-
Opkomst nationalisme (zie ook 1871)
herstel van vorstelijke macht => geen enkele macht voor de onderdanen <=> liberalisme - nationalisme
kenmerken nationalisme:
-het belangrijk vinden van het volk, geloof in unieke karakter van het volk
-streven naar inspraak/eigen staat voor het eigen volk
- een volk, een land
-streven naar eigenheid/eenheid: vlag
ontstaan:
-acien régime: sluimerend nationalistische gevoelens
KEERPUNT = Franse revolutie
-nieuwe houvast
-Fransen dragen ideeën van Verlichting uit
- reactie uitlokken met bezittingen -
nationalisme wil meer dan nationale onafhankeiljkheid
de vorsten willen zoveel mogelijk grondgebied, macht voor zichzelf
gevolg: 19de eeuw: nationalistische revoluties/ opstanden
nationalisten willen eenheid binnen de natie bevorderen:
-nationale symbolen
-eigen politieke instellingen
-onderstrepen van succesvolle economische, culturele en/of militaire prestaties
-herinneren aan een groots verleden
gevaar van nationalisme = geloof dat eigen volk beter is dan andere kan leiden tot discriminatie, vervolging -
Franse Revolutie
-
Period: to
Franse revolutie
- Opstanden en staatsgrepen
- Burgeroorlog (tegenstanders monddood maken
- Rampzalige financiële toestand
- Hongersnood
- Oorlog met Europees bondgenootschap
-staatgreep = de bestaande regering ( met geweld) afzetten
en zelf de macht grijpen.
belangrijke personen:
-Napoleon Bonaparte
Domein:
-politiek - territoriaal/bestuurlijk -
Directoire
-
Directoire
- Burgergezinde regering
- steun van het leger
- Directoire = regeringsvorm tijdens de derde fase van de FR (aantal directeurs vormen het dagelijks bestuurd, rijke burgers)
Belangrijke personen:
- rijke burgers die het directoire vormen
Domein:
- politiek - bestuurlijk
- Sociaal -
Populariteit
echt beeld/realistisch - getekend beeld/ idealistisch -
Populariteit
De populariteit van Napoleon versterkt door de idealiserende portretten.
Belangrijke begrippen:
Belangrijke personen:
- Napoleon Bonaparte
Domein:
- Cultureel - Kunst -
Staatsgreep van Napoleon
- Consulaat (3 consuls) --> zelf eerste consul
- Concordaat
- vermomde alleenheerschappij/schijndemocratie hoe heeft hij dat gecamoufleerd 2 andere consuls benoemt en 4 wetgevende instellingen zodat de macht 'verdeeld' zou zijn, ze mogen zelf geen wet voorstellingen doen, maar enkel zijn voorstellen goed -of afkeuren.
- geen protest tegen napoleon? /-> rust en vrede met buitenland /-> economische heropleving /-> concordaat met de paus /-> geheime politie en percensuur *extra info bij foto >>
-
Staatsgreep van Napoleon
Belangrijke begrippen:
- consulaat = regeringsvorm geïnspireerd op de Romeinse republiek van de KO
- concordaat = verdrag tussen een staat en de paus, met daarin afspraken over hoe beide partijen elkaar zullen behandelen
Belangrijke personen:
- Napoleon Bonaparte
Domein:
- politiek - bestuurlijk
- sociaal -
Napoleon grijpt macht in Frankrijk (nu echt)
- Kroont zichzelf als keizer
- machtiger dan de paus
- openlijk absolute vorst belangrijke begrippen:
- repressie = gewelddadige politieke onderdrukking
- censuur = de overheid houdt bepaalde info tegen zodat die niet kan gepubliceerd kan worden
- Napoleon Bonaparte
- De Paus
Domein:
- politiek - bestuurlijk -
Napoleon grijpt macht in Frankrijk (nu echt)
-
3) tegen boycott Groot-Brittanië
De boycott mislukt!
- smokkelhandel
- economische achteruitgang
- tast populariteit aan -
1) continentale blokkade
Napoleon stopt handel tussen de Europese landen onder zijn macht en Groot Brittanië.
Waarom?
Groot-Brittanie blijft weerstand bieden + vernietigen frans-spaans vlot
belangrijke begrippen:
-satellietstaten/vazalstaat = land dat in theorie onafhankelijk is maar eigenlijk afhankelijk is van en gedomineerd wordt door een ander land
-handelsembargo = een geheel of gedeeltelijk verbod om handel te drijven met een land
belangrijke personen:
-Napoleon Bonaparte
Domein:
-politiek-territoriaal
-economie -
Period: to
Napoleon verovert en controleert Europa
in de volgende stukjes ga ik het hebben over:
1) continentale blokkade
2) hoogtepunt machtsuitbreiding
3) tegen boycot Groot-Brittanië
4) mislukte inval Rusland
5) ondergang napoleon -
2) hoogtepunt machtsuitbreiding
-Door oorlogen
- huwelijkspolitiek
/-> Huwelijkspolitiek is een veelgebruikt middel om de macht van een familie te behouden of uit te breiden. Dit gaat meestal gepaard met het uithuwelijken van een familielid, soms in de vorm van een kindhuwelijk. (insest) -
4) mislukte inval/veldtocht Rusland
De Russische tsaar wil de blokkade niet langer toepassen.
