Teknologia digitalaren historia

teknologia digitalen historia

Period: Jan 1, 1600 to Dec 31, 2015

Blaise Pascal

Jan 1, 1639

1639an Blaise Pascal Lehenengo kalkulagailu automatikoa eta mekanikoa asmatu zuen. kalkulagailu honek gehiketak, kenketak, biderketak… egin ahal zituen. Hark aldaketa sistema erabili zuen kalkulagailua egiteko. Hau gurpilekin egin zituen eta hauek zenbakiak zituzten 0tik 9ra. 9tik pasatzen zenean hurrengo gurpila zenbaki bat mugitzen zen.
1639an Blaise Pascal Lehenengo kalkulagailu automatikoa eta mekanikoa asmatu zuen. kalkulagailu honek gehiketak, kenketak, biderketak… egin ahal zituen. Hark a

Leibniz

Nov 4, 1673

Leibniz sistema bitarraren asmakizunean parte hartu zuen. Horretaz aparte Leibniz kalkulagailua asmatu zuen. Hark kalkulagailu hau 1673an asmatu zuen. kalkulagailu hau kalkulagailu paskalinan zegoen oinarrituta. kalkulagailu honek hortz ezberdinez osatutako danborra dauka zenbakien biderketa ahalbidetzen zuena manibela nagusiaren errotazio errepetidengatik.

Jacquard

Nov 4, 1801

1801an Jacquard lehenengo makina automatikoa asmatu zuen (telar de Jacquard). Makina honek telak eta materialak egiteko erabiltzen zen. honi esker hainbat hari modu azkar eta erraz batez erabiltzea ahalbidetzen zuen. Hori dela eta, produkzioaren abiadura, kalitatea eta konplejitatea hobetu ziren.

Babbage

Nov 4, 1837

Babbage makina analitikoa disenatu egin zuen 1837an. Makina analitikoa konputadore bat da logaritmoakfuntzio trigonometrikoak eta polinomioak kalkulatu ahal dituena.

Vannevar Bush

Nov 4, 1927

Vannevar Bush analizador diferentziala eraikitzeko lagundu zuen 1927an. Makina hau hainbat engranajes egindako makina da. Makina hau ekuazio diferntzialak eta integralak egiten dituzte.

UNIVAC

Nov 4, 1943

J. Presper Eckert eta John Mauchly Univak ordenagailua sortu zuten 1943-1946 urteen bitartean.
Univac lehenengo konputadore komertziala izan zen. konputadore honek 1000 hitz edo gehiagoko memoria zentrala zeukan eta lerro magnetikoak irakurtzeko gai zen.
Lehenengo bi belaunaldietan sarrera unitateetan txartel perforatuak erabilitzen zituzten.

MARK I

Nov 4, 1944

Mark I IBMen sortu zen lehenengo ordenagailu elektromagnetikoa izan zen. Egin ondoren hau Harvard-era bidali zuten 1944an. Ordenagailu honen sotzaileak Harry Olson eta Herbet Belarel izan ziren.
Ordenagailu honek seinale elektromagnetikoak erabiltzen ditu atal mekanikoak mugitzeko. Motela izan arren kalkulu matematiko errazak eta konplexuak kalkulatzeko ahalmena zeukan.

Von Neumann

Nov 4, 1945

Ordenagailuen lehenengo diseinua edo lehenengo arkitektura egin zuen. Hau lehenengo ordenagailuen oinarria izan zen eta hortik beste gauza berriak sortu ziren.Bere asmakizunari “arquitectura de Von Neumann” izena jarri zion.

Douglas Engelbart hipertextoa

Nov 4, 1945

Douglas Engelbart Hipertextoaren sorreran parte hartu egin zuen. Hark NLS (on line sistem) disenatu zuen. Hau modu bat da arratoi baten bidez interfazean manipulazio zuzenak egiteko. Hipertextoa 1945ean publikatu zen.

ENIAC

Nov 4, 1946

1946an John Presper Eckret eta John William Mauchly sortu zuten Eniac ordenagailua. Konputadora hau asmo orkorrak zeuzkan lehenengo ordenagailua izan zen.
Ordenagailu hau oso konplexua zen eta hainbat osagaiz osatuta zegoen.

MARK II

Nov 4, 1951

Mark II Von Neumannek sortutako sintetizataile bat da 1951-1957 urteen artean.
Sintesis hori egiteko 12 oszilatzailez osatutako 4 blokez egin behar zen. 12 oszilatzaile horiek octava baten 12 notekin bat egin behar dute. Horretarako filtroak, generadoreak… erabil daitezke.
Datuen sarrerentzako papelezko banda perforatuak erabiltzen zituzten non programatzaileak nahi zituen soinu parametroak kodifikatu zitzakeen.

IBM 701

Nov 4, 1952

IBM 701 Thomas Johnson Watson Juniorek asmatu egin zuen. IBM 701 1952an salmentan jarri zen lehenengo IBM konputadorea izan zen.
Konputadore honek ezizen bat zeukan: “calculadora de defensa”. Hori horrela deitu zuen korearen kontko gerraren esfortsuagatik.

