ARO MODERNOA rojas

ALAKETAK KULTURALAK

Jan 1, 1449

1449an, Johannes Gutenberk inprenta asmatu zuen

AURRERAPENAK NABIGAZIOAN

Dec 21, 1449

Zenbait gauzak asmatu ziren nabigazioaren alde:( mapa portulanoek, astrolabioak eta iparrorratzak)
Bide berriak asmatu ziren.

ALDAKETAK POLITIKAN

Dec 26, 1449

Lurralde berriak eta merkataritza sustatu zituen

GIZARTE ALDAKETAK

Dec 30, 1449

Estamentuan banantuta jarraitzen zuen : pribilegiatuak (nobleak eta kleroak) eta ez piribilegiatua.

ERREGE - ERREGINA KATOLIKOA

Dec 5, 1469

Elisabet 1a Gaztelakoak eta Fernado 2a Aragoikoa 1469 eskondu ziren.Lege erakudea eta moneta deserdina, Aragoiko koroa egin zuten.

GRANADAKO KOKISTA

Jan 2, 1492

Granadako Erresuma, Granadako Nasri Erresuma, Granadako Nazari Erresumaedo Granadako emirerrialehendabizi erresuma "andalusi"a izan zen eta, geroago, kristaua. Hiriburua Granadako hirian zuen eta erresumako azken erregea Boabdil izan zen, 1492ko urtarrilaren 2an Errege-erregina Katolikoek garaitu zuten arte.
Arabiar eta berbereak iberiar penintsulara iristean, kokaleku judu bi zeuden, Iliberis (Elvira) eta Granata izenekoak. Arabiarrek lekuari Garnat Al-Yahud (juduen granada) izena eman zioten.

GAZTELAK GRANADA

Mar 5, 1492

Gaztela Granada konkistatu zuen.
Juduak kamporatzean,
kristauen erlijio-batasuna sendutu zen.

AMERIKA AURKITU ZEN

Oct 12, 1492

1492 Aro modernos hasi zen amerika aurkitu zenean

GAZTELA ETA ARAGOI

Dec 15, 1492

Gaztela eta, batez ere aragoi Mediterraneoan zehar edatu ziren.

KARLOS HABSBURGOKOA

Dec 24, 1500

Karlos Habsburgokoa[2] (Gante, Belgika, 1500 - Yusteko monasterioa, Espainia, 1558), izengoitiz Karlos artxidukea[2], Espainiar Inperioa osatzen zuten lurraldeetako errege izan zen Karlos I.a izenez (1516-1556). Nahiz eta garai hartan Espainiako erresuma ez zen existitzen, Espainiako errege gisa ere ezagutzen da. Germaniako Erromatar Inperio Santuko enperadore ere izan zen, eta Karlos V.a izena hartu zuen horretarako

ERRENAZIMENDUA

Dec 15, 1501

XVI. mendea eta Errenazimientua. Grezia eta Erromarekiko interesa berpistu zen eta monarkia autoritariaoakratu ziren.

GAZTELAK NAFARROAN

Dec 12, 1512

Gaztelak Nafarroan berenganatu zuen bere koroarako.

LEONARDO DA VINCI

Apr 15, 1519

Leonardo da Vinci (1452ko apirilaren 15a - 1519ko maiatzaren 2a) Toskanako Pizkundeko, arkitekto, musikari, asmatzaile, ingeniari, eskultore eta margolari izan zen. Berpizkundeko gizonaren arketipo bezala deskribatua izan da, eta jeinu unibertsaltzat hartzen da. Leonardo bere maisu-margoengatik, hala nola Azken Afaria eta Mona Lisa, famatua da. Teknologia modernora aurreratzen ziren hainbat asmakizun diseinatzeagatik ere da ezaguna.

ERDIALDEKO EUROPA

Jun 16, 1519

Erdialdeko Europako zenbait lurralde jaso zituen oinordetzan.
1519an, Alemaniako enperadore hautatu zuten.

