-
Primo de Riveraren dimisioa
Miguel Primo de Riveraren dimisioak, 1930eko urtarrilaren 28an gertatutakoak, bere diktaduraren amaiera (1923-1930) eta Espainian krisi politiko sakon baten hasiera suposatu zuen -
Donostiako Ituna
Donostiako Ituna (Donostiako Ituna, euskaraz), 1930eko abuztuaren 17an sinatutako akordio politiko erabakigarria izan zen, Alfontso XIII.aren monarkia botatzeko eta Espainiako Bigarren Errepublika ezartzeko prestaketari hasiera eman zion. -
Udal hauteskundeak
1931ko apirilaren 12ko udal hauteskundeak (Udal hauteskundeak, euskaraz) une erabakigarria izan ziren Espainiako historian, Alfontso XIII.aren monarkiaren amaiera eta bi egun geroago Espainiako Bigarren Errepublika aldarrikatu baitzituzten. -
II. Errepublikaren aldarrikapena
1931ko apirilaren 14an Espainiako Bigarren Errepublikaren aldarrikapena (II. Errepublikaren aldarrikapena, euskaraz) izan zen eta Alfontso XIII.aren monarkiaren amaiera eta Espainian proiektu errepublikazale anbiziotsu bati hasiera eman zion. Ilusioz eta itxaropenez betetako une historikoa izan zen, baina baita erronkaz eta tirabiraz ere. -
Gorte konstituziogiletarako hauteskundeak
Gorte Konstituziogileetarako hauteskundeak 1931ko ekainaren 28an egin ziren Espainian. Bigarren Errepublikako lehen hauteskundeak izan ziren eta sistema politiko berriaren diseinuan funtsezko eginkizuna izan zuten, hauek izan zirenetik. Gorteak 1931ko Konstituzioa idazteaz arduratu ziren. -
1931ko Konstituzioa aldarrikatu
1931ko Konstituzioa (1931ko Konstituzioa) Espainiako Bigarren Errepublikaren esparru politiko, sozial eta juridikoa zehaztu zuen oinarrizko testua izan zen. 1931ko abenduaren 9an Gorte Konstituziogileek onartua, bere garaiko aurreratuenetarikotzat hartzen da konstituzio hau, ikuspegi progresista eta demokratikoa duena. -
Sanjurjada altxamendua
Sanjurjada 1932ko abuztuaren 10ean Espainiako Bigarren Errepublikako gobernuaren aurka egindako estatu kolpe saiakera izan zen. José Sanjurjo jeneralak zuzendu zuen, aurretik Errepublikaren aldarrikapenaren alde egin zuen militar nabarmena, baina gero bere erreformetatik urrundu zena. -
Kataluniako Estatutua onartua
Kataluniako Estatutua 1932ko irailaren 9an onartu zuten Espainiako Gorteetan. Dokumentu honek Kataluniari autonomia politiko eta administratiboa ematea aurreikusten zuen, eta Bigarren Errepublikaren garaian Espainiako estatuko lehen autonomia-estatutua izan zen. Erabaki honek berebiziko garrantzia izan zuen Espainiako historia modernoan, -
Casas Viejasen gatazka
Casas Viejas Gerra (Cas Viejas sarraskia izenez ere ezagutzen dena) Casas Viejas herrian, Cádizko probintzian, 1933ko urtarrilaren 11 eta 12 artean gertatutako pasarte tragiko bat izan zen. Matxinada hau indarren arteko liskar bat izan zen. Guardia Zibilak eta nekazari anarkistak bizi-baldintza hobeen bila altxamendu bat zuzendu zuten, urte haietan Espainian hondatzen ari zen krisi ekonomiko eta sozialaren testuinguruak bultzatuta. -
Hauteskunde orokorrak, biurteko kontserbadorea hasten da
1933ko Hauteskunde Orokorrak funtsezko gertakaria izan zen Espainiako Bigarren Errepublikaren historian, Espainia errepublikarraren testuinguruan polarizazio politikoaren eta eskuinaren gorakadaren aldi baten hasiera eman baitzuten. -
Greba orokorra eta iraultza saiakera
1934ko Greba Orokorra eta Iraultza Saiakera (edo Iraultza Saiakera) Espainiako Bigarren Errepublikaren historian funtsezko bi gertakari izan ziren. Biek islatzen dute Gerra Zibilaren aurreko garaian eskuinaren eta ezkerraren arteko gatazkak gero eta gehiago polarizatu eta areagotu izana. -
CEDAko 3 ministro sartu
1934ko urriaren 3an, Espainiako Bigarren Errepublikako gobernuak, Alejandro Lerroux buru zela, José María Gil-Robles buru zuen alderdi politiko ultrakontserbadorearen CEDA (Espainiako Eskubideen Konfederazioa) hiru ministro sartu zituen. -
Straperlo eskandalua
El estraperlo escándalo (también conocido como el escándalo del estraperlo) fue un escándalo de corrupción que sacudió la política española en 1935 durante el gobierno de Alejandro Lerroux, especialmente cuando la CEDA (Confederación Española de Derechas Autónomas) ya había conseguido influencia en el gobierno de la Segunda República. -
Alderdi erradikalaren erorketa
1935ean Alderdi Erradikalaren erorketa, "Alderdi Erradikalaren porrota" edo "Alderdi Erradikalaren kolapsoa" izenez ezagutzen dena, Espainiako Bigarren Errepublikako politikaren pasarte erabakigarria izan zen, herrialdearen gero eta ezegonkortasun politikoa islatzen zuena eta sistema errepublikarraren krisi -
Fronte Popularraren garaipena hauteskundeetan
1936ko hauteskunde orokorretan Fronte Popularraren garaipena gertaera erabakigarria izan zen Espainiako Bigarren Errepublikaren historian. Garaipen honek Errepublikaren azken urteetan Espainian izandako polarizazio politiko eta sozialaren isla izan zen, eta erabakigarria izan zen Espainiako Gerra Zibilera igotzeko -
Azaña presidente izendatu
Manuel Azaña Errepublikako presidente izendatu zuten 1936ko maiatzaren 10ean, Espainiako Bigarren Errepublikaren historian funtsezko unea. Izendapen hau oso tentsio politikoan gertatu zen, ezkerreko eta eskuineko indarren polarizazioak eta Espainiako Gerra Zibilean gailurra izan zen ezegonkortasun sozial eta politiko gero eta handiagoak markatuta. -
Calvo Sotelo hilketa
1936ko uztailaren 13an Calvo Soteloren heriotza Espainiako Gerra Zibilaren hasiera bizkortu zuen gertaera garrantzitsu eta lazgarrienetako bat izan zen. Erailketa hau Espainian tentsio politikoen erradikalizazioan erabakigarria izan zen eta zuzenean lagundu zuen hurrengo egunean, 1936ko uztailaren 14an, Gerra Zibilari hasiera emanez, eman zen estatu kolpeari. -
Altxamendu militarra. Gerra zibila hasten da
1936ko uztailaren 17ko altxamendu militarrak Espainiako Gerra Zibilari hasiera eman zion, Espainia bi aldetan banatuko zuen gatazka armatua: abertzaleak, militar errebeldeak zuzenduta, eta errepublikanoak, Bigarren Munduko gobernu legitimoa defendatzen zutenak. Gerra.