Tijdbalk CKV

Architectuur

11,000 BCE

Architectuur is de kunst en wetenschap van het ontwerpen van de gebouwde omgeving; inclusief steden, gebouwen, woningen, interieurs, landschappen, meubelen of objecten. Vroeger werd het woord bouwkunst meer gebruikt, dat nu voornamelijk nog voor de esthetische kant van het bouwen wordt gebruikt, terwijl bouwkunde met name voor de technische kant wordt gebruikt. Een bepaalde beoefenaar van de architectuur heet een architect.

Nederland

5500 BCE

Nederland is een van de landen binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Nederland ligt voor het overgrote deel in het noordwesten van Europa, aan de Noordzee. Europees Nederland wordt in het zuiden begrensd door België, langs de oostgrens door Duitsland en aan west- en noordzijde door de zee. De hoofdstad van Nederland is Amsterdam, de regeringszetel is Den Haag

The Timespan

Period: 5000 BCE to Aug 20, 2019

Tijd van jagers en boeren

3000 BCE

Tijd van Grieken en Romeinen

300 BCE

Tijd van monniken en ridders

1000

Amsterdam

1345

Amsterdam is de (titulaire) hoofdstad en naar inwonertal de grootste gemeente van Nederland. De stad, in het Amsterdams ook Mokum genoemd (afkomstig uit het Jiddisch), ligt in de provincie Noord-Holland, aan het IJ, het Noordzeekanaal en de monding van de Amstel. De gemeente Amsterdam telt 859.732 inwoners (31 mei 2018, CBS). Groot-Amsterdam telde eind 2016 1.344.659 inwoners. Het aantal verschillende nationaliteiten in de gemeente behoort tot de hoogste ter wereld.

Vriezenveen

1364

Vriezenveen (Nedersaksisch: T Vjenne, Venne, Vreeznven of Vreeinvenne) is een plaats in de gemeente Twenterand in de Nederlandse provincie Overijssel. Het inwonertal bedroeg op 1 januari 2010 13.570.

Tijd van steden en staten

1500

Tijd van ondekkers en hervormers

1600

Johannes Vermeer

Oct 31, 1632

Johannes Vermeer is een van de beroemdste Nederlandse kunstschilders en leefde in de Gouden Eeuw. Vermeer had een voorkeur voor tijdloze, ingetogen momenten. Hij blijft raadselachtig vanwege de onnavolgbare kleurstelling en het verbijsterende lichtgehalte.

De Nachtwacht

1642

Een schilderij van Rembrandt van Rijn.

Het Melkmeisje

1660

Het melkmeisje, ook wel De keuken- of melkmeid genoemd, is een schilderij van de Hollandse meester Johannes Vermeer uit circa 1660. In een veilingcatalogus uit 1696 wordt het werk vermeld als Een Meyd die melk uytgiet.

Het Meisje Met De Parel

1665

Meisje met de parel is een schilderij uit circa 1665-1667 van de Hollandse meester Johannes Vermeer. Het is uitgegroeid tot diens meest geliefde schilderij. Meisje met de parel kwam in 1902 in het bezit van het Mauritshuis in Den Haag.

Tijd van regenten en vorsten

1700

Esthetica

1735

Esthetica is de leer van de zintuiglijke waarneming, in meer specifieke zin de tak van de filosofie die zich bezighoudt met schoonheid en kunst.

Harmonieorkest

1789

Een harmonieorkest of kortweg harmonie is een orkest dat bestaat uit blaasinstrumenten en slagwerkinstrumenten.

Tijd van pruiken en revoluties

1800

Amusement

1800

Het begrip amusement heeft een verstrekkende betekenis. In het algemeen wordt aangenomen dat het een bedrijvigheid is die dient ter verstrooiing en vermaak. Dit betekent dat een handeling of werkzaamheid, die voor een beroepspersoon een taak is, voor de amateur in dat opzicht verstrooiing biedt en amusement betekent. In deze zin is een hobby amusement. Amusement is daarnaast -- in passieve, ontvangende zin -- ook verbonden met de beeldende kunst, muziek, theater, film en dergelijke.

Satire

1806

Een satire of hekeldicht is een kunstvorm waarbij vaak op humoristische wijze maatschappijkritiek wordt gegeven. De kritiek kan geleverd worden via parodie, ironie, sarcasme, pastiche en karikatuur. De doelwitten kunnen personen, politici, tradities, religie, kunstenaars, entertainers, media, normen, waarden, trends zijn. Niet alle satire is uitsluitend humoristisch bedoeld. Sommige satires zijn zo agressief en scherp dat ze vooral willen provoceren of tot actie aanzetten.