- laten zien wie de machtigste is
- tactiek van de verschroeide aarde
- bevoorradingsprobleem
- populariteit daalt verder
/-> minder dan 10% van 600.000 maschappen keren terug
belangrijke begrippen:
belangrijke personen:
- Napoleon Bonaparte
- Russische tsaar
Domein:
- politiek - bestuurlijk/territoriaal -
5) ondergang Napoleon
korte samenvatting van alle ondergangen:
1. tegenboycot GB t.o.v. Frankrijk => economische verslechtering FR
2. 1812: inval Rusland mislukt => massa's doden in Franse legers
3. protest tegen dictatoriaal karakter van zijn bewind
4. 1813: nederlaag in "Volkerenslag" bij Leipzig => ballingschap op Elba
5. 1815: nederlaag in Waterloo => ballingschap op St-Helena -
Volkerenslag bij Leipzig
De Europese grootmachten putten hoop uit Napoleons nederlaag in Rusland en sluiten een bondgenootschap. De alliantie van Oostenrijkers, Pruisen, Russenen andere troepen verslaat de Franse keizer in de "volkerenslag" bij Leipzig in 1813.
napoleon vertrekt in ballingschap naar het eiland Elba.
Belangrijke begrippen:
Belangrijke personen:
- Napoleon
- Lodewijk XVI
domein:
- politiek - bestuurlijk/territoriaal -
Slag van Waterloo
- In 1815 kan Napoleon ontsnappen en gaat terug naar Parijs.
- Lodewijk VXIII vlucht naar Gent.
- Napoleon heeft 100 dagen macht.
- veldtocht tegen vijanden
- Verloren + Verbannen naar Sint-Helena sterft in 1821. belangrijke begrippen: belangrijke personen:
- Napoleon Domein:
- politiek - territoriaal/bestuurlijk
-
Napoleon moderniseert Frankrijk in Europa
-burgerlijk + strafwetboek:eenvormigheid
verspreiding revolutionaire ideeën
-Franse bestuurljike indeling
vergelijk de departementen met de hedendaagse provincies
-gerechtelijke indeling in België
-decimaal stelsel voor maten en gewichten
belangrijke begrippen:
-burgerlijke zaken = rechtzaken die te maken hebbenn met
verhoudingen tussen burgers of kleine geschillen
-strafrechtelijke zaken = rechtzaken over misdrijven
-arrondissement = omvat kantons
kanton = omvat gemeenten -
Dood van Napoleon
dood in 1821 op Sint-Helena -
Congres van Wenen (1814-1830)
belangrijke begrippen:
- conferentie = grote vergadering met veel deelnemers
- bufferstaat = land dat een eerste aanval van een groot land moet opvangen
- grondwet = meestal een document met fundamentele rechten, plichten en vrijheden van de burgers en/of organisatiestructuur van een land
belangrijke personen:
- Oostenrijk, Pruisen, Rusland, Verenigd Koninkrijk en Frankrijk
Domein:
- sociaal
- economisch
- politiek - bestuurlijk/territoriaal -
Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (VKN)
- Bufferstaat /-> ontstaan door het Congres van Wenen /-> tegen Frankrijk /-> ongeveer huidig Benelux (België-Nederland-GHLuxemburg
- Willem 1 /-> leider /-> verlicht despoot /-> Oranje-Nassau
- gevolg verlicht despotisme Willem I: reactie liberalen uit het Zuiden
- staten-generaal heeft weinig macht belangrijke begrippen:
- verlicht despoot = alleen heerser die zich laat leiden door verlichte ideeën belangrijke personen:
- Willem I Domein:
- Politiek - bestuurlijk
- Sociaal
-
economisch beleid Willem I
- stimuleren van handel en industrie /-> investeringen /-> infrastructuur (kanaal Gent-Terneuzen) /-> ontginning Waalse grondstoffen belangrijke begrippen: belangrijke personen:
- Willem I Domein:
- economie
-
Cultuur beleid Willem I (1815-1830)
- Godsdienst: godsdienstvrijheid, de katholieken in het Zuiden vrezen voor machtsverlies
- onderwijs = staatsonderwijs, katholieke scholen worden tegengewerkt GEVOLG: reactie van katholieken in het Zuiden
- taal: streektaal = besturustaal (dus Nederlands in Vlaanderen) GEVOLG: reactie van liberalen in het Zuiden
-
Congres van Wenen (1814-1830)
hoofddoelen:
1. Restauratie
/->terugkeer naar politieke toestand van 1792
2. Legitimiteit
/->rechtvaardiging van de aanspraken van dynastieën van het Ancien Régime
