Starożytny Rzym

Założenie Rzymu

753 BCE

Powołanie do istnienia urzędu Trybuna Ludowego oraz Zgromadzenie Plebejskie

494 BCE

Opublikowanie "Prawa XII tablic"

449 BCE

Ustanawiało ono dla wszystkich takie same zasady ogólne, choć nie wprowadzało pełnej równości obywateli

Zajęcie Rzymu przez Galów

390 BCE

Rozbili oni Rzymską armię, spustoszyli Lacjum i zajęli Rzym

Powstrzymanie kolejnego najazdu Galów

348 BCE

Podporządkowanie sobie Latynów

338 BCE

Bitwa pod Herakleą

280 BCE

Bitwa między Rzymem a Tarentem- najpotężniejszym Greckim miastem, którego dodatkowo wsparł król Epiru- Pyrrus. Wykorzystał on słonie bojowe, nieznane Rzymianom i odniósł zwycięstwo

Bitwa pod Ausculum

279 BCE

Kolejne zwycięstwo Pyrrusa nad Rzymianami, okupione wielkimi stratami (tzw. "Pyrrusowe zwycięstwo)

Bitwa pod Benewentem

275 BCE

Sukces Rzymian nad armią Pyrrusa, wycofanie się wodza do Epiru.

Podbicie Półwyspu Apenińskiego przez Rzymian

264 BCE

I Wojna Punicka

264 BCE

Decyzja o udzieleniu pomocy Mamertynom, italskim najemnikom, którzy rabowali sycylijskie miasta.

Bitwa pod Mylae

260 BCE

Bitwa morska, w której Rzymianie odnieśli pierwsze zwycięstwo, pomimo braku doświadczenia w bitwach morskich

Bitwa koło Wysp Egadzkich

241 BCE

Bitwa morska, w której kartagińska flota odniosła porażkę, przez co Punijczycy poprosili o pokój. Na jego mocy musieli oddać Rzymowi swoje posiadłości sycylijskie, zwolnić jeńców bez okupu, oraz zapłacić odszkodowanie

II Wojna Punicka

218 BCE

Rzymianie zawarli przymierze z mieszkańcami miasta Sagunt, położonego po stronie kartagińskiej. w 219r. p.n.e. Hannibal zaatakował i zdobył nielojalne miasto, co Rzymianie uznali za powód do wojny.

Bitwa pod Kannami

216 BCE

Hannibal zastosował technikę użytą w bitwie pod Maratonem, przez co wspaniale zwyciężył nad Rzymem, z minimalnymi stratami (50 tys./ 7 tys)

Bitwa pod Zamą

202 BCE

Klęska Hannibala- klęska Kartaginy
Kartagińczykom odebrano wszystkie posiadłości zamorskie i afrykańskie oraz nakazano zapłatę olbrzymiego odszkodowania wojennego. Dodatkowo nie mogli oni posiadać floty i większej armii oraz przyłączać do swojego państwa nowych ziem

Bitwa pod Kynoskefalaj

197 BCE

Stoczono trzy wojny macedońskie. Rzymianie pokonali Macedończyków w bitwie pod Kynoskefalaj.

Bitwa pod Magnezją

190 BCE

Pokonanie Seleukidów (Antioch III)

Ogłoszenie podczas igrzysk istmijskich "Wolności Hellenów"

168 BCE

Dla Greków oznaczała ona koniec zwierzchnictwa macedońskiego. Nie była to jednak niepodległość, ponieważ Grecja przechodziła do rzymskiej strefy wpływów.

Bitwa pod Pydną

168 BCE

Ostateczna klęska Macedonii

Powstanie Greków

146 BCE

Zostało stłumione a Korynt zrównany z ziemią

III Wojna Punicka

146 BCE

Rozpoczęcie oblężenia miasta w 149. Po trzech latach Rzymianie zdobyli bohatersko broniące się miasto, zburzyli je, a całą ludność oddali w niewolę

Tyberiusz Grakchus pełni funkcję trybuna ludowego

133 BCE

Podejmuje się on reform i doprowadza do uchwalenia ustawy ograniczającej wielkość majątku.W ten sposób Tyberiusz chciał rozwiązać tzw. "kwestię agrarną"

Brat Tyberiusza- Gajusz Grakchus zostaje trybunem

123 BCE

Stara się podobnie jak brat rozwiązać problem państwa, dzieląc działki i rozdając je bezrolnym chłopom część ziem bezprawnie zajętych przez nobilów

Całkowite podporządkowanie się Greków Rzymowi

119 BCE

Sulla sprawuję władzę jako dyktator najwyższy

Period: 82 BCE to 79 BCE

Należy on do stronnictwa optymatów, więc przywraca wszechwładzę senatu.

