-
10,000 BCE
Izturitzeko haitzuloa
Izturitzeko haitzuloa, euskal kostaldean aurkitutako prehistoriko haitzulo bat da, grabatu eta artearen adibide ugari dituena.
Lehen garaietan eguraldi hotzetik babesteko haitzuloetan bizi izaten ziren gizakiak. -
2975 BCE
Neolitoko etxola
Neolitoko etxola, garai horretako bizi-gune txikia da, harrizko eta zuhaitzezko materialekin eraikia.
Hegoaldeko lurraldeetako etxebizitza sendoetan bizitzen hasi ziren, ibiltari izateari utzita. -
1975 BCE
Sorginen Txabola trikuharria (Bilar, Araba)
Gorpuak ehorzteko monumentu megalitikoa.
Giza aztarnak eta haien hilobietako pieza desberdinak aurkitu dira, eta horien azterketari esker, Kalkolitoaren (edo amaierako Neolitoaren), duela 5.000 urte inguru, eta Brontze Aroaren, duela 3.000 urte inguru, dagoen monumentua datatu daiteke, nahiz eta erromatar aztarna batzuk ere badira. -
1200 BCE
Ilarritako harrespila (Lekunberri, Nafarroa Beherea)
Ilarritako harrespila, Lekunberrin aurkitutako erromatar hilobi multzoa da, harri blokeekin egindako egitura berezi bat. Menhirrak biribilean ezarrita eraikitzen zuten monumentu megalitikoa. -
725 BCE
La Hoyako herrixka
La Hoyako herrixka, erromatar garaiko nekazaritza-gune bat da, etxe eta instalazioak dituzten hiri txiki bat.
Herrietan antolatzen hasi ziren, etxeak harresiz inguratuta. -
350 BCE
Hileta-hatua (La Hoya)
La Hoyako hileta-hatua, erromatar kulturako hilobien multzo bat da, non hainbat hileta erritual burutzen ziren. Horrez gain, gorpuarekin batera hainbat objektu ehorzten zituzten. -
50 BCE
Larraganenako hilarria (Gorliz)
Gure lurraldean agertu den hilarri zaharrenetakoa da. Larraganenako hilarria, Gorlizen aurkitutako erromatar hilarria da, hileta monumentu gisa erabiltzen zena. -
100
Oiassoko planoa
Oiassoko planoa, Irungo erromatar hirigintza egituraren mapa da, non kale eta eraikin garrantzitsuak zehazten ziren. Erromatarrek itsas-merkataritzan oinarritutako hiri nagusi bat eraiki zuten gaur egungo Irunen. -
120
Beirazko errauts-ontzia (Ama Xantalengo nekropolia, Irun)
Beirazko errauts-ontzia, Ama Xantalengo nekropolia, Irungo erromatar hileta erritualetan errautsak gordetzeko erabiltzen zen beirazko ontzi bat da. Gorpuak erre ondoren, errautsak errauts-ontzietan sartzen zituzten. -
250
Arkaiako villa bateko termak
Etxe handiak eta dotoreak eraiki ziren, terma eta guzti. Erromatar villetako termak bainu gela dotoreak ziren, atseden eta higiene gune moduan erabiltzen zirenak.