-
1490
XVI Mendea
XVI. mendean, Espainia oso inperio handia bihurtu zen.
Geroago, ordea, hurrengo mendean, inperio handi hori zatitu egin zen. -
1492
AMERIKAREN AURKIKUNTZA ETA KONKISTA
1492 Errege-erregina katolikoek Kristobal Kolonen espedizioa finantzatu zuten eta Amerika aurkitu zuen. -
1492
Lurraldearen Antolamendua
1492tik aurrera, Amerika erregeordetzatan antolatu zen erregeordeak ziren buru eta botere handiak -
1500
Gizartea
Taldetan antolatu zen:
Espainiarrak: Gobernu-karguak zituzten.
Mestizoak: Gizon espainiarren eta emakume
indiarrak: gehiegikeria ugari pairatu zuten.
Beltzak: Afrikatik ekartzen zituzten esklabo izateko eta lanik gogorrenak egiteko. -
1542
Austriak
karlos Feliperen ume zen. -
1556
KARLOS I.aren ERREGEALDIA
Karlos l.a Errege-erregina Katolikoen biloba zen, Flandesenhezia. Erregea izan zen 1516.urtetik 1556 urte arte -
ARTEA
Arkitekturan, XVI. mendean, herreriar estiloko eraikinak egin zituzten: apaingarri gutxi zituzten (Escorialeko monasterioa). XVII mendean, berriz eraikin barrokoak nagusitu ziren: apaingarriz betetzen zituen. XVIII.mendean, eraikin neoklasikoak egin zituzten erromatarren garaiko eraikinen antzera. -
FELIPE II.aren ERREGEALDIA
Erregea izan zen 1556.urtetik 1598.urte arte.
Arazo handiak izan zituzten inperioari eusteko Frantzia garaitu zuen. -
INPERIOAREN ZATIKETA
1598an Felipe II hil zen eta inperioa ahultzen eta zatitzen hasi zen.XVll. mendeko erregeek, Felipe lll.ak Felipe lV.ak eta Karlos II.ak balidoen esku utzi zuten gobernua. Aholkulariak zien, batzuek botere handia lortu zuten hala nola Lermako dukeak eta Olivaresko konde-dukeak. -
GIZARTEA ETA KULTURA
XVI. mendearen erdialdetik XVII.mendearen amaierarabitartean, kalitatehandiko literatura-laneta artelan ugari sortu ziren Espainian. Hori dela eta aldi horri Urrezko Mendea esaten zaio. -
LITERATURA
Inprimategiak XV. mendean asmatua- idazleen lanak hedatzen lagundu zuen. XVI. mendean, idazle hauekna barmendu ziren: Santa Teresa Jesusena eta San Joan Gurutzekoa eta Garcilaso de la Vega olerkaria zen. XVII Mendean: Miguel de Cervantes, Francisco de Quevedo, Luis de Góngora, Lope de Vega eta Calderón de la Barca. -
INPERIOAREN KRISIA
XVIII. mendean, beste dinastia batekhartu zuen Espainiako tronua:borboitarrek, politika antolatzekoideia berriak ekarri zituzten errege horiek. -
XVIII. MENDEKO ERREFORMAK
XVlll. Mendeko erregeek Felipe V.ak, FernandoVl.ak, Karlos lll.ak eta Karlos lV.ak erreformasko jarri zituzten: Administrazioaren erreformak: Balidoen ordez ministroak izendatu zituzten. Lan publikoak egin zituzten: Errepideak eta ubideak Erreforma ekonomikoak. -
ONDORENGOTZA GERRA
1700ean, Karlos ll.a oinordekorik utzi gabe hilzen. Bi erregegai aurkeztu ziren tronua hartzeko: Karlos artxidukea, alemaniar jatorrikoa eta Felipe Anjou, frantsesa. Ondorengotza Gerra sortu zen: nazioarteko gerra eta gerra zibila izan zen. Gerra 1713an amaitu zen Utrechteko Itunen bidez. Felipe Anjoauk Espainiako tronua hartu zuen eta Felipe V bihurtu zen. Europako lurralde batzuk utzi behar zituen. -
BORBOITARRAK
Felipe V.ak gobernu mota berri bat ezarrizuen: monarkia absolutua sistema horretan,erregeak zituen estatuko botere guztiak. Legeak eta erakundeak desegin zituen 1707tik eta 1716ra bitartean Planta Berriko Dekretuak aldarrikatu zituzten: haien bidez, Kataluinako Aragoiko Valentziako eta Mallorcako Gorteak desegin eta bertako foruak edo legeak bertan behera utzi zituen. Baina hori ez zen gertatu Nafarroan eta Euskadin erregearen alde borrokatu zutelako. -
GIZARTEA
Aro Modernoan, gizartea bi talde banatutazegoen: pribilegiodunak eta pribilegiorikgabeak. Noblezia eta kleroa pribilegiodunak ziren. Nekazariek eta burgesiak (merkatariak eta eskulangileak) pribilegiorik gabeko klasea edo herri xehea ostzen zuten. Zergak ordaintzen zituzten eta ealde handiak zeuden: nekazariak pobrezian bizi ziren eta merkatari handiak aberatsak ziren. -
ARO MODERNOAREN AMAIERA
XVIII.mendean zehar,erregeek gatazka izanzituzten Britainia Handiarekin eta Portugalekin.Gerra horiek gastu izugarriak sortu zituzten eta horregatik herritarrak pobrezian bizi ziren eta protestak sortu ziren. 1808an Aranjuezko Matxinada izan zen eta harren ondorioz Karlos IV.ak abdikatu egin behar izan zuen bere seme Fernando VII.aren alde -
ZIENTZIAREN GARAPENA XVIII. MENDEAN
XVIII. mendean, zientzia-erakundeasko sortu ziren, hala nola museoak, behatokiak eta lorategi botanikoak eta akademiak.
