Tekenen Tijdlijn HAVO 4/5

Minoïsche beschaving

Period: 3500 BCE to 1450 BCE

fresco uit 1650 vC

1650 BCE

Myceense beschaving

Period: 1600 BCE to 1200 BCE

Klassieke kunst

Period: 1000 BCE to 500

Met klassieke kunst wordt over het algemeen alle kunst uit de Grieks-Romeinse beschaving van ca. 1000 voor Christus tot ca. 500 na Christus bedoeld. De klassieke kunst heeft grote invloed gehad op ontwikkelingen in de kunst van het Westen:
· wedergeboorte van klassieke oudheid in renaissance
· In de achttiende en negentiende eeuw volgden de classicisten nauwgezet de voorbeelden uit de oudheid.
· revival klassieke oudheid als onderdeel van het postmodernisme in twintigste eeuw.

Archaïsche periode

800 BCE

Bloei van de Griekse oudheid

Period: 800 BCE to 50 BCE

de bloei van de Griekse Oudheid beslaat ongeveer 650 jaar.
Er zijn fasen van ontwikkeling, bloei en verval. Deze perioden worden de archaïsche, klassieke en hellenistische periode genoemd.

Archaïsche periode

Period: 800 BCE to 500 BCE

De Archaïsche periode beslaat de periode van 800 tot 500 voor Christus. Het woord archaïsch betekent vrij vertaald 'uit het begin'. In deze tijd werden de eerste grote tempels gebouwd en ook de schilderkunst en monumentale beeldhouwkunst kwam tot ontwikkeling.

Klassieke periode

Period: 500 BCE to 350 BCE

De Klassieke periode beslaat de periode van ongeveer 500 tot 350 voor Christus. In deze periode kwamen vrijwel alle denkbare cultuuruitingen tot grote bloei: filosofie, politiek, literatuur, muziek, schilderkunst, beeldhouwkunst en architectuur. De verworvenheden uit deze tijd zijn in de loop van de geschiedenis van zoveel betekenis en invloed gebleken, dat deze periode klassiek wordt genoemd.

Klassiek

450 BCE

Plato

Period: 427 BCE to 347 BCE

• onderscheidde twee werelden (werkelijkheid en een wereld waarin alles volmaakt is)
• had niet veel waardering voor de realistische kunst van de Grieken -vond dat een goede ambachtsman veel belangrijker werk deed dan een dichter of beeldhouwer

Zijn gedachten over kunst worden bepaald door de vraag naar de waarheid. Voor hem was filosofie de ware kunst, de 'hoogste muze', omdat filosofen zoeken naar de waarheid.
Het Griekse woord voor nabootsing is mimesis, Plato vond dat alle kunst mimesis is.

Aristoteles

Period: 384 BCE to 322 BCE

-leerling van plato en leermeester van Alexander de grote
-het belang van mimesis (nabootsing in de kunst), hing samen met zijn analyse van wat er in het theater bij een Griekse tragedie gebeurt: daarin wordt getoond hoe de mens zijn noodlot ondergaat.
-mensen zijn hoogmoedig Het Griekse woord voor reiniging luidt catharsis. Mimesis is essentieel voor de morele catharsis, stelde Aristoteles.

Hellenistische periode

Period: 350 BCE to 50 BCE

De Hellenistische periode beslaat de periode van ongeveer 350 tot 50 voor Christus. Deze tijd begint met de veroveringen van Alexander de Grote. Zijn rijk strekte zich uit van Griekenland tot ver in het Midden-Oosten. Na verloop van tijd nam de macht van de Grieken echter steeds verder af.

