-
1415
Portugaleko proiektua
XV. mendean, Italiarrek zein musumalnek erabiltzen ez zuten bide bat aurkitzea Indiara joateko nahi zuten. Proiektu horren sustatzaile handia izan zen Enrike Nabigatzailea eta honen laguntzarekin hiru lurralde aurkitu ziren bide hori bilatzen.
- Ceuta 1415an
- Madeirako uharteak 1419an
- Azoreetakoak 1431an -
1434
Bojador lurmuturra
1434an, Maroko hegoaldeko Bojador lurmuturra igaro, -
1440
Inprenta
1440 inguruan Gutenberg egindako hobekuntzei esker liburuak azkarrago argitaratzeko gai ziren eta inprentari esker, jendeak ez zuen gehiago eskuz kopiatu behar. -
1446
Cabo Verde hartu
1446an Cabo Verde uhartedia hartu zuten. -
1453
Turkiarrek konstantinopla konkistatu
Turkiarrek Konstantinopla konkistatu zutenean, Zetaren Bidea desagertu zen. Ondorioz, merkatari europarrek bide alternatiboak bilatu behar izan zituzten mendebalderantz. -
1469
Fernando eta Isabel ezkondu
1469an Fernando eta Isabel ezkondu ziren -
1474
Isabel gaztelako erregina
Isabel gaztelako erregina bihurtzen da 1474an -
1478
Inkizizioa
Sortu zen 1478an. Zorroztasun handiarekin katolikoak ez zirenei jazartzen, torturatzen eta hiltzen zituzten. -
1479
Fernando Aragoiko koroa hartu
Aita hil zenez, Fernandokm hartu zuen koroa 1479an eta horrela Gaztelako koroaren eta Aragoiko koroaren bateratzea gertatu zen. -
1482
Kongo ibaiaren bokalaren aurkikuntza
1482an, Diego Caok Kongo ibaiaren bokala aurkitu zuen -
1487
Portugaleko proiektua
Enrike Nabigatzailea hil eta gero Diego Caori agindu zion jarraitzeko esplorazioekin eta hau egin zuen. Diego izan zen lehenengo europarra Kongo ibaia aurkitu eta ikusi zuena. 5 urte geroago, 1487an, Bartolomeu Dias Afrikaren hego-muturreko Esperantza Oneko lurmuturrera iritsi zen. -
1492
Juduak penintsulatik bota
1492an juduak bota zituzten. Bi aukera eman zieten, edo joan penintsulatik edo kristianismora konbertitzea (konbertituak), baina, hala ere ez ziren haietaz fidatzen. -
Oct 12, 1492
Amerikaren konkista
Kristobal Kolonek uste zuen ekialdera joanda asierara iritsiko zela, eta plan hori proposatu zien portugaldar erregeei, finantza ziezaioten, baina haiek uko egin zioten. Gero, errege katolikoei proposatu zien, eta haiek onartu eta ordaindu egin zioten. Kolon 1492ko abuztuaren 3an atera zen Palos de la Frontera portutik hiru ontzirekin, eta kanarietara iritsi zen. Oraingoan, 1492ko urriaren 12an, Japon zela uste zutenera iritsi ziren, baina hori zen guk orain Amerika ezagutzen duguna. -
Jun 7, 1494
Tordesillako ituna
Tordesillasko Ituna, Espainiako eta Portugalgo errege-erreginek sinatu zuten hitzarmena da, "mundu berria" banatzeko eta Ameriketako lurralde berriak konkistatzean muga-arazoak ez gertatzeko. -
1496
Kanarietako konkista amaitu eta Kolonen espedizioa finkatu
-
1498
Portugaleko proiektua
1497an, Vasco Da Gama zuzendutako espedizio bat atera zen Lisboatik eta 10 hilabete geroago, 1498an, Indiara ailegatu zen. Bidai honekin Portugaleko Proiektua amaitu zen. -
1500
Brasilen aurkikuntza
1500ean, Pedro Álvares Cabralek Brasil aurkitu zuen, Indiara egin zuen bidaia batean Afrikatik gehiegi urrundu zen batean. -
1502
Musulmanak penintsulatik bota
1502an, juduak penintsulatik bota eta 10 urtera, musulmanak ere botatzea erabaki zuten, eta bi aukera eman zizkieten: alde egitea edo kristianismora bihurtzea (moriskoak). -
1512
Fernandok Navarra konkistatu
-
1517
Laurogeita hamabost Tesiak
1517an Alemaniako Martin Luther monjeak dokumentu bat argitaratu zuen eta han aita santua kritikatu zuen, eta doktrina katolikoaren erreformarako oinarriak azaldu zituen, Luterotar doktrina sortzen (europa osotik edatu zen). -
Period: 1519 to 1522
Lehenengo mundu itzulia
1519an Fernando Magallanesek zuzendutako espedizio bat irten zen Sevillatik.Ozeano Atlantikoaren eta Barearen artean pasabide bat aurkitu nahi zuten,Moluketara iristeko(espezieen uhartea).Lehenengo,amerikako hegoaldera joan ziren ertzetik.1520an bi itsasoak elkartzen dituen itsasartea igaro zuten.Filipinetaraino heldu ziren eta gero,Magallanes hil. Elkano jarraitu zuen. 1522an Afrikako ertzetik Espainara itzuli zuten.Lurra esferikoa zela frogatu zuten.
https://www.youtube.com/watch?v=UO_UE3ZLRQw -
1521
Mexikoren konkista
1518an, 400 pertsona joan ziren Hernán Cortésekin Kubara
1519an Veracruzera joan ziren, Azteken inperioa konkistatzera. Tenochtitláneko enperadorea Moktezuma zen eta harrera baketsua eman zien Espainarrei. 1520an, azteka talde bat matxinatu egin zen, eta espainiarrek ihes egin behar izan zuten (Gau Tristea).