FILIPE 2A

May 21, 1527

Filipe II.a Gaztelakoa edo Filipe I.a Aragoikoa eta Portugalgoa (Valladolid, Espainia, 1527ko maiatzaren 21a - El Escorial, 1598) 1556-1598 bitartean Espainiako erregea eta 1580-1598 bitartean Portugalgo erregea izan zen. Horrez gainera, Maria I.a Ingalaterrakoarekin ezkondurik egon zen urteetan (1554-1558), Ingalaterra eta Irlandako errege ezkontidea izan zen.

KARLOS 2

Jun 21, 1527

Filipe II.a Gaztelakoa edo Filipe I.a Aragoikoa eta Portugalgoa (Valladolid, Espainia, 1527ko maiatzaren 21a - El Escorial, 1598) 1556-1598 bitartean Espainiako erregea eta 1580-1598 bitartean Portugalgo erregea izan zen. Horrez gainera, Maria I.a Ingalaterrakoarekin ezkondurik egon zen urteetan (1554-1558), Ingalaterra eta Irlandako errege ezkontidea izan zen.

MIGUEL DE CERVANTES

Nov 29, 1547

Miguel de Cervantes Saavedra (Alcalá de Henares, 1547ko irailaren 29a - Madril, 1616ko apirilaren 22a) espainiar eleberrigile, poeta eta antzerkigilea, eta Espainiako Urrezko Mendeko idazlerik behinena, izan zen. On Kixote Mantxakoa, haren lan nagusia, Europako lehen eleberri modernotzat hartzen da[1] eta, zenbait adituren arabera, inoiz idatzi den fikziozko lanik hoberenetako bat da[2].

FILIPEKO 2KO ERREKONKISTA

Jan 8, 1556

Filipe II.ak aitaren lurraldeak jaso zituen oinordentza, Alemaniako inperioa izan ezik. 1581etatik aurrera, Portugaleko errege ere izan zen.

BARROKOA

Jan 1, 1601

XVII. mendea eta Barrokoa . Krisi-aldia da, baina kultura-garapena izaugarria izan zen.

ON KIXOTE MANTZKOA

May 11, 1615

On Kixote Mantxakoa[1] (gaztelaniaz: Don Quijote de la Mancha, izenburu osoa: El Ingenioso Hidalgo Don Quijote de la Mancha) Miguel de Cervantes espainiar idazle ospetsuaren idazlan nagusia da. Bi zatitan argitaratu zen, lehenbizikoa 1605ean eta bigarrena 1615ean. Aditu askoren arabera, historiako eleberririk onenetako bat da[2]. Munduko hainbat hizkuntzatara itzulita dago, tartean euskarara[3]; halaber, ugari izan dira zinemara eraman dituzten liburuaren bertsioak.

ILUSTRAZIOA

Jan 1, 1701

XVIII mendea eta Ilustrazioa. Monarkia botere absolutoa zuen, baina herrialdea modernizatzeko erreformak egin zituen.

KONFIANTZAZKO NOBLEAK

Apr 9, 1701

xvll.Mendeko monarkak ez ziren arduratu inperioaz, eta balidoen (konfiantzazo nobleak)esku utzi zuten gobernua lermako dukea izan zen Filipe lll
. aren balidoa , eta olibarezko konde-dukea, FilipelV.arena.

MONARKIA HISPANIKAOREN INPERIOA

Dec 24, 1702

Monarkia Hispaikaoren inperioa handia osatu zuten, nahiz eta erregeak enperadore titulurik ez izaan. 1561ean Madrilen finkatu zuten.

BORBOIAK ESPAINARA

Feb 6, 1703

Karlos ll.ak FilipeV.a Borboikoa, Frantziako erregearen iloba zendatu zuen Espainako tronurako oinordeko. Zenbait herrialde (ingalaterra eta austria) erresuma horien arteko aliantzaren beldur ziren.

MADRILEN OBRAK

Jan 21, 1709

Ideiak horiek eraginda, errege-erreginak hiria dotoretzen ahalgindu ziren, eta Antzinaroan inpiratutako erainkinak egin zituzte, kultura bultzatzeko helburuz ; adidez, arte eta lanbideen errege akademiak