Hellenisme

250 BCE

stevige gespierde lichamen
zeer expressief
voorkeur voor sterke emoties
grote bewegingen
meer individualisme, portretten
veel emotie en beweging: complexe theatrale beelden
de dynamische beelden stonden vaak tegen een steunpunt, om het stabieler te maken

De Architectura

27 BCE

Het oudste en meest invloedrijke werk over de bouwkunst
gemaakt door de Romeinse architect Vitruvius
Vormde inspiratie voor architecten in de/ uit de Renaissance

Trajanus aan de Macht (Romein)

Period: 98 to 117

Onder leiding van Trajanus hadden de Romeinen bezit gekregen van een groot gebied: Zuidwest-Europa en de kust van Noord-Afrika. De romeinse beschaving loopt deels gelijk aan de Griekse. Deze beschavingen samen worden de Klassieke Oudheid genoemd

Forum Trajanus

107

het laatst gebouwde en tevens grootste van de vijf keizerlijke fora van Rome. Trajanus gaf in 107 de beroemde architect Apollodorus van Damascus opdracht met de bouw en inrichting van het forum te beginnen. (meer info komt nog)

Mijlpaal van de Romeinen

110

De Romeinse mijlpalen werden om de mijl neergezet en gaven de afstand tot de volgende stad, tot Rome en tot de volgende mijlpaal aan. De Romeinen legden de basis van de infrastructuur van vandaag aan. Ze maakten wegen, verdedigingsmuren, bruggen en tunnels. Dit maakte het makkelijker om het rijk te besturen en om je te verplaatsen. Romeinen waren wereldveroveraars. Door de uitbreiding in West-Europa leerde de mensen kennis maken met de Griekse cultuur.

Basilica

110

grootste gebouwen in Rome, waar recht werd gesproken. hadden vooral een commerciële functie.
Het was een grote rechthoekige hal. Meestal was het een drieschepig gebouw, waarbij het middenschip, dat door zuilen van de zijbeuken was gescheiden, hoger was. Het uitstekende gedeelte (de lichtbeuk) had grote vensters waardoor daglicht kon binnenvallen. De basilica had meestal aan een van de korte kanten een halfronde uitbouw, de apsis. Ingang lag vaak aan de andere korte kant en had vaak een voorhal.

De Zuil van Trajanus

113

Het monument is waarschijnlijk oorspronkelijk bedoeld als grafmonument voor de as van keizer Trajanus. Het is een triomfzuil om de overwinning van Trajanus op het opstandige Dacië (nu Roemenië) te herdenken in de Dacische Oorlogen (101-102 en 105-106 n.C.). De zuil is 42 meter en er staan beelden op. Deze beelden stellen de voorbereiding op de strijd voor. De Romeinen worden als helden afgebeeld. Aan de bodem van de zuil is de urn van Trajanus begraven

Accenten in de periode 300-1000

Period: 300 to 1000

• ontstaan van christelijke kunst
• Byzantium; Constantinopel en Ravenna
• West Europese keizerrijken

Byzantijnse en Vroegchristelijke kunst

Period: 300 to 1000

Trajanus (een Romein) aan de Macht

Period: 300 to 1000

de Romeinen hadden onder leiding van Trajanus bezit over een groot gebied: Zuidwest-Europa en de kust van Noord-Afrika. de romeinse beschaving loop voor een deel gelijk aan die van de Grieken. de Griekse en Romeinse beschaving samen heet de Klassieke Oudheid

Het doel van de Christelijke kunst

313

De Christelijke kunst had een ander doel dan de Klassieke Oudheid.
geen realisme, diepere betekenis en het had bijbelse symbolen en tekens die verwijzen naar de Goddelijke werkelijkheid (= Iconografie)

De erkenning van het Christendom door keizer Constantijn.

313

Vanaf nu is het Christendom geen verboden godsdienst meer.

Constantijn en zijn hofhouding verplaatsen zich naar Constantinopel

330

Constantinopel -> Byzantium -> nu Istanbul (sinds het jaar 1453)
ontstaan van het oost en west Romeinse Rijk
Het Rooms-Katholicisme word de staatsgodsdienst

Ontstaan van het Oost- en West Romeinse Rijk.

330

'harmonie van sferen'

500

Rond 500 stelde de Romein Boëthius een ‘harmonie van sferen’ samen. Hij bracht afstanden tussen muzikale tonen in verband met afstanden tussen hemellichamen. Karel de Grote schreef deze Romeinse gezangen dwingend voor. De 'harmonie der sferen' werd uitgebreid met twee hogere octaven, de engelenkoren. De toonladder werd gezien als een ladder naar God.