1521ean, berriro sailatu ziren konkistatzen eta lortu zuten. Hau lehenengo konkista izan zen eta gero Mexiko osoa jarraitu zuten konkistatzen.
https://www.youtube.com/watch?v=o1tgxrrbscl -
1532
Peruren konkista
Francisco Pizarrok inken inperioaren konkistatu zuen 200 pertsonekin. Pizarro, inkek beste herri batzuekin eta beraien artean zituzten liskarrez aprobetzatu zen.1532an Cajamarkara joan ziren eta Atahualpa, inken enperadorea, preso hartu zuten eta honek esan zuen libre usten baziola urrez betetako logela bat emango ziola esan zion Pizarrori. Pizarrok urrea hartu zuen baina ez zuen Atahualpa libre utzi, exekutatu zuen. -
1534
Anglikanismoa
Henrike VIII, sortu zuen Inglaterran 1534an. Erregea eliza burua bihurtuko zen eta hau supremazia-akta deitzen zen. -
1540
Jesusen Lagundia
Ignazio Loiolakoa Jesusen Lagundia fundatu zuen, oso inportantea bihurtu zena. Hau erlijio orden bat zen, aita santuaren izenean erlijio katolikoa hedatu zuena. -
Period: 1545 to 1563
Trentoko kontzilioa
Protestanten eta katolikoen artean zeuden liskarrak bukatzeko sortu zuten 1545tik 1563 arte. -
Balidoen Gobernua
1598an Felipe III balidoen gobernua sortu zuen. Hau da, erregeak konfiantzazko pertsonei boterea ustea, balidoak. Lermako dukea eta Olivaresko konde-dukea izan ziren balido garrantzitsuenak. -
Period: to
Krisialdi demografikoa
Europako biztanleria 70 milioitik 75 milioira igo zen. Gosete ugari egon ziren, epidemia ugari gertatu ziren mende osoan eta ere gerrek hildako asko eragin zituzten. -
Moriskoen kanporatzea
1609an bota zuten moriskoak penintsulatik turkoei laguntzen zietelako susmoa zegoelako. -
Period: to
30 urteko gerra
Europa bi erlijio blokeetan banatu zen eta hau erlijio-gerra asko ekarri zuen, adibidez, 30 urteko gerra. -
Armen batasuna
Olivaresko konde-dukeak, 1625ean, Armen Batasuna diseinatu zuen: armada iraunkor bat, monarkiaren erresuma guztiek mantentzen zutena, bakoitzaren populazioaren eta aberastasunaren arabera, eta ez Gaztelatik bakarrik, lehen gertatzen zen bezala. -
1640ko krisia
Olivaresko konde-dukearen erreformak krisia eta matxinadak sortu zituen adibidez: Katalunia armen batasunari uko egitea eta Portugal independentzia lortzea. -
Gerra Zibila
1642an, gerra zibila eragin zuten. Gerra zibil horren amaieran, Estuardo dinastia boteretik kendu zuten. Karlos I.aren heriotzaren eta monarkiaren abolizioaren ondoren, Parlamentuko buruzagi batek, Oliver Cromwellek, boterea hartu eta diktadura gogorra ezarri zuen. -
Westfaliako Bakea
1648an Westfaliako Bakea sinatu zen eta Hogeita Hamar Urteko Gerra amaitu zen. Espainiak Probintzia Batuen independentzia onartu behar izan zuen. -
Austriako dinastiaren amaiera
Karlos II.ak ez zuen oinordekorik koroa uzteko, eta bi hautagai zeuden: Borboikoen dinastiako Filipe frantsesa eta Austriako dinastiako Karlos artxidukea. 1700. urtean Karlos II. hil egin zen eta testamentuan koroa utzi zion Filipe Borboikoari eta Austriako dinastia amaitu egin zen. -
Period: to
Ondorengotza Gerra
Karlos II.ak, ondorengorik gabe hil zena, Felipe Borboikoa izendatu zuen oinordeko, Luis XIV.a Frantziakoaren biloba. Horrela, Austriarren dinastia amaitzen zen eta Borboien dinastia iristen zen espainiar tronura. Laster, bando bat sortu zen Espainian eta Espainiatik kanpo, errege berria onartzen ez zuena eta Karlos Austriakoa errege bezala babesten zuena. Horrela ondorengotza gerra hasi zen eta 13 urte iraun zuen.
https://www.youtube.com/watch?v=hTRiVijXOKk