Douglas Engelbart arratoia

Nov 4, 1963

1963an Douglas Engelbart arratoia asmatu zuen. Hau oso erabilgarria zen ordenagailuen pantailetan gauzak aukeratzeko, mugitzeko… Joisticka-a eta argi-arkatza baino hobeagoa zen.

IBM 360

Nov 4, 1964

1964an IBMek IBM 360 ordenagailua aurkeztu zuen. Ordenagailu hau mikroprogamazioa erabili zuen lehenengo ordenagailua izan zen eta familiako arkitektura kontzeptua sortu zuen. IBM 360aren familia 6 ordenagailuetan oinarritzen zen. ordenagailu hauek sofware eta periferiko bera erabil zezaketen.
Birus baten erasoa jasan zuen lehenengo konputagailua izan zen. Creeper birusa hain zuzen ere.

Douglas Engelbart groupware

Nov 4, 1969

1969an Douglas Engelbart Networkeko informazio centerra asmatu zuen lehenengo onlineko komunitatea laguntzeko. Honi esker, berak Groupwareko sorreran parte hartu zuen eta Groupwareen aitatzat hartzen da.

Bill Gates Microsoft

Nov 4, 1975

Bill Gates Paul Allenekin batera Microsoft konpainia sotu zuen 1975ean.

Bill Gates Bassic programa

Nov 4, 1976

1976an unibertsitatea utzi zuen informatikaren munduan pauso berriak emateko. Paul Allen eta biek BASIC programazio sistema sortu zuten eta bere hedapenean murgildu ziren.

PC

Nov 4, 1977

PCak 1977an hasi ziren modu eraginkorrago batean erabiltzen mikrokonputadoreen sarrerekin.
Ordenagailu pertsonalak erabilera indibidualera orientatuta daude eta ez mainframea bezala, non petizioak pertsonal edo operazio sistema baten bidez filtratzen diren.

Steve Jobs Macintosh

Jan 24, 1984

Steve Jobs Macintosh ordenagailu petsonala asmatu zuen 1984an. urte horreko urtarrilaren 24an merkaturatu zen eta arrakasta handiarekin lehenengo ordenagailu pertsonala zelako. Ordenagailu honek erabiltzaile interfaz grafiko bat eta sagu bat erabiltzen zuen.

Steve Jobs tipografia

Nov 4, 1984

Steve Jobsek ere ordenagailuko tipografia asmatu zuen, hau da, ordenagailuetan ikusten den letra mota. Hau egin zuen lehen ordenagailuetan idazte makinaren letra zeukalako. Honi esker ez du itxura hori izan behar.

Macintosh

Nov 4, 1984

Macintosh gaur egun Apple Inc. konpainiak diseinatu, garatu, eraiki eta merkaturatutako edozein ordenagailu pertsonali erreferentzia egiteko erabiltzen den izena da.
Macintosh 128K 1984ko urtarrilak 24an merkaturatu zen. Arrakastarekin merkaturatu zen lehen ordenagailu pertsonala izan zen, erabiltzaile interfaz grafiko bat eta xagu bat erabiltzen zituena komando lerroaren ordez. Mac produktu gama gaur egun idazlekuko oinarrizko Mac minitik MacPro Server bezalako maila ertaineko zerbitzagailuetar

Steve Jobs Next ordenagailua

Nov 4, 1985

1985an Next ordenagailua asmatu zuen. Ordenagailu honek World Wide Webeko lehenengo servidorea izan zen, hau da, Next ordenagailua World Wide Weba sortzeko plataforma izan zen.

Tim Berners-Lee

Nov 4, 1989

1989an CERN-en Berners-Lee-k Interneta eta hipertextua elkartzeko aukera ikusi zuen eta WWW (World Wide Web) sortu zuen.

Steve Jobs App store

Nov 4, 1993

Next ordenagailua eta bere NEXTSTEP sistema operarioa ez zen bakarrik erabili world Wide Weba sortzeko. Honi esker Steve Jobs lehenengo App Storea asmatu zuen 1993an. App storeei esker aplikazioak deskargatu daitezke internetaren bidez eta aplikazio horiek erabili.

Steve Jobs Ipod

Nov 4, 2001

2001ean ipoda-a asmatu egin zuen.

Mark Zuckerberg Facebook

Nov 4, 2004

2002an Harvad unibertsitatean matrikulatu zen. Bi urteren buruan Facebook sare soziala asmatu zuen Harvard unibertsitateko zenbait kideren laguntzaz: Eduardo Saverin, Dustin Moscovitz eta Chris Hughesekin. 2004an unibertsitatea utzi zuen Facebookeri eskeintzeko bere denbora. Hasieran Facebooka unibertsitateko ikasleek erabiltzeko bakarrik sortu zuten, baina azkenean, helbide elektronikoa zuen edozeinek erabiltzeko baimena eman zuten. 2007an sare hau beste hizkuntza batzuetara pasatu zuten batik

Steve Jobs Ipad

Nov 4, 2010

2010ean ipad-a asmatu egin zuen.

Steve Jobs Iphone

Nov 4, 2015

2007an lehenengo iphone-a asmatu zuen. Sakeleko honek Smartphone-ak dituen funtzio berak ditu. MP3a, GPSa, kamara… Gauza guzti hauei esker oso ondo saldu egin ziren.