Toegepaste Kunst

1812

Toegepaste kunst of kunstnijverheid is esthetische vormgeving van functionele voorwerpen zoals gebouwen, meubels, kleding, drukwerk en dergelijke. In tegenstelling tot de niet-functionele, autonome uitingen van beeldende kunst hebben ontwerpen van toegepaste kunst ook een praktisch nut, een functie. In toegepaste kunst worden de principes van design en artistieke esthetica toegepast op alledaagse gebruiksvoorwerpen zoals een theepot, auto, affiche, sieraad of stoel.

Geabstraheerde Kunst

1824

In de kunst is abstraheren ook een bekende kunststroming. Deze stijl staat ook wel bekend als de kunst van het weglaten. Bij abstracte kunst wordt de kunst gemaakt vanuit een bepaald abstract idee. De werkelijkheid is vaak nog wel te herkennen in abstracte kunst.

Fotografie

1826

Fotografie is het met behulp van licht en andere vormen van straling vastleggen van afbeeldingen van voorwerpen en verschijnselen op radiatie- of stralingsgevoelig materiaal. Het woord is afgeleid van het Grieks en betekent letterlijk schrijven met licht.

Sociale Woningbouw

1852

Sociale woningbouw is een vorm van filantropische en later gesubsidieerde bouw van volkswoningen die bedoeld zijn om zonder winstoogmerk te verhuren aan mensen die niet in staat zijn om zelfstandig een woning te kopen of te huren, bijvoorbeeld mensen die te weinig geld verdienen om markthuren te betalen of om een hypotheek af te sluiten voor een koopwoning.

Edvard Munch

Dec 12, 1863

Edvard Munch (Løten (Hedmark), 12 december 1863 – Ekely bij Oslo, 23 januari 1944) was een Noorse kunstschilder.

Wassily Kandinsky

Dec 16, 1866

Wassily Kandinskywas een Russisch-Franse kunstschilder en graficus. Zijn schilderstijl behoorde aanvankelijk tot het expressionisme, soms ook wel gerekend tot het symbolisme. Kandinsky was een van de schilders die vorm en filosofische ondergrond gaf aan de abstracte kunst in het eerste kwart van de twintigste eeuw.
Filosoof en psychiater Viktor Kandinski was een oom van Kandinsky

Fysiek cabaret

1881

Deze vorm werd door Waardenberg en De Jong geïntroduceerd. De tekst is hier van ondergeschikt belang. De cabaretiers maken gebruik van hun lichaam.

Pablo Picasso

Oct 25, 1881

Pablo Diego José Francisco de Paula Juan Nepomuceno María de los Remedios Cipriano de la Santísima Trinidad Ruiz y Picasso (Málaga, 25 oktober 1881 – Mougins, 8 april 1973) was een Spaans kunstschilder, tekenaar, beeldhouwer, grafisch kunstenaar, sieraadontwerper en keramist. Hij was een van de bekendste Spaanse kunstschilders.

Het Rijksmuseum

Jul 13, 1885

Een museum in Amsterdam. De architect was P. J. H. Cuypers.

Collageart

1887

Een collage is een kunstvorm die gebruikmaakt van uitgeknipte of gescheurde stukken papier, die met lijm op steviger papier of op schildersdoek geplakt worden. De gebruikte materialen kunnen bijvoorbeeld zijn: knipsels uit tijdschriften, delen van originele foto's, tekeningen, gescheurde stukjes van een mislukte aquarel. Het woord collage komt uit het Frans, van het werkwoord coller, waar het plakken of kleven betekent.

Juan Gris

Mar 23, 1887

José Victoriano González-Pérez, beter bekend als Juan Gris, was een Spaanse kunstschilder. Gris woonde het grootste deel van zijn leven in Frankrijk.

Het Concertgebouw

Apr 11, 1888

Een gebouw met diverse concertzalen, gelegen aan de Van Baerlestraat tegenover het Museumplein in Amsterdam. Het is de thuisbasis van het Koninklijk Concertgebouworkest.

Gerrit Rietveld

Jun 24, 1888

Gerrit Thomas Rietveld was een Nederlands architect en meubelontwerper. Hij maakte ook grafisch werk, onder meer affiches en omslagen voor tijdschriften, waaronder één voor De Gemeenschap in 1925. Hij is vooral bekend als lid van De Stijl en als pionier van het Nieuwe Bouwen.

Johannes Itten

Jul 11, 1888

Johannes Itten was een Zwitserse kunstschilder, ontwerper en docent. Hij is vooral bekend geworden vanwege zijn theoretisch werk in verband met het Bauhaus en zijn kleurenleer.