Middeleeuwen

Period: 500 to 1500

Middeleeuwen: visies op kunst & kunstenaar en opdrachtgever, politieke en economische macht

Period: 500 to 1500

visies op kunst:
- schoonheid als openbaring van het goddelijke kunstenaar en opdrachtgever, politieke en economische macht
- De kerk en de adel als opdrachtgever
- De kunstenaar als ambachtsman; werkplaatsen

Middeleeuwen: wetenschap en techniek (1)

Period: 500 to 1500

wetenschap en techniek
- samenhang van kennis, geschiedenis en moraal en geloof (encyclopedisch geheel) Wetenschap was voor de meeste middeleeuwse geleerden rechtstreeks verbonden met het goddelijke. Dit gold vooral voor meetkunde en astronomie. Omdat God de wereld had geschapen naar geometrische en harmonische principes stond het onderzoeken hiervan gelijk aan het aanbidden van God.

Middeleeuwen: wetenschap en techniek (2)

Period: 500 to 1500

De kerkvaders onderscheidden zeven wetenschappen, 'vrije kunsten', die het enige echte vak, de theologie, versterkten. De basale vakken - grammatica, retorica en logica - deelden zij in binnen het zogenaamde 'trivium'. Het quadrivium bevatte de hogere vakken: rekenkunde, meetkunde, astronomie en muziek.
Deze indeling bepaalde tot het eind van de Middeleeuwen de organisatie van de universiteiten.
(http://kunst-middeleeuwen.blogspot.com/) voor laatste stukje info.

Middeleeuwen: Scholastiek

Period: 500 to 1500

scholastiek (middeleeuwse filosofie)
- voortborduren op kennis van Romeinen
- kloosters als centra van kennis; manuscripten Scholastiek was een combinatie van filosofie en godsgeleerdheid die in de middeleeuwen onderwezen werd, deze sloot aan bij de ideeën van Aristoteles

Tussen 500 en 1000 werden gebouwen van hout gemaakt.

Period: 500 to 1000

van deze gebouwen is bijna niet bewaard gebleven.

Ontstaan kloosters in West Europa

501

In de zesde eeuw ontstonden er in West Europa kloosters. De broeders (monniken) en zusters (nonnen), die apart leefden, legden geloften van armoede, kuisheid en gehoorzaamheid af. Elk klooster had zijn eigen leefregels. Kloosters met dezelfde regels vormden een kloosterorde. Veel kloosters weken echter steeds verder af van de oorspronkelijke bedoelingen. Ze kwamen onder invloed van de plaatselijke adel en hun monniken gingen er een 'wereldlijke' leefwijze op na houden.

Keizer Justinianus

Period: 527 to 565

toen vond de bouw van het 'Aya Sophia' plaat, het doel van dit bouwwerk was om andere religieuze gebouwen te overtreffen
Justinianus probeerde het romeinse rijk te redden na de afzetting in 476
Ravenna tot bestuurscentrum gemaakt, centrum van de Byzantijnse macht/kunst/cultuur

De eerste kruistochten

700

Deze waren in de 8e eeuw.

Karel de Grote

Period: 748 to 814

Karel was gekroond door de Paus
Karel was de eerste West-Europese keizer.
Volgens Karel moesten kunstwerken gemaakt worden ter ere van God, dus met esthetische normen

Karel de Grote

Period: 748 to 814

Karel was gekroond door de Paus
Karel was de eerste West-Europese keizer
Kunstwerken moesten volgens hem gemaakt worden ter ere van God, met esthetische normen

Uiteenvallen van het Karolingische Rijk

800

Het Frankische Rijk viel snel na de dood van Karel (814) uiteen. De redenen tot het uiteenvallen: Het Frankische Rijk zij dat het rijk onder alle zonen moest worden gedeeld, dit leidde keer tot keer naar het uiteenvallen. De zonen voerde ook vaak onderling oorlog om de verdeling.

