-
100
Aintzinako pentsamendua
Aintzinako zibilizazioak interpretazioak ema zizkieten fenomeno batzuei: Uzte zuten astroak jainkoak zirela eta meteorologia eta gizakien patua haien eskuetan zegoela (3150 K.A.) -
200
Anaxagorasek
Eguzkia metal gorriz osatuta zegoen eta lurra esferikoa zen. (K.A.VI) -
285
Tales Miletokoa
Saros zikloa ezagutzen zuen, eta eguzkiaren eta ilargiaren eklipseak berdinak zirela esaten zuen. (K.A. 585) -
384
Aristotelesen bi munduak
ILARGIZ GAINDIKO MUNDUA
Unibertsoa barruko esfera zentrokideek astro ezagun guztiak zituzten. lehenengo Motorrak (jainkoa) higitzen zuen.Zeruko munduko esfera guzriak perfektuak ziren. (385 K.A.) ILARGI AZPIKO MUNDUA
Mundu hau inperfektua zen, lurrak betetzen zuen guztia, ez zen higitzen eta unibertsoaren zentrooa zen, Gauza guztiak lau elementuk osatzen zituzten; lurra,airea,ura eta sua. -
400
Ptolomeoren eredu geozentrikoa
- Lurra estatikoa eta esferikoa zen eta unibertsoaren zentroan zegoen.
- Izarrak lurraren inguruan bira egiten zuten. 3.Eguzkiak, ilargiak eta planetak orbita zirkularrean egiten zuten bira.(II. mendea)
- Planeten orbitak konplexuak ziren: lurrarekiko eszentrikoa den zirkunferentzia baten inguruko zirkularrak (epizikloak) egiten zuten
-
Jan 5, 1543
Kopernikoren eredu helioozentrikoa
1.Eguzkia geldi dago sistemaren erdian.
2.Lurrak bi higidura ditu: errotazioa eta translazioa.
3. Ilargia lurraren inguruan egiten du bira.
4. Planetek distantzia desberdinetan egiten dudute bira Eguzkiaren inguruan.
5. Izarren esfera geldi eta oso urrun dago. -
Jan 5, 1571
Keplerren legeak
- Planetak Eguzkiaren inguran ibilbide eliptikoa egiten dituzte. 2.Eguzkia planeta bakoitzaren lotzen duen erradioak eremu berdinak betetzen ditu aldi berdinetan. 3.Bi planeten erreboluzio-aldiak , Eguzkiaren diztantziaren kuboekin proportzionalak dira
-
Zientziaren batasunari buruzko lehenengo teoria
Astroen higidura eta gauzek lurrazalean dutena lege berberek arautzen dituzte. -
Galileok eredu berretsi
1.Ilargiak mendiak eta haranak zituen. Astroak ez ziren perfektuak.
2. Jupiterrek sateliteak zituela eta horiek horren inguruan bira egiten zuten.
3. Artizarrak aldiak zituenez eta eguzkiaren inguruan egiten zuten bira. -
Erlatibitate bereziaren toria
Argiak hutsean duen abiadura konstante unibertsala dela adierazi zuen, eta horren balioa (c = 299792 km/s ) es dela inoiz aldatzen,foku igorlea eta behatzailea bata besteari dagokionez higitu arren. -
Erlatibitatearen teoria orokorra
- Grabitateak eta azelerazioak afektu berberak sortzen dituzte. Baliokidetasun-printzipioa da. 2.Gorputzek deformatu egiten dute inguruko espazio-denbora, eta horien masa zenbat eta handiagoa izan, deformazioa ere handiagoa da.
-
Gaur egungo eredu kosmologikoa
1.Nebulosa batzuk izarrez osaturiko galaxiak ziren, gurea bezalakoa.
2.Unibertsoa ez da estatikoa, etengabe hedatzen da