3. Solidariteit
/->wederzijdse bescherming van vorstelijke belangen tegen revolutionaire ideeën en bewegingen
RESULTAAT:
-geen plek voor revolutionaire ideeën
liberale revolutie
-geen rechten voor kleinere volkeren
nationale revoluties
extra info bij de foto ==> -
Monsterverbond
- liberalen en katholieken in het Zuiden voeren samen oppositie tegen Willem I
- Het einde van het "gedwongen" huwelijk is nabij belangrijke personen:
- Willem I
- Katholieken
- Liberalen Domein:
- economie
- sociaal
-
Opera tot onafhankelijkheid: het liberalisme verzet zich tegen de restauratie
het restauratieregime van het Congres van Wenen word
ondergegraven door het liberalisme en nationalisme in de loop van de 19e eeuw
(ideeën van de Verlichting en FR)
Liberalisme:
doel: vrijheid op zoveel mogelijk gebieden
- economische vrijheid
- politieke vrijheidvia grondwettelijke parlementaire stelsels
Zie volgende blokje rechts=>
belangrijke begrippen:
- Nationalisme: politieke ideologie
- katholicisme: stroming binnen het christendom
- restauratie: in vroegere toestand terugbrengen -
O dierbaar België
- Het zuiden is ontevreden over het beleid van Willem I
- Het gewone volk leidt onder de economisch situatie (werkloosheid,…)
- Gevolg Augustus 1830 opstand in Brussel (aanleiding = opera Stomme van Portici
- Verloop: relletjes en plunderingen in Brussel, Willem I aarzelt: een scheiding is niet meer te vermijden belangrijke personen:
- Willem I Domein:
- economie
-
Scheiding der machten
UITVOERENDE MACHT:
-wetten uitvoeren dagelijks bestuur begroting opstellen
-regering (ministers)
WETGEVENDE MACHT:
-wetten maken begrotingen goedkeuren, controleren
-parlement (volksvertegenwoordigers)
RECHTERLIJKE MACHT:
-naleven wetten controleren
-onafhankelijke rechtbanken Domein:
- Politiek - bestuurlijk -
Politiek onafhankelijk België
NIEUWE GRONDWET
België = parlementaire grondwettelijke monarchie GRONDWET
= liberaal:
- fundamentele vrijheden en rechten voor alle belgen
- rijke = cijnskiesrecht
PARLEMENTAIR
= scheiding der machten
= rechtstreeks verkozen door de rijke burgerij
MONARCHIE
= erfelijke troonopvolging
(macht beperkt tot de grondwet)
= basis voor de democratie De grote mogendheden erkennen België op de Conferentie van Londen op voorwaarden van:
-neutraliteit internationaal
-Leopold van Saksen - Coburg als vorst -
definitieve scheiding
definitieve scheiding N-Z na erkenning vanwege Willem I
EXTRA INFO:
belangrijke begrippen:
- begroting = een overzicht van de verwachte uitgave en inkomsten
- burgerwacht = een groep burgers die zich organiseren om de orde te handhaven
- parlementaire monarchie = staatsvorm met een parlement en met een vorst als staatshoofd
-cijnskiesrecht = alleen mensen die veel belastingen betalen (de rijke) hebben stemrecht
belangrijke personen:
- Willem I
- Leopold van Saksen-Coburg (Leopold I) -
Period: to
Moderne imperalisatie
belangrijke begrippen:
- Kolonie = nederzetting van een land of een volk in een ander land
- superioriteitsgevoel = gevoel van geestelijke of morele meerderwaardigheid, van meer waard te zijn dan anderen
- imperialisme = is het proces waarbij landen hun macht in andere delen van de wereld uit willen breiden door gebieden te veroveren en te beheersen.
Belangrijke personen:
- Leopold II
Domein:
politiek - territoriaal/bestuurlijk -
ontstaan Duitse rijk
vooral de Duitse éénmaking heeft grote gevolgen voor het machtsevenwicht in Europa
uitroepen van Tweede Duitse keizerrijk in Versailles
Duitsland wordt politiek en economische grootmacht in Europa GEVOLG: Frankrijk voelt zich vernederd en wil wraak
extra info nationalisme (1789)
belangrijke begrippen:
-nationalisme=een ideologie gebaseerd op het idee dat mensen trouw zijn aan de eigen staat, natie of volk
-multinationale staat=een staat waarin geen enkele etnische groep een groter aandeel heeft
