-
Period: 4000 BCE to 3500 BCE
Vroege Uruk Periode
Culminatie van culturele processen -> innovaties:
- Steden
- Aardewerk: massaproductie
- Technologie: arbeidsspecialisatie
- Schrift
- Monumentale architectuur
.CASE STUDY: Ur-Utu uit Sippar
CASE STUDY: het Uruk fenomeen -
Period: 3500 BCE to 3100 BCE
Late Uruk Periode
Uruk: Tempel -> autoriteit:
- Twee tempelcomplexen: Eanna en Anu district
- Administratie: organiseren uitwisseling van goederen
.
Wisselwerking stad - omgeving - steppe:
- Grote differentiatie voedsel
- Arbeidsspecialisatie
- Technologische vernieuwing
.
Sociale stratificatie:
- Beroep/titel bepaalt plaats in maatschappij
- Rurale bevolking schatplichtige relatie met stedelijke bevolking
.
Uruk expansie: toegang tot luxegoederen voor elite -
Period: 2900 BCE to 2350 BCE
Vroegdynastische Periode
Netwerk van stadstaten aan de Tigris & Eufraat: ca 35 stadstaten
.
Gevolgen van bevolkingstoename en klimaatsveranderingen:
- Secularisatie vd macht
- Diplomatieke relaties: huwelijken & giften
- Grensconflicten
- Regionale coalities (vanaf ca 2600)
- Culminatie van oorlogen
.
Eenmaking onder Lugalzagesi (ca 1350)
.CASE STUDY: Niemandland: het Umma-Lagash grensconflict
-
Period: 2288 BCE to 2003 BCE
Politieke centralisatie: Akkad & Ur
Gelijkenissen:
- Ontstaan en uitbouw obv militaire veroveringen in Z-Mesopotamië
- Centralisatie op politiek, administratief & ideologisch vlak
Ondergang door interne & externe druk
.
Verschillen:
- Territoriaal bereik
- Mate van interne samenhang
.
Akkad (2288-ca 2150 MC):
- 5 koningen: Sargon (+2) Naram-Sîn (+1)
Korte fragmentatie: terug naar systeem onafhankelijke stadstaten
.
Ur (ca 2110-2003 MC):
- 5 koningen: Ur-Namma, Shulgi (+2) Ibbi-Sin
.CASE STUDY: Enheduana
-
Period: 2003 BCE to 1595 BCE
Fragmentatie (2003-1800) & Centralisatie (1800-1595)
2003-1800: Politieke fragmentatie:
- Verschillende stadsdynastieën: Isin, Larsa en Babylon
- Eén religieus systeem: Nippur
- Economische bloei: karum Kanesh
.
1800-1595: Politieke centralisatie:
- Koninkrijk van Opper-Mesopotamië: Shamshi-Adad
- Oud-Hettitische Rijk: Hattusili
- Oud-Babylonische Rijk: Hammurabi
.CASE STUDY: Codex van Hammurabi
-
Period: 1595 BCE to 1500 BCE
DARK AGE
1595: val Babylon door koning Mursili
.
Dark Age: niet duidelijk hoe lang:
- Steden verwoest en/of verlaten
- Einde gecentraliseerde macht
- Stop administratieve & scribale praktijk
- teruggang economie & cultuur
.
Nieuwkomers: Kassieten en Hoerrieten -
Period: 1500 BCE to 1200 BCE
Internationaal statensysteem
1 gemeenschappelijk systeem: giften, huwelijken en oorlog
.
In het Westen:
- Mittani
- Hettitische Rijk
- Egypte
- (Myceense Rijk)
.
In het Oosten:
- Kassietische Rijk
- Assyrische Rijk
- Elamitische Rijk
.
Uitzondering: Levant kleine stadstaatjes
.
Bronnen: veel en verschillende perspectieven
.
Lingua Franca: Akkadisch
.CASE STUDY: De Amarna Brieven
-
Period: 1200 BCE to 1100 BCE
Bronze Age Collapse
Zowel radicale veranderingen (vooral Oosten) als continuïteit & graduele verandering (vooral Westen)
.
Verklaringen:
- Zeevolkerenhypothese: invasies van externe volkeren en migraties (intern en extern)
- Sociale omwentelingen: grote discrepantie in rijkdom en ontstaan habiru
- Ecologische problemen: aardbevingen, verdroging, hongersnood Anatolië & wijziging loop Eufraat -
Period: 1100 BCE to 900 BCE
DARK AGE
Belangrijke technologische ontwikkelingen:
- Ontwikkelingen in schriftpraktijken (alfabet)
- Ontwikkelingen in mettalurgie: brons -> ijzer
- Domesticatie kameel: nieuwe handelsroutes
.
Belangrijke sociale wijzigingen:
- Stedelijke cultuur vs (semi)nomadische cultuur -
Period: 911 BCE to 612 BCE
Heropbouw & Neo-Assyrische Rijk
Westen:
- Verschillende staatjes rond één (politieke hoofd) stad
- Politieke fragmentatie
- Verschillende groepen, talen, tradities
.
Oosten: nieuw netwerk van 4 territoriale staten:
- Babylonië (1000-626)
- Elam
- Urartu
- Assyrië: zal uiteindelijk domineren
.
Neo-Assyrië: militarisme, terreur & deportaties
- 9e eeuw: eerste expansiefase
- 823-745: intern verval
- 745-612: tweede expansiefase
.CASE STUDY: Hangende Tuinen van Babylon: tuin van Niniveh (Sennacherib)
-
Period: 612 BCE to 539 BCE
Neo-Babylonische Rijk
612-539: 'lange 6e eeuw':
- Militarisme, terreur & deportatie
- MAAR nadruk op bouwwerken
- Grote economische bloei
- Babylon: centrum vd wereld
.
Opvolgingsproblemen na Nebuchadnezar II:
- 539: val Babylon
.
Lingua Franca: Aramees -
Period: 539 BCE to 331 BCE
Perzische Rijk
Achaemenidische dynastie:
- Veroveringen onder Cyrus II, Cambyses II en Darius I
- 1e Perzische Oorlog (Darius I) & 2e Perzische Oorlog (Xerxes)
- Niet meer actief uitbreiden, wel opstanden neerslaan
.
Perzische Rijk:
- Geschreven bronnen: westerse bias
- Rijksorganisatie: eenheid in diversiteit
- Hoofdsteden: Pasargadae, Persepolis, Susa
- Professioneel, enorm leger
.CASE STUDY: Cyrus Cilinder: machtsovername Darius I
CASE STUDY: Gilgamesh Epos