Powstanie Spartakusa

73 BCE

Największe powstanie niewolników w historii Rzymu. Na jego czele stanął pochodzący z Tracji Spartakus. Uciekł on z innymi gladiatorami na wulkan Wezuwiusz

Stłumienie powstanie Spartakusa

71 BCE

Pod wodzą Krassusa 10 legionów pokonało armię powstańców nad rzeką Silarus

I Triumwirat

60 BCE

Gnejusz Pompejusz, Juliusz Gajusz Cezar, Marek Krassus

Powstanie Galów, Bitwa pod Alezją

52 BCE

Na czele powstania stanął Wercyngetoryks. Wojska Cezara zmusiły go do kapitulacji i rok później przejęły pełną władzę nad Galią.

Bitwa pod Farsalos

48 BCE

Rok wcześniej Gnejusz Pompejusz nakazał Cezarowi złożyć całą swoją władzę i jako osoba prywatna wrócić do Rzymu. Kiedy Cezar wyruszył tam na czele swoich legionów, uciekali w popłochu. Cezar pokonał ich w bitwie, uciekający Pompejusz został zamordowany w Egipcie z polecenia Ptomeleusza XIII. Tam właśnie wyruszył Cezar.

Przyjęcie tytuły "dyktatora wieczystego" przez Juliusza

44 BCE

Morderstwo Juliusza Cezara

44 BCE

Około 60 senatorów pod przywództwem Kasjusza Longinusa, Katona Młodszego, Marka Brutusa zawiązało spisek. W idy marcowe Cezar został zasztyletowany podczas obrad senatu

II Triumwirat

43 BCE

Marek Antoniusz, Oktawian oraz Lepidus podzielili się władzą, przyjęli tytuły triumwirów i zadeklarowali zamiar przywrócenia porządku republice.

Bitwa pod Filippi

42 BCE

Zwycięstwo triumwiratu nad Macedonią. Po tym sukcesie sojusznicy podzielili między siebie imperium: Oktawian prowincje zachodnie, Marek Antoniusz wschodnie a Lepidus Afrykę

Bitwa pod Akcjum

31 BCE

Bitwa morska, Oktawian odnosi zwycięstwo, Marek ucieka wraz z Kleopatrą do Egiptu, gdzie popełniają samobójstwo

Oktawian odgrywa "Komedię Republiki"

27 BCE

Tego dnia Oktawian ogłosił w senacie, że zrzeka się wszystkich swoich nadzwyczajnych uprawnień i przywraca republikę, zgodnie z planem Oktawiana senatorowie poprosili go, aby nadał stał na czele państwa. W takiej sytuacji Oktawian łaskawie zgodził się rządzić wraz z senatem

Narodziny Jezusa

7 BCE

Powstanie na terenach między Renem a Łebą, Bitwa w Lesie Teutoburskim

9

Na czele tego zrywu stanął Arminiusz, wódź plemienia Cherusków, zniszczył on trzy rzymskie legiony

Rządy Tyberiusza

Period: 14 to 37

Szerzenie wpływów w Azji Mniejszej

25

Galacja, Kapadocja

Skazanie Jezusa na śmierć przez Poncjusza Piłata

30

Rządy Kaliguli

Period: 37 to 41

Rządy Klaudiusza

Period: 41 to 54

Rozpoczęcie podboju Brytanii

43

Rządy Nerona

Period: 54 to 68

Pierwsze wielkie prześladowanie chrześcijan

64

Cesarz Neron uznał za winnych potężnego pożaru Rzymu chrześcijan i nakazał masowe ich prześladowania. Urządzono igrzyska, w których trakcie bezbronnych chrześcijan rzucano na pożarcie lwom

Powstanie w Judei

66

"Rok czterech Cesarzy"

69

Zawarcie pokoju z Dakami

89

Wojna z Dakami zakończyła się klęską Rzymian. Zawarto pokój, na mocy którego cesarz zobowiązał się do przekazywanie Decebalowi co roku pewnej sumy pieniędzy oraz wysyłania do jego państwa specjalistów z dziedziny budowy fortyfikacji

Rozgromienie Daków

106

Uczynienie z ich państwa nowej prowincji. Decebal popełnił samobójstwo

Wielka wyprawa przeciwko Partom

Period: 114 to 117

Zorganizowana przez Trajana, miała zapobiec zagrożeniu ze wschodu

Prześladowania chrześcijan

150

Wystąpiły za panowania Marka Aureliusza. Rzymianie w sytuacji zagrożenia składali bogom ofiary, w których chrześcijanie nie brali udziału, za co czekały ich surowe represje m.in. 50 wyznawców Chrystusa zabito w Galijskim Lugdunum

Wydanie Edyktu przez Karakallę

212

Na mocy którego każdy wolny mieszkaniec imperium staje się obywatelem

Ardaszir obejmuje władzę i dąży do odtworzenie Imperium Persów

224

Prześladowania chrześcijan

250

Wystąpiły za panowania Dacjusza, w sytuacji ogólnego zagrożenia państwa, gdy cesarz nakazał składanie ofiar. Zginęło wówczas wielu chrześcijan.

