-
4000 BCE
Ontwikkeling van het schrift
De Sumeriers met hun spijkerschrift en de Egyptenaren met hun hieroglyfen waren de eersten met een bruikbaar schrift. -
3000 BCE
Ontwikkeling van het schrift
In Egypte werd 5000 jaar geleden papyrus gemaakt. -
2700 BCE
Ontwikkeling van het schrift
Later ontwikkelde men in Egypte perkament en vellum. Bewerkte dierenhuiden waarop geschreven kon worden -
1000 BCE
De klassieken uit de oudheid
1000 voor Christus tot 700 na Christus
De eerste verhalen de heldendichten zoals Ilias en Odyssee van Homerus werden in de eerste eeuw voor Christus overgeleverd en daarna genoteerd.
De Chinezen vonden de boekdrukkunst uit. -
800 BCE
Ontwikkeling van het schrift
Griekse alfabet. Het eerste echte alfabet waarin een teken staat voor een klank (letter). Het Latijnse alfabet, dat wij gebruiken, is daarvan afgeleid. -
700 BCE
De klassieken uit de bijbel
Het oude testament is de Hebreeuwse Bijbel, de Tenach.
Het eerste boek is de Torah -
700 BCE
De klassieken uit de oudheid
Homerus was een Griekse dichter. Hij schreef gedichten met sagen en mythische vertellingen uit zijn cultuur erin verwerkt.
De Ilias (beschrijft de oorlog van de Grieken met Troje) en de Odyssee( beschrijft de terugtocht van de Griekse held Odysseus naar huis, naar het eiland Ithaka. -
400 BCE
De klassieken uit de oudheid
Euripides was een klassieke tragediedichter. Veel toneelstukken van deze dichter worden nog steeds gespeeld. Hij was de voorloper van het moderne toneel. Hij beeldde de traditionele mythologische helden uit als mensen van vlees en bloed. Macbeth en Othello van Shakespeare zijn geïnspireerd op het werk van Euripides.
Medea, Elektra, Andromache en Orestes -
43 BCE
De klassieken uit de oudheid
Ovidius leefde van 43 v. Chr. tot ongeveer 18 n. Chr.
Ovidius was de bekendste en meest geliefde dichter in de middeleeuwen en renaissance.
-Ars amatoria, lessen in de liefde
-Metamorfose, Ovidius beschrijft hierin de mythologische geschiedenis van de wereld. -
75
De klassieken uit de bijbel
Nieuwe testament. Hierin worden het leven, de daden en de woorden van Jezus beschreven -
300
De eerste boeken
Vanaf de 3de en 4de eeuw werd door de christelijke de codex gebruikt. Wat wij nu kennen als het boek. -
Period: 500 to 1500
Literatuur in een stroomversnelling
Rond de middeleeuwen 500 - 1500 leerden steeds meer mensen lezen en schrijven. Belangrijk was de uitvinding van de boekdrukkunst -
Period: 1300 to
Literatuur in een stroomversnelling
Renaissance. Laat middeleeuwse culturele beweging. De culturele overgang van de middeleeuwen naar de renaissance begon in Italie. Dante, Petrarca en Bocaccio waren belangrijke schrijvers.
De dichtvorm sonnet ontstond in Italië in die tijd -
1390
Einde middeleeuwen in Engeland
Geoffrey Chaucer schreef zijn Canterbury Tales en de eerste verhalen van Koning Arthur werden op papier gezet. -
Einde middeleeuwen in Engeland
William Shakespeare schreef zijn toneelstukken Macbeth en Romeo en Juliet in poëzie vorm. -
De romans
In deze periode ontstaan de eerste echte romans zoals Don Quichot van de Spaanse schrijver Cervantes -
Period: to
Renaissance en verlichting
Met de renaissance ontstond een nieuwe belangstelling voor de Griekse en Romeinse klassieken gevolgd door de verlichting.
De Schelmenromans en Robinsonades vinden hun oorsprong en populariteit in deze periode. -
De romans
Robinson Crusoe van Daniel Defoe -
De romans
Gullivers Reizen van Britten Jonathan Swift -
Sturm und Drang-beweging
Die Leiden des Jungen Werthers van Johan Wolfgang von Goethe -
Sturm und Drang-beweging
Steeds meer vrouwen laten van zich horen in de literatuur.