Glas-In-Lood ramen in de kerken

800

Scholastiek

Period: 800 to 1450

Scholastiek was een combinatie van filosofie en godsgeleerdheid die in de middeleeuwen onderwezen werd, deze sloot aan bij de ideeën van Aristoteles.
Het probeerde de geloofswaarheden uit de theologie, die in het middeleeuwse denken een belangrijke rol speelden, te verzoenen met de filosofische waarheden uit de Griekse oudheid.
Scholastiek gebruikte een methode om belangrijke teksten te bestuderen. Deze bestond uit drie fasen: lectio (lezing), quaestio (vraagstelling) en disputatio (discussie).

Vondst van stoffelijke resten van Sint Jacobus.

801

-negende eeuw werden stoffelijke resten gevonden van sint Jacobus, een van de leerlingen van Jezus.
-Velen gingen op bedevaart om boete te doen voor hun zonden
- De middeleeuwers waren diep doordrongen van hun zondigheid en waren doodsbenauwd na hun dood een eeuwige foltering te moeten ondergaan in de hel.
-mensen hoopten genezing te vinden, of ze bezochten het graf van Jacobus om dank te betuigen voor een goddelijke gunst
-mensen uit alle streken en sociale christelijke lagen kwamen hier samen.

Ontstaan beweging rond het klooster van Cluny in Bourgondië.

901

In de tiende eeuw ontstond rond het klooster van Cluny in Bourgondië een beweging die aan die misstanden een eind wilde maken. In Cluny golden strenge leefregels. De monniken hielden zich aan een vaste dagindeling, moesten sober en rein leven en gehoorzamen aan de leider van het klooster, de abt. Het klooster van Cluny stond niet onder de plaatselijke bisschop of adel, maar direct onder het gezag van de paus.

Invallen van de Noormannen

1000

Romaanse Periode

Period: 1000 to 1200

Schilderkunst was:
vlak
geen perspectief
lineaire voorstellingen
plooien (= lijnen)

Het tapijt van Bayeux

1066

stripverhaal van de geschiedenis
de verovering van Engeland van door Willem van Normandië
invasie + nederlaag van Engeland + dood van koning Harold

Opbouw van Romaanse Kerk

1100

• tongewelven en koepelgewelven
• zware muren met steunberen
• rondbogen
• kleine ramen
• lisenen (arcadebogen en randen aangebracht in het metselwerk
• 1 zware vieringtoren (viering = kruising transept en middenschip)
• apsis + ander straalkapellen, kooromgang, (plafond)fresco's
• uitbreiding op de vroegtijdige basilica
• basis = kruis, symbool Christendom
• massiefbouw
• de muren hebben dragende functie
• 1400

stichting van de cisterciënzer orde

1100

Rond 1100 werd de cisterciënzer orde gesticht. De cisterciënzers, die rond 1150 al zo'n 500 kloosters bezaten, waren veel strenger in de leer dan de cluniacenzers. Zij leidden een leven van verregaande ascese. Hun leider, Bernardus van Clairvaux, voerde het armoede-ideaal zo ver door dat hij geregeld flauwviel van de honger.

Het interieur van Romaanse Kerk

1100

vanuit een hoge lichtbeuk en de ramen in de zijbeuk valt het licht binnen.

Ontstaan van de bedelorden

1201

Aan het begin van de dertiende eeuw ontstonden de zogenoemde bedelorden: de franciscanen en dominicanen. Zij trokken de wereld in om het geloof te verkondigen. De stichter van de franciscaner orde, Francisus van Assissi, ging zelf naar Afrika om het christelijk geloof te verkondigen. Later zouden vele franciscanen en dominicanen hem volgen.

Vroege Renaissance

Period: 1400 to 1500

Was in Florence.
Simone Martini was: internationale Gotiek, decoratief, heldere kleuren, gouden achtergrond, slanke/gestileerde figuren in gewaden, subtiele plooival. Bladgoud en tempera op hout.
Fra Angelico: schildert panelen/drieluiken/fresco's met bijbelse voorstelling in nieuwe stijl. plasticiteit/naturalisme/weergave van ruimte.
Masaccio: toepassen regels centraal perspectief, God middenin bij kruis, witte duif (heilige geest) boven hoofd God

