Η Ιστορία της Τοξικολογίας

Ο πάπυρος του Ebers

1500 BCE

Στον πάπυρο του Ebers (Αίγυπτος,1500 π.Χ.) αναγράφονται πολλά φάρμακα και αντίδοτα καθώς και περισσότερα από 700 φαρμακευτικά φυτά όπως το ακόνιτο (βρωμόχορτο), το όπιο, το κώνειο κ.ά..

Μήδεια - Ελληνική Μυθολογία

400 BCE

Στην Ελληνική Μυθολογία η Μήδεια αναφέρεται ως έμπειρη φαρμακεύτρια η οποία πολλές φορές βοηθούσε τους μυθικούς ήρωες στους άθλους τους, όπως στην περίπτωση του Ιάσονα, που τον βοήθησε να κλέψει το χρυσόμαλλο δέρας χορηγώντας υπνωτικό ποτό στον όφη δράκοντα.

Ιπποκράτης

400 BCE

Ο Ιπποκράτης (370-460 π.Χ.), ο πατέρας της Ιατρικής, πρόσθεσε, στις ήδη υπάρχουσες γνώσεις για τα δηλητήρια, ένα αρκετά μεγάλο αριθμό ουσιών και ασχολήθηκε ειδικότερα με τη θεραπεία των δηλητηριάσεων.

Η θανάτωση του Σωκράτη

370 BCE

Η ίδια η Πολιτεία στην Αρχαιότητα πολλές φορές χρησιμοποιούσε τα δηλητήρια ως μέσο θανάτωσης των καταδίκων, είναι δε γνωστή η θανατική εκτέλεση του Σωκράτη με κώνειο, όπως επίσης και η "Περί φαρμακείας δημηγορία" του Αντιφώντος, στοιχεία που μαρτυρούν ότι κατά τους χρόνους της ακμής των Αθηνών υπήρχε σαφής γνώση και χρήση των δηλητηρίων.

Διοσκουρίδης

50

Η πρώτη κλασική εργασία περί των δηλητηρίων και των αντιδότων έχει γραφεί από το Διοσκουρίδη, εργασία η οποία επί δεκαέξι αιώνες παρέμεινε σχεδόν αναλλοίωτη. Ο Διοσκουρίδης έζησε στην αυλή του Νέρωνα και ταξινόμησε τα δηλητήρια με βάση την προέλευσή τους δηλαδή φυτική, ζωική και ορυκτή. Ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε διάφορα εμετικά φάρμακα σε περιπτώσεις δηλητηριάσεων και έκανε χρήση της τεχνικής των "βεντουζών" σε περιπτώσεις δαγκώματος από φίδι.

Μαϊμονίδης

1150

Ο Μαϊμονίδης (1135-1204 μ.Χ.) έθεσε τις βάσεις της θεραπείας των δηλητηριάσεων από νυγμούς εντόμων και από δάγκωμα φιδιού. Ήταν ο πρώτος που έκανε χρήση βουτύρου και γάλακτος για να μειώσει την απορρόφηση των δηλητηρίων από το γαστρεντερικό σύστημα. Παρασκεύασε με απόσταξη ένα γενικό αντίδοτο για όλα τα δηλητήρια το οποίο περιείχε 60% οινόπνευμα και διάφορα φυτικά συστατικά.

Παράκελσος

1500

Ο Παράκελσος (1493-1541 μ.Χ.) διατύπωσε την αρχή ότι "η δόση είναι εκείνη που κάνει το φάρμακο δηλητήριο" και ότι "ενώ όλα τα φάρμακα θεωρούνται δηλητήρια, όλα τα δηλητήρια δεν είναι φάρμακα".

Orfila

1800

Ο Orfila (1787-1853 μ.Χ.), ένας Ισπανός γιατρός που έζησε στη Γαλλία, ο οποίος θεωρείται ο πατέρας της Δικαστικής Τοξικολογίας, είναι ο πρώτος που υποστήριξε ότι για να αποδειχθεί αν κάποιο άτομο έχει υποστεί δηλητηρίαση, θα πρέπει το δηλητήριο να βρεθεί στα βιολογικά υγρά του ασθενή, δηλαδή στο αίμα και στα ούρα του ή σε άλλο βιολογικό υλικό όπως είναι οι τρίχες, τα νύχια κτλ..

Εξέλιξη συνθετικής Χημείας

1900

Με την εξέλιξη της συνθετικής χημείας και τη σύνθεση διαφόρων βιταμινών μετά το 1900, άρχισαν και τα πρώτα βήματα της πειραματικής τοξικολογίας το 1915, οπότε και μελετήθηκαν οι επιδράσεις όχι μόνο των βιταμινών αλλά και άλλων ουσιών σε πειραματόζωα.

Ανάπτυξη Τοξικολογίας

1901

Η ανάπτυξη της Τοξικολογίας σε ανεξάρτητη επιστήμη έγινε τον 20ό αιώνα ως συνέπεια της ανάπτυξης της χημικής βιομηχανίας και της ταυτόχρονης παραγωγής των συνθετικών χημικών ουσιών που ήταν απαραίτητες για να καλύψουν τις ανάγκες της εποχής. Αυτές οι συνθετικές χημικές ουσίες δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στην υγεία του ανθρώπου, αυξημένες δηλητηριάσεις ακόμη και θανάτους, προβλήματα διαφορετικά από αυτά που είχαν εμφανισθεί νωρίτερα με τη χρήση των φυτικών, ζωικών και ορυκτών δηλητηρίων .

Η Τοξικολογία ως αυτονομη επιστήμη

1961

Η Τοξικολογία αναγνωρίστηκε επίσημα ως αυτόνομη επιστήμη αρχικά στις ΗΠΑ το 1961, οπότε ιδρύθηκε και η πρώτη Εταιρία Τοξικολογίας. Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, η Τοξικολογία άρχισε επίσημα πλέον να διδάσκεται στα ακαδημαϊκά ιδρύματα και θεωρείται ως μία νέα επιστήμη.