Charlie Chaplin

Apr 16, 1889

Charles Spencer (Charlie) Chaplin was een Engelse artiest, acteur, regisseur, componist en komiek. Daarnaast deed hij ook nog aan pantomime en vaudeville. Hij was in de tijd van het ontstaan van de bioscoopfilm in de Verenigde Staten een van de beroemdste filmsterren ter wereld. Later werd hij ook filmregisseur.

Art Nouveau/ Jugendstil

1890

De jugendstil of art nouveau is een kunststroming die tussen 1890 en 1914 op verschillende plaatsen in Europa populair was, voornamelijk als reactie op het vorm vervagende impressionisme. De jugendstil manifesteerde zich vooral in gebruiksvoorwerpen (glaskunst, boeken, plateel, sieraden, meubels etc.), de architectuur en de schilderkunst. De stroming kende een korte maar hevige bloeitijd, die zich voornamelijk uitbreidde tijdens de belle époque.

De Schreeuw

1893

De Schreeuw (Noors: Skrik) is de naam van een viertal schilderijen en een lithografie van Edvard Munch uit 1893. De oorspronkelijke versie van de schreeuw uit 1893 hangt in het Nationaal kunstmuseum (Nasjonalgalleriet) in Oslo. Het geldt als het aangrijpendste schilderij van Munch. Het drukt het geestelijke leed en de emotionele kwelling uit die de schilder tijdens bepaalde perioden in zijn leven heeft gevoeld.

Tate Gallary

1894

De Tate Gallery is een netwerk van vier musea in Engeland: Tate Britain (1897), Tate Liverpool (1988), Tate St Ives (1993) en Tate Modern (2000). De Tate-organisatie beschikt over een online website Tate Online (1998). De Tate Gallery verleent jaarlijks de Turner Prize aan een Britse kunstenaar onder de vijftig jaar.

Tijd van burgers en stoommachines

1900

Figuratieve Kunst

1900

Figuratieve kunst is het soort kunstwerken waarin herkenbare onderwerpen zijn afgebeeld. Voorbeelden van figuratieve werken zijn landschappen, portretten of stillevens.
De tegenpool van figuratieve kunst wordt meestal abstracte kunst maar soms ook non-figuratieve kunst genoemd.

Ambachtelijk

1900

Men noemt een product ambachtelijk of artisanaal als het op de originele of traditionele manier gemaakt wordt. Bij ambachtelijke producten is elk exemplaar uniek doordat de ambachtsman individuele aandacht schenkt aan het materiaal. Ambachtelijke producten zijn veel duurder dan industriële producten omdat er niet of nauwelijks schaalvoordeel kan worden behaald.

Abstracte Kunst

1904

Abstracte kunst is een richting binnen de moderne kunst waarin niet altijd wordt geprobeerd om objecten uit de natuurlijke wereld weer te geven en er geen zaken uit de reële wereld hoeven te zijn afgebeeld. Er kunnen onderliggende principes zichtbaar worden gemaakt met vormen en kleuren, ritmes en contrasten. De abstracte kunst ontstond aan het begin van de 20e eeuw en kwam tot uiting in de beeldhouwkunst en schilderkunst.

Les Demoisselles D'Avigon

1907

Les Demoiselles d'Avignon is een van de bekendste werken van Pablo Picasso (1881-1973). Het is geschilderd in Parijs, in een periode van negen maanden gedurende 1906 en 1907. Toen hij het zijn avant-gardevrienden liet zien, vielen ze stil. Alleen Matisse brak in lachen uit. In 1916 werd het in een privésalon getoond. De naam van deze salon werd toen tijdelijk veranderd van "Le bordel d'Avignon" in "Les Demoiselles". Het doek werd pas in 1937 voor het eerst in het openbaar getoond.

De Zonwering

1914

Collage art

Almelo

1914

Almelo is een stad en gemeente in de regio Twente in de Nederlandse provincie Overijssel. De gemeente Almelo beslaat een oppervlakte van 69 km² en telt 72.883 inwoners.

Bauhaus

1919

Het Bauhaus was een opleiding voor beeldend kunstenaars, ambachtslieden en architecten die van 1919 tot 1932 eerst te Weimar later te Dessau en daarna nog een jaar in Berlijn gevestigd was.

Gamelan

1920

Gamelan is een traditionele muziekstijl in Indonesië, vooral op de eilanden Java, Madura, Bali en Lombok, en de benaming van zowel de muziekinstrumenten zelf als de bespelersgroep. Een gamelanorkest bestaat voornamelijk uit slaginstrumenten zoals metallofoons (waaronder kulintangs en gongs), xylofoons en drums, maar ook bijvoorbeeld fluiten en strijkinstrumenten. Het is kenmerkend voor de Indonesische volksmuziek.