Renaissance Bouwkunst: Kenmerken

Period: 1400 to 1600

Rondbogen
Afsluitende muren
Zware kroonlijst zorgt ervoor dat het dak niet zichtbaar is
Zuilen, Pilasters, Fronton, Halfzuilen, Muurnissen.
Triomfboogmotief.
Symmetrie

De Renaissance

Period: 1400 to 1600

Grote bloei van kunst en wetenschap.
Bewondering voor de klassieke oudheid (bloei Griekse/Romeinse beschavingen, de beschaving kwam opnieuw tot leven).
Begon in Italië -> Veel resten Klassieke Oudheid te vinden.
Renaissance = wedergeboorte.
Nieuw zelfbewustzijn -> Mens wordt individu -> Ontwikkeling Portret
Veranderende levensfilosofie: Opkomst humanisme.
Reformatie kerk.
Bloei wetenschap & Economie (Handel).
Ontdekking Wereld.
Universele Mens.
Nieuwe rol kunst.
Tempera, fresco, secco & olieverf

Ontwikkeling lineair perspectief

1425

De ontdekking van de wetten van het perspectief.
1e werken: Masaccio en Van Brunelleschi het lineair perspectief was erg belangrijk in de Renaissance. Er heerst in de Renaissance een grote belangstelling voor de lijn-perspectivische methoden onder schilders.

De uitvinding van de Boekdrukpers

1445

Door deze uitvinding kon de vertaalde Bijbel verspreid worden en werd het christendom dus verspreid.

De verspreiding van het Humanisme

1450

Humanisme:
terugkeer naar Griekse/Romeinse beschaving
zuivering van het Christelijk geloof
Humanisten = Bijv. Erasmus
benadrukken wiskunde in de studie, om filosofische theologische waarheden te achterhalen studia humanitas = grammatica, retorica, logica en geschiedenis

Hoog-Late Renaissance

Period: 1500 to 1600

Was in Milaan en Rome

Kunststroming: Maniërisme

Period: 1530 to 1600

• Na de Renaissance, overgang naar de Barok
• Meer uitdrukking van emoties
• Toepassen vormen en maten op eigen manier.

Beeldenstorm

1566

De Calvinisten (Volgers Calvijn, man die kritiek had op de kerk) vielen de Christelijke kerken aan en vernielden de beelden. Godsdienstrevolutie. een vernieling op grote schaal van heiligenbeelden en andere objecten van katholieke religieuze plaatsen door protestanten in de Lage Landen, die plaatsvond tussen 10 augustus en oktober 1566. In die periode werden vele kerken geschonden en het interieur ervan vernield.

Barok

Period: 1600 to 1750

Schilderkunst uit de Gouden Eeuw

Period: 1600 to 1700

genre's:
- de historieschilderkunst (het belangrijkste genre),
- het landschap, het zeegezicht,
- het portret, het stillevens,
- het genrestuk (= een afbeelding uit het gewone dagelijkse leven), - het stadsgezicht,
- het dierstuk.
- kennis van mythologie, bijbel en Griekse + Romeinse geschiedenis

Barok: Kenmerken

Period: 1600 to 1750

• bombastische dramatiek.
• grote (kleur)contrasten.
• veel licht-donker werking. (clair-obscur)
• beweeglijk.
• pracht en praal.
• 'kunst van de uitbundigheid', bewegingssugesstie: veel dynamiek, diagonale composities.
• 'kunst van de machthebbers', absolutisme.
• Contra-Reformatie: vernieuwde opvatting kunst in kerk.
• bouwkunst: nadruk op verticaal, Gesamtkunst (alle kunst nauw verbonden)
• doet beroep op de emoties van de toeschouwer

Protestantisme

1648

stimuleren onderwijs/ontwikkeling vd wetenschap (op universiteiten).
geen luxe.
bevorderen denken vd mens.
kunst heeft een doel: leer en vermaak.
natuur = product van Gods schepping.
invloed uit Italië: Renaissance en klassieke oudheid.
rijke burgers = opdrachtgevers

