland en haar koloniën die later de Verenigde Staten zouden worden. Deze oorlog maakte deel uit van de Amerikaanse Revolutie en resulteerde in de onafhankelijkheid van de Verenigde Staten. -
Thomas Jefferson schreef ‘Declaration of Independence’
Het is de onafhankelijkheidsverklaring van de Verenigde Staten die werd opgesteld door Thomas Jefferson. De verklaring hield de onafhankelijkheid van de Britse monarchie in. -
De Nationale Vergadering wordt uitgeroepen
In de Staten-Generaal werden de standen het niet eens. De derde stand riep een eigen vergadering uit, de Nationale Vergadering. Lodewijk XVI erkende deze vergadering pas nadat de eerste en tweede stand zich hierbij aansloten. -
Verklaring van de rechten van de mens
Hierdoor is iedereen nu gelijk maar de boeren en arbeiders blijven legaal onderdrukt. Ze hebben nog steeds geen recht op politieke vertegenwoordiging. Ook vrouwen krijgen geen rechten. De slavernij in de koloniën van Frankrijk wordt ook niet afgeschaft. -
Period: to
Franse Revolutie
De Franse Revolutie was een invloedrijke politieke omwenteling waarbij de absolute monarchie die Frankrijk werd afgeschaft en de Eerste Franse Republiek werd opgericht. De macht en de privileges van adel en geestelijkheid werden teruggedrongen onder druk van radicale politieke groeperingen. De oude ideeën van absolutisme, bijgeloof en de macht van de kerk werden vervangen door vrijheid, gelijkheid en broederschap. De revolutionaire ideeën en veranderingen verspreidde zich over heel Europa. -
Eerste Franse Revolutie begint met de bestorming van de Bastille
Hiermee begint de eerste Franse Revolutie. De Bastille Saint-Antoine bestormd door een groep revolutionairen. Door de hongersnood het jaar ervoor en de slechte economische situatie besloten de revolutionairen de Bastille te bestormen. De Bastille was namelijk een fort en een gevangenis waar revolutionairen vast zaten die waren opgepakt door de absolute koning. Die gevangenis stond dan ook symbool voor de macht van de koning en de aristocratie. -
Vrouwenmars naar Versailles
De gebeurtenissen maakten een einde aan de onafhankelijke macht van de Franse koning. De mars symboliseerde een nieuw machtsevenwicht. -
Nieuwe grondwet in Frankrijk
Hierdoor werd Frankrijk een constitutionele monarchie. De grondwet bevat de scheiding der machten. -
Tweede Franse Revolutie begint
Een groot deel van de ontevreden burgers waren Jacobijnen. Zij wilden dat de constitutionele monarchie werd afgeschaft om meer invloed te krijgen en dat de revolutie werd verspreid over Europa. Er waren ook veel meningsverschillen over de positie van de koning (door o.a. zijn vluchtpoging). In 1792 was er een volksopstand waarbij koning Lodewijk XVI werd gearresteerd. Frankrijk werd tot Republiek uitgeroepen. -
Period: to
Terreur van de Jacobijen
De Jacobijnen wilden hun macht vergroten. Ze hebben dan ook de verkiezingen opgeschort. De oude maatschappij en regeringsvorm werd het ancien régime genoemd. Onderleiding van Robespierre werden tegenstanders van de Jacobijnen uit de weg geruimd. -
Lodewijk XVI wordt onthoofd
Nadat hij is opgepakt tijdens de volksopstand in 1792 werd hij beschuldigd van samenzwering tegen de algemene veiligheid van de staat. Als straf werd hij onthoofd. (proces tegen “burger Capet”). -
Period: to
Directoire periode
Met de onthoofding van Robespierre eindigde de Franse Revolutie.
In 1795 kwam er een einde aan het bewind van de Jacobijnen. Robespierre was vermoord en de Girondijnen namen het bestuur van het land over. Hiermee begon de 3de fase van de Revolutie. Girondijnen waren veel gematigder dan de Jacobijnen. Het bestuur van Frankrijk tussen 1795 en 1799 heette het Directoire. Maar dit bestuur kreeg de bevolking niet rustig of tevreden. Het leger moest dan ook helpen om het volk onder controle te houden. -
Period: to
Napoleon Bonaparte aan de macht in Frankrijk
Napoleon was aan de macht gekomen in Frankrijk door zijn staatsgreep in 1799. In 1804 kroonde hij zichzelf tot keizer. In 1815 kwam er een einde aan zijn leiders positie in Frankrijk omdat hij definitief werd verslagen bij de Slag bij Waterloo. -
Napoleon Bonaparte pleegt een staatsgreep
Dit was de staatsgreep waarbij Napoleon Bonaparte de macht greep in revolutionair Frankrijk. De staatsgreep wordt vaak gezien als het einde van de Franse Revolutie en het begin van de napoleontische tijd. -
Napoleon Bonaparte kroont zichzelf tot keizer
Napoleon Bonaparte kroont zichzelf op 2 december 1804 in de Notre Dame in Parijs tot keizer. Voor die tijd heeft hij al vrijwel alle macht in handen weten te krijgen. Het keizerschap moet hem vooral meer aanzien geven, ook richting andere landen. -
Congres van Wenen
Hier wordt besloten om de Zuidelijke Nederlanden (België) bij de Noordelijke Nederlanden te voegen.