Bigband

1920

Een bigband is een muzikaal ensemble, vooral geassocieerd met het spelen van jazzmuziek. Bigbands werden bijzonder populair in de jaren dertig en veertig van de 20e eeuw tijdens de periode van de swing. Een bigband bestaat gewoonlijk uit ongeveer 12 tot 25 muzikanten en omvat saxofoons, trompetten, trombones en een ritmesectie.

Compositie VIII

1923

gemaakt door: Wassily Kandinsky

Rietveld Schröderhuis

1923

Het Rietveld Schröderhuis is een door Gerrit Rietveld in 1923-1924 ontworpen woonhuis in de stad Utrecht. Het huis is volledig uitgevoerd volgens de ideeën van de kunstbeweging De Stijl. Rietveld ontwierp het huis voor Truus Schröder-Schräder, die er van januari 1925 tot haar dood in 1985 heeft gewoond. Het huis bevindt zich op het adres Prins Hendriklaan 50 in de buurt Wilhelminapark en is te bezichtigen via een rondleiding. Het staat sinds 2000 op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO.

Roy Liechtenstein

Oct 27, 1923

Roy Lichtenstein was een Amerikaans popartkunstenaar. Zijn werken zijn vooral bekend vanwege de aan cartoons herinnerende afbeeldingen met felle, veelal primaire kleuren omlijnd door vette zwarte contouren. Hij maakte schilderijen, litho's en beelden.

Andy Warhol

Aug 6, 1928

Andy Warhol was een Amerikaans kunstenaar, filmregisseur en auteur. Warhol werkte tevens als muziekproducent en acteur. Vanuit zijn achtergrond en ervaring in de toegepaste kunst was Warhol een van de protagonisten van de popart in de Verenigde Staten in de jaren 50 en 60 van de 20e eeuw. Warhol wordt ook wel the silver prince of the pop genoemd.

Rijksmuseum Twenthe

1929

Rijksmuseum Twenthe is het museum van de verbeelding. Een museum met wisselende tentoonstellingen en een grote collectie oude-, moderne- en hedendaagse kunst in Enschede, gelegen aan de rand van de wijk Roombeek. Rijksmuseum Twenthe vormt samen met TETEM en De Museumfabriek het cluster Roombeek Cultuurpark. Jaarlijks ontvangt Rijksmuseum Twenthe veel bezoekers uit binnen- en buitenland.

Fanfare (muzieksoort)

1942

Fanfare is een soort compositie binnen de klassieke en populaire muziek. Een fanfare werd oorspronkelijk gespeeld door koperblazers, later werden ook andere instrumenten toegevoegd. Fanfares worden vaak gespeeld als aankondiging, opening of viering van een of andere gebeurtenis. De fanfares klinken daarom feestelijk en/of statig.

Freddie Mercury

Sep 5, 1946

Freddie Mercury, geboren als Farrokh Bulsara, was een Britse rockmusicus. Hij werd bekend als de zanger en 'frontman' van de groep Queen en groeide uit tot een van de beste en populairste rockartiesten en popzangers aller tijden. Hij stond bekend om zijn extravagante podiumpersoonlijkheid en zijn explosieve optredens. Hij staat ook te boek als de man met een stembereik van vier octaven, wat buitengewoon is voor een mannelijke zangstem.

Popart

1949

Popart is een kunststroming die tegelijkertijd, maar los van elkaar, is ontstaan in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten van Amerika in het midden van de jaren vijftig en haar hoogtijdagen beleefde in de jaren zestig van de 20e eeuw.

Tijd van wereldoorlogen

1950

Realisme

1950

Het realisme was een stroming in de 19e-eeuwse beeldende kunst, theater en literatuur, waarin gestreefd werd naar het weergeven van de (maatschappelijke) werkelijkheid. De stroming was vooral sterk in Frankrijk rond het midden van de 19e eeuw en wordt gezien als reactie op de romantiek. Daarnaast had het opkomende marxisme een belangrijke invloed door de gewone arbeider centraal te stellen. Uitgangspunt van de stroming was een uitspraak van Baudelaire: "je moet in je eigen tijd staan".

Nationaal monument De Dam

1956

Het Nationaal Monument op de Dam in Amsterdam is een monument voor de herdenking van de Tweede Wereldoorlog in Nederland. Het monument staat centraal bij de jaarlijkse Nationale Dodenherdenking op 4 mei.