Het einde van de 80-jarige oorlog in 1648

1648

80-Jarige oorlog: vervolging protestanten > opstand tegen de Spaanse koning start bloei van de Gouden Eeuw De vrede van Münster (in Duitsland, net over de grens bij Enschede) betekende het einde van de Tachtigjarige Oorlog. De Spaanse koning erkende De Verenigde Nederlanden als vrije staat. In 1648 vond iedereen dat de oorlog lang genoeg duurde. Beide partijen waren de strijd zat

Protestantisme

1648

Het protestantisme is een van de vier grote stromingen binnen het christendom, naast het rooms-katholicisme de oosters-orthodoxe kerken en het anglicanisme. De stroming ontstond nadat leerstellingen en praktijken in de middeleeuwse katholieke kerk in West-Europa van binnenuit weerstand begonnen op te roepen. De reactie die dat teweegbracht en die aanving in de vroege 16e eeuw, is bekend geworden als de Reformatie.

Astronomische model van Ptolemaeus

1700

In het model van Ptolemaeus staat de aarde onbeweeglijk in het middelpunt in het heelal, de zon en planeten bewegen in cirkels om de aarde heen. De sterren zijn het verst verwijderd; zij draaien in iets minder dan een dag om de aarde heen. De kerk adopteerde het Ptolemeïsche wereldbeeld, met de aarde in het middelpunt van het heelal. Het is tot in de zeventiende eeuw het heersende model geweest in de westerse wetenschap.

Rococo (kunststijl)

Period: 1730 to 1780

decoratiestijl in bouwkunst en toegepaste kunst.
speels, fijn en grillige vormen.
inspiratie ontleent aan de natuur.
krullen, zwier en lichte kleuren.
weinig rechte lijnen.
elegante verfijnde stijl.
asymmetrie en luchtig karakter.
wanden, meubels en plafond gaan organisch zonder scheiding over.

Neoclassicisme

Period: 1750 to 1830

Het woord classicisme of neoclassicisme wordt gebruikt voor de 18e en 19e eeuwse kunst die door de klassieke cultuur werd geïnspireerd. Het classicisme voelde niets voor de vrijheid waarmee de Renaissance, de Barok en de Rococo nieuwe vormen had gegeven aan de Griekse en Romeinse kunst.
het rationalisme van de Verlichting met de nadruk op verstand en kennis, had weinig behoefte aan een artistieke interpretatie.

Neoclassicisme: Kenmerken (2)

Period: 1750 to 1830

Er werd veel nadruk gelegd op de techniek. De schilderijen waren tekenachtig van opzet, de mensfiguren op de schilderijen perfect van vorm. De composities zijn eenvoudig en streng. Figuren werden in een sterk bestudeerde houding weergegeven, de omgeving koel en zakelijk, alles in een tekenachtige werkwijze met duidelijke contouren. Er werd kundig met lichtval gewerkt.

Het Neoclassicisme (deel 1)

Period: 1750 to 1830

De 18e en 19e eeuwse kunst die door de klassieke cultuur werd geïnspireerd. Men had genoeg van de bombastische dramatiek van de Barok en de uitbundige decoratie van de Rococo. deze stijlen nu decadent, en teveel deel van de kerk en de aristocratie waar men steeds kritischer tegenover stond.

Het neoclassicisme: Kenmerken in de schilderkunst

Period: 1750 to 1830

• strenge, eenvoudige compositie
• de omtreklijn (contour) is belangrijk
• reliëfachtige dieptewerking
• koel, helder kleurgebruik
• statische houdingen van de weergegeven personen
• klassieke onderwerpen in de eigen tijd geplaatst
• klassieke vormentaal
• moraliserende onderwerpen, portretten

Het neoclassicisme: Kenmerken in de beeldhouwkunst

Period: 1750 to 1830

• uitbeelding van de menselijke figuur
• streven naar de ideale schoonheid van het lichaam naar klassieke voorbeelden
• nadruk op technische perfectie
• voorkeur voor wit, gepolijst marmer
• grafmonumenten, portretten

Het neoclassicisme: Kenmerken in de architectuur

Period: 1750 to 1830

• toepassing van een timpaan of fronton
• vrijstaande zuilen of pilasters, kapitelen en kroonlijsten
• sterk benadrukte ingangspartijen in het midden van een symmetrische voorgevel.