Cesarz Decjusz ginie w jednej z bitew przeciw germańskim Gotom

251

Kilkanaście lat później Rzymianie pokonali Gotów, ale utracili Dację. W połowie III wieku Alamanowie i Frankowie przekroczyli Ren

Cesarz Walerian trafia do niewoli perskiej, z której nigdy nie wraca

260

Cesarstwo ratuje władca Palmyry- Odenatus

Ekspedycja cesarza Aureliusza kończy samodzielność Palmyry

272

W 217 żona Odenatusa zajmuje należące do Rzymu Azję Mniejsza Egipt, by zapewnić swojemu synowi tron Cesarza, lecz Aurelian hamuje jej zapędy

Rządy Dioklecjana

Period: 284 to 305

Dioklecjan ustanowił dominat i wprowadził współrządy czterech cesarzy zwane tetrarchią. Każdy z dwóch starszych cesarzy, noszących tytuł Augusta, dobierał sobie młodszego- cezara. Ustalono że po 20 latach ci starsi mieli przekazywać swoją władzę młodszym, na których ciążył obowiązek wyboru kolejnych współrządzących. Jednak system ten nie sprawdził się na dłuższą metę, natomiast sprawdziła się idea dzielenia władzy.

Edykty cesarza Dioklecjana

304

Edykty te wzmocniły prześladowanie chrześcijan, a samo wyznawanie wiary groziło karą śmierci lub ciężkich robót w kopalniach

Edykt mediolański na mocy którego chrześcijaństwo stało się religią tolerowaną

313

Sobór w Nicei

325

Uczestniczył w nim Konstantyn Wielki. Podczas tego soboru przyjęto kanon wiary chrześcijańskiej.

Założenie Konstantynopola

330

Założenie miasta na miejscu greckiego Byzantionu( Bizancjum) przez Konstantyna Wielkiego. Miasto szybko przejęło rolę stolicy cesarstwa

Masowe migracje ludności

350

Później nazwana Wielką Wędrówką Ludów

Bitwa pod Adrianopolem

378

Wysłane przeciwko Wizygotom wojsko Rzymskie poniosło klęskę, podczas której zginął cesarz Walens. Jego następca załagodził sytuację, ale musiał pozwolić na osiedlenie się Wizygotów w granicach swojego państwa i pozostawić im znaczną niezależność

Cesarz Teodozjusz uznaje chrześcijaństwo za religię panującą

392

Zabroniono wszelkich form starego kultu, a za oddawanie czci starym bóstwom groziła surowa kara

Podział cesarstwa na część wschodnią i zachodnią

395

Stało się to zgodnie z wolą cesarza Teodozjusza w chwili jego śmierci. Honoriusz panował na zachodzie a Arkadiusz na wschodzie. greckie cesarstwo wschodniorzymskie i łacińskie zachodniorzymskie trwale się rozłączyły

Złupienie Rzymu przez Wizygotów

410

Wkrótce inne plemiona zaczęły zalewać cesarstwo zachodniorzymskie. Plemiona germańskie zakładały na zajmowanych ziemiach własne królestwa

Pierwszy najazd Attyli skierowany na Galię, bitwa na Polach Katalaunjskich

451

Odparły go siły Rzymian dowodzone przez Aecjusza, sprzymierzonych z Wizygotami, Frankami salickimi oraz Burgundami. W bitwie na Polach Katalaunjskich Attyla poniósł dotkliwą klęskę ale zdążył się wycofać. Rok później napadły na Italię, zajęły Akwileję a nawet zagroziły Rzymowi. Jednak po nagłej śmierci Attyli państwo Hunów się rozpadło

Wyruszenie Wandali z Afryki na łupieżczą wyprawę do Italii

455

Germanie stanowili najliczniejszą grupę etniczną w Rzymskiej armii. Nic dziwnego że nie ocalili oni Rzymu przed swoimi pobratymcami

Na tronie zasiada małoletni Romulus Augustulus

475

Obalenie cesarza przez służących w armii rzymskich zbuntowanych Germanów

476

Zbuntowani Germanie byli dowodzeni przez Odoakra, który przejął władzę nad Italią, a insygnia cesarskie odesłał do Konstantynopola