De landen die Napoleon hadden verslagen sluiten een vredesverdrag. Ze wilden veiligheid en stabliliteit na de vele oorlogen van de voorgaande periode (democratische revoluties en oorlogen van Napoleon). Ze wilden verlichte/revolutionaire elementen in samenleving terugdraaien. Dit versijnsel heette de Restauratie. -
Period: to
Periode van Restauratie
Conservatieven wilden verlichte/revolutionaire elementen in samenleving terugdraaien. (Bijvoorbeeld oude monarchen die waren veroverd door Napoleon werden hersteld in hun macht, adel en geestelijken kregen hun privileges terug en de burgers verloren juist hun rechten en macht.) -
Napoleon Bonaparte verslagen bij Slag bij Waterloo
De Slag bij Waterloo was een veldslag bij Waterloo waarbij Napoleon Bonaparte definitief werd verslagen door een combinatie van enerzijds Britse en Nederlandse en anderzijds Hannoverse en Pruisische legers. Hierna werd hij door de Britten verbanden naar Sint-Helena. -
Frankrijk sluit zich aan bij het Concert van Europa
Concert van Europa stelde de samenwerking van mogendheden in Europa voor. In 1818 sluit Frankrijk zich hierbij aan. -
Period: to
Karl Marx
Karl Marx schreef het Communistisch Manifest waarin hij zegt dat de arbeiders hun lot in eigen handen moeten nemen. Ze moesten in opstand komen op een geweldadige manier om als bezitlozen de macht over te nemen. Er moest een dictatuur van het proletariaat komen. Daarna zouden de macht en productiemiddelen in het bezit van de samenleving komen. Dit gedachtegoed heette het communisme. -
Verdrag van Verona
Met het Verdrag van Verona (1822) werd de Spaanse revolutie onderdrukt. Na de nederlaag van Napoleon was ook in Spanje het absolutisme en de standenstaat hersteld. Frankrijk dwong militair af dat het absolutisme bleef bestaan -
Julirevolutie in Frankrijk
De Julirevolutie was een revolutie die in 1830 door de middenklasse in Frankrijk tegen koning Karel X werd gevoerd. De Franse middenklasse vond zichzelf te veel benadeeld door de koning, die in haar ogen te veel macht had. -
Belgische Opstand
Burgers uit de Zuidelijke Nederlanden kwamen in opstand tegen het Nederlandse staatsgezag. Ze wilden niet meer worden geregeerd door koning Willen I en vonden dat ze ongelijk werden behandeld in vergelijking met de Noordelijke Nederlanden. Ze wilden hun eigen land. Ze riepen hun eigen land uit, België. -
Februarierevolutie
Hierbij wordt de koning afgezet. Frankrijk werd een democratische republiek. Dit was het startsein voor vele volksopstanden in Europa. -
Frankfurter Parlement
Nationalistische en liberale burgers eisten een staat waarin zij macht hadden en hun rechten werden beschermd. In 1848 vond de Nationale Vergadering van Frankfurt, Frankfurter Pratlement, plaats. Met deze vergadering wilden de liberalen namelijk een nieuwe grondwet met burgerrechten en een Duitse keizer met beperkte macht. Helaas mislukte deze poging om Duitsland liberalistischer te maken. -
Communistisch Manifest wordt uitgegeven door Marx en Engels
Het was het eerste marxistische politieke programma dat opgesteld werd. Het is geschreven door Karl Marx en Friedrich Engels. Hierin werd geschreven dat de arbeiders hun lot in eigen handen moeten nemen. Ze moesten in opstand komen op een geweldadige manier om als bezitlozen de macht over te nemen. Er moest een dictatuur van het proletariaat komen. Daarna zouden de macht en productiemiddelen in het bezit van de samenleving komen. Dit gedachtegoed heette het communisme.