Het neoclassicisme: Kenmerken in de bouwkunst

Period: 1750 to 1830

• toepassing van de klassieke zuilenorden (Dorisch, Ionisch, Corintisch)
• toepassing van de tempelfaçade en koepel
• eenvoudige grondvormen: kubus, cilinder, halve bol
• gladde wanden, weinig versiering, weinig doorbreking
• monumentale architectuur (uitdrukking van macht)

Het neoclassicisme: Kenmerken in de toegepaste kunst (deel 1)

Period: 1750 to 1830

• strenge symmetrie in meubels, siervoorwerpen en serviezen
• toepassing van ornamentversiering

Het neoclassicisme: Kenmerken in de mode, Vrouw

Period: 1750 to 1830

In de mode is vanaf 1790 de invloed van de Klassieke Oudheid op kleding groot:
vrouw: losse, soepele gewaden van dunne stof met hoge taille en laag decolleté. De jurken waren lang met een sleep. Soms met pofmouwen of lange, aansluitende mouwen. Eronder een korset, erboven een lange, losse sjaal in contrasterende kleur.

Het neoclassicisme: Kenmerken in de mode, Man

Period: 1750 to 1830

In de mode is vanaf 1790 de invloed van de Klassieke Oudheid op kleding groot: man: Een strakke kniebroek, overhemd en een losjes geknoopte halsdoek moesten wit zijn. De jas was aan de voorkant kort en had achter twee lange panden. Men droeg daarbij laarzen of gespschoenen. Ook werden lange bakkebaarden en de hoge hoed populair.

Neoclassicisme: kenmerken

Period: 1750 to 1830

-omtreklijn zichtbaar
-vormen moesten zuiver, koel en overwogen worden weergegeven.
-men wilde harmonie, goede proporties en balans bereiken in duidelijke heldere composities.
-veel aandacht voor lijn en tekening
Kleurgebruik en compositie dienden als ondersteuning van de voorstelling.
-Heldere kleuren en eenvoudige composities om de aandacht niet af te leiden van de betekenis van het onderwerp. 


Het Neoclassicisme (deel 2)

Period: 1750 to 1830

Als reactie keerde men terug naar strenge, heldere en zuivere vormen. In tegenstelling tot de renaissance volgde het classicisme de klassieken niet alleen naar de geest, maar ook naar de letter. Het classicisme voelde niets voor de vrijheid waarmee de Renaissance, de Barok en de Rococo nieuwe vormen had gegeven aan de Griekse en Romeinse kunst.

Begin Franse Revolutie

Jul 14, 1789

• vrijheid en gelijkheid -> opstand
• kerk stat gescheiden + rechten mens opgesteld -> Franse grondwet gewijzigd
• Amerikaanse revolutie -> politieke en maatschappelijke stromingen als nationalisme, liberalisme, het socialisme en voorzichtig begin van de emancipatie.

Kunst in de 19e eeuw

Period: 1800 to 1900

Neoclassisme (= kunststroming verlichting) belangrijkste stijl tot 1850 --> kunst heeft ander uitgangspunt: Romantiek (sentimenteel>dramatische werkelijkheid) --> realistische kunst.
impressionisme, expressionisme en symbolisten
alle ontwikkelingen begonnen bij een revolutie

De Romantiek

Period: 1800 to 1850

De Romantiek (1)

Period: 1800 to 1850

Begon als een literaire beweging in Duitsland, Engeland en Frankrijk. Aan het eind van de achttiende eeuw kreeg men genoeg van de rationalistische manier van denken van de Verlichting en het academisch classicisme, waarin men voortdurend de oude klassieken probeerde te imiteren. De kunstenaar was in de Romantiek niet langer een nabootser van klassieke kunst, maar werd zelf een schepper. Hij werkte vanuit het persoonlijke gevoel. Kunst werd de 'individuele expressie van individuele emotie'.