Rap

1960

De term rappen (ook gebruikt als emceeing, MC-ing, spitting, of simpelweg rijmen) verwijst naar het "op een ritmische wijze zingen van een (rijmende) tekst".Rappen verschilt van spoken word in die zin dat het wordt uitgevoerd tijdens een beat. Een rapper wordt ook wel Master of Ceremonies (MC) genoemd. Rap is een van de hoofdelementen van de hiphop- en reggaecultuur, maar het verschijnsel op zich was al eeuwen bekend. De muziekstijl komt ook voor in alternatieve rock.

Het Van Gogh museum

Jul 21, 1962

Museum met Van Gogh schilderijen.

Theo Maassen

Dec 8, 1966

Theodorus Wilhelmus (Theo) Maassen is een Nederlands cabaretier en acteur. Kenmerkend voor zijn werk zijn de harde humor, hoge grapdichtheid en maatschappijkritiek, met als terugkerende thema's: hypocrisie, commercialisering en conformisme.

Jaap Evert Abrahamse

1967

Specialist historische stedenbouw

Bohemian rhapsody

1975

Bohemian Rhapsody is een stuk in rapsodische vorm van de Britse muziekgroep Queen. Het verscheen op het album A Night at the Opera uit 1975. Het was een wereldwijde hit voor de groep in 1975/1976 en de heruitgave in 1991 werd ook een hit. Het wordt algemeen beschouwd als een van de succesvolste popnummers aller tijden.

Fanfare (orkest)

1979

Een fanfare is een muziekensemble dat bestaat uit koperblazers en slagwerk, aangevuld met saxofoons. Fanfares zijn vooral typisch voor Nederland en België. Maar fanfarekorpsen vindt men ook in Frankrijk, Spanje, Portugal ("fanfarra's"), Zwitserland en zelfs de Zwitserse Garde in Vaticaanstad heeft een Corpo di fanfarria.

Kamermuziek

1979

Kamermuziek is een genre in de klassieke muziek, waaronder muziek voor kleine, enkelvoudige bezettingen wordt verstaan, die bij wijze van spreken in een (grote) huiskamer kan worden gespeeld. Deze muziekvorm komt als specifiek genre voor vanaf de barok.

Orkest

1979

Een orkest is een groep musici en muziekinstrumenten van allerlei soort. Het woord orkest komt van het Griekse theater. Het toneel was half rond en werd orchestra genoemd. Voor het toneel zaten de mensen die een instrument bespeelden, die orchestra genoemd werden.

Tinkebell

Jun 10, 1979

TINKEBELL, pseudoniem van Katinka Simonse, is een Nederlandse kunstenares, die vooral bekend is om het verwerken van dieren in haar werken. In 2005 studeerde zij af aan de afdeling design van het Sandberg Instituut te Amsterdam.

Dutch Design

1980

Dutch Design (letterlijk "Nederlands ontwerp") is een Engelstalige term voor industriële vormgeving (design) en vormgevers in Nederland. Meer specifiek refereert Dutch Design aan de ontwerpesthetiek die eigen is aan Nederlandse designers: minimalistisch, experimenteel, innovatief, onconventioneel en met een gevoel voor humor.

Stand-upcomedy

1987

Stand-upcomedy is een humoristische theatervorm. Vergeleken met het moderne Nederlandse cabaret is het theatrale element bij stand-upcomedy beperkt. Waar in een cabaretvoorstelling vaak sprake is van omlijnde nummers, acteerwerk en muzikale onderdelen, is stand-upcomedy enkel een humoristische monoloog, met vaak een los en persoonlijk karakter.

Home Alone

1990

Home Alone is een Amerikaanse komische film uit 1990 van Chris Columbus. Het is geschreven en geproduceerd door John Hughes, die al meerdere successen had geboekt met jeugdfilms. De muziek werd gemaakt door John Williams die er een Oscarnominatie voor kreeg.

El Cap de Barcelona

1992

vervaardigd in opdracht voor de Olympische Zomerspelen van 1992 in Barcelona.

Exhortare

2017

Exhortare (Latijn: waarschuwen) is een oorlogsmonument aan het Manitobaplein bij het gemeentehuis in Vriezenveen in de Nederlandse provincie Overijssel.
Exhortare is uitgehouwen uit een blok Spaans marmer. Het herdenkingsteken toont een uitgehouwen silhouet van een eerder verdwenen standbeeld. In het 18 ton zware steen zijn ook een marmeren vrouwenfiguur en een dode duif afgebeeld.

Tijd van televisie en computer

2019

Annely Noeverman

2019

Eigenares bij Annely Noeverman Theater & Producties en docent op CSG Het Noordik