De Historie van Mejuffrouw Sara Burgerhart van Betje Wolff en Aagje Deken -
Period: to
De negentiende eeuw
Einde van de Franse revolutie en daarmee einde van de verlichting. Een nieuw tijdperk begint voor de romantiek met de Duitse Sturm und Drang-beweging -
Sturm und Drang-beweging
Vindication for the Rights of Women van Mary Wollstonecraft -
Period: to
De negentiende eeuw en de poëzie
Geïnspireerd door het romantische gedachtengoed ondergaat ook de poëzie een opleving met schrijvers als
-John Keats
-William Wordsworth
-Jean-Jacques Rousseau
-Victor Hugo (Les Miserables)
en Charles Dickens met zijn Oliver Twist -
Period: to
De negentiende eeuw Buiten Europa: De koloniën
In Noord Amerika is na 1600 een nieuwe maatschappij van immigranten ontstaan met een eigen literatuur die in de negentiende eeuw tot boei komt met schrijvers als:
-Edgar Allan Poe
-Herman Melville
-James Fenimore Cooper
-Walt Whitman
-Emily Dickinson -
Sturm und Drang-beweging in Engeland
Jane Austen en de zussen Anne,Emily en Charlotte Bronte -
De literatuur buiten Europa: De koloniën
In Zuid-Amerika ontstaat een geheel eigen literatuur
Het magisch realisme, aangevoerd door Gabriel Garcia Marquez
. -
De twintigste eeuw en verder
De Roaring Twenties worden beschreven in The Great Gatsby van F. Scott Fitzgerald -
(post) kolonialistische literatuur
Landen als India, Indonesië en Suriname maken zich los van hun overheersers. De literatuur die zich bezighoudt met de gevolgen van deze periode noemen we (post) kolonialistische literatuur. Geschreven door:
-Hella Haasse
-Salman Rushdie
-Frank Martinus Arion -
De twintigste eeuw en verder: Feminisme
Germaine Greer (Australië), Margaret Atwood (Canada) en Simone de Beauvoir (Frankrijk) -
Period: to
De twintigste eeuw en verder
Er ontstond steeds meer aandacht voor jongvolwassenen, wat zich vanaf de jaren 70 uit in een nieuw genre de Young adult- literatuur -
De literatuur buiten Europa: Azië en Arabië
In China worden grote schrijvers als Lu Xun en Liu E uit het begin van de twintigste eeuw opgevolgd door Jung Chang en Lulu Wang, die na de culturele revolutie China ontvluchten en hun land en cultuur van een afstand beschrijven.
Mo Yan wint als eerste Chinees de Nobelprijs voor literatuur -
De literatuur buiten Europa: Azië en Arabië
De Egyptische Naguib Mahfouz ontvangt in 1988 de Nobelptijs voor zijn Cairo Trilogy -
De twintigste eeuw en verder: einde apartheid
J.M. Coetzee en Etienne van Heerden -
De literatuur buiten Europa: Azië en Arabië
Rond 1900 begint ook Japan meer aansluiting te zoeken bij het Westen. Schrijvers als Mori Ogai en Takiji Kobayashi vinden enige bekendheid. Kenzaburo Oe wint de Nobelprijs en Haruki Murakami wordt internationaal populair met zijn boeken Norwegian Wood en Kafka on the Shore -
De twintigste eeuw en verder: Oorlogen en de literatuur
-Primo Levi en Jonathan Safran schrijven over de tweede wereld oorlog
-Tolstoj schreef in 1865 over de napoleontische invasie van Rusland
-Erich Maria Remarque beschreef met Im Westen Nichts Neues de eerste wereld oorlog
en er is veel geschreven over de Spaanse Burgeroorlog
Ook is er veel literatuur te vinden over de aanslagen van 11 september 2001 in de VS -
De literatuur buiten Europa: Azië en Arabië
De Afghaans-Amerikaanse schrijver Khaled Hosseini met De Vliegeraar en Duizend Schitterende Zonnen