De Romantiek (2)

Period: 1800 to 1850

In de 19e-eeuwse levenshouding was de ervaring van het individu uitgangspunt. Vanuit een negatieve kijk op de eigen tijd met industrie, rationalisme en materialisme werd er idealiserend naar het verleden gekeken. Dit gevoel werd hoger aangeslagen dan gezond verstand, want de romanticus leefde in onvrede met de maatschappij: hij 'vluchtte' uit het hier en nu naar andere culturen, naar het verleden, in sprookjes of in de natuur.

De Romantiek (3)

Period: 1800 to 1850

In de beeldende kunst lag het hoogtepunt van de Romantiek tussen 1820 en 1850.
In veel Europese landen herleefde de belangstelling voor mythen, sagen, sprookjes en legenden van het eigen land en voor literatuur die het roemrijke verleden ophemelde.

De Romantiek: Onvrede met de werkelijkheid

Period: 1800 to 1850

• vlucht in het verleden (middeleeuwen), de eigen geschiedenis
• imitatie en dramatisering van de ongerepte natuur (Duitsland)
• persoonlijke beleving van religie, het bovennatuurlijke, het kosmische
• menselijke emoties en dramatiek: onbereikbare liefde, heroïek, melancholie, sehnsucht
• menselijke verbeeldingskracht, dromen en nachtmerries
• belangstelling voor exotische culturen

De Romantiek: De kunstenaar wordt autonoom

Period: 1800 to 1850

De Romantische kunstenaar kenmerkt zich door:
imaginatie - verbeeldingskracht
intuïtie - het gevoel kent de waarheid
idealisme - geloof in een betere wereld
inspiratie - het gevoel is de bron
individualiteit - kunst is persoonlijk en origineel De romantiek was geen eensgezinde reactie tegen de gevestigde academische stijl. Omdat de romantische kunstenaar inspiratie zocht in zijn persoonlijke, innerlijke wereld, ontstonden er verschillende, individuele manieren van werken.

De Romantiek: Beeldhouwkunst

Period: 1800 to 1850

Beeldhouwers in de Romantiek vonden de inspiratie voor sculpturen in de klassieke kunst. Emoties werden dynamisch en heftig uitgebeeld, maar zij kozen vooral historische thema's die nationalistische gevoelens weergaven.

Het Realisme: Kenmerken

Period: 1840 to 1880

• uitbeelden van de waargenomen werkelijkheid.
• men wil inzicht geven in de werkelijkheid van het leven, eigentijdse problemen, verhoudingen en gebeurtenissen van alle dag en uit alle sociale milieus uitbeelden.

Het Realisme: Kenmerken in de schilderkunst

Period: 1840 to 1880

• vooral aandacht voor de eigentijdse werkelijkheid, het dagelijks leven
• onderwerpen met een sociaal karakter, alle sociale milieus
• buiten schilderen (en plein air) werd mogelijk door verf in tubes
• school van Barbizon, weergave van materie
• ontwikkeling druktechnieken, lithografie: krant (kunstkritiek)

Het Realisme: Kenmerken in de beeldhouwkunst

Period: 1840 to 1880

• Uitbeelding van arbeiders
• gerichtheid op de eigentijdse werkelijkheid

Het Realisme

Period: 1840 to 1880

1840-1880
Rond het midden van de 19de eeuw kwam de realiteit van alledag en de waarneming daarvan centraal te staan in de beeldende kunst. Onder invloed van de industriële en maatschappelijke ontwikkelingen ontstond meer aandacht voor de realiteit van het heden. De kunst richtte zich op de gewone werkelijkheid. In de kunstwereld werd door de realisten een sociale strijd gevoerd. Zij zetten zich af tegen de rijke bourgeoisie, die de kunst had vastgelegd in regels, conventies en wetmatigheden.

Communistisch Manifest

1848

• Karl Marx & Friedrich Engels
• Kant kozen van de onderdrukte fabrieksarbeiders + vernieuwingen
• het realisme

Begin van de Vrouwen-emancipatie

1900

• In de 19e eeuw mochten vrouwen uit hogere klassen niet werken, zelfs de straat opgaan was onfatsoenlijk.
• Vrouwen uit de lagere klassen moesten wel werken om in hun onderhoud te voorzien
• Enkele vrouwen kwamen in actie voor economische onafhankelijkheid van de vrouw.