Jak pokonać czas i przestrzeń - czyli historia mediów od Jana Gutenberga do Marka Zuckerberga
By W.J
-
Jan 1, 1452
Wynalezienie druku - Jan Gutenberg
W 1452 r. wykształcony złotnik i grafer z Moguncji, Jan Gutenberg postanawia przyspieszyć proces kopiowania tekstu pisanego. Na bazie maszyny do tłoczenia wina konstruuje pierwszą prasę drukarską. Papier jest w niej przyciskany specjalną śrubą do ołowianej matrycy z ułożonym na niej wcześniej tekstem. Pierwszą książką wydrukowaną w ten sposób na masową skalę była Biblia. Wynalazek Gutenberga w niezmienionej formie był używany jeszcze przez następne 350 lat. -
Jan 1, 1482
Pierwszy druk „ulotny"
Za początek prasy drukowanej uznaje się wydanie w Augsburgu pierwszej ulotki informacyjnej - „Historie, wie Turken die christliche Kirche angefechten” („Historia o tym, jak Turcy Kościołowi chrześcijańskiemu szkodę uczynili”). Druki „ulotne” dotyczyły aktualnych wydarzeń i nie były wydawane regularnie. Były bezpłatne, dlatego nie można ich też nazwać pierwszymi gazetami, tym bardziej, że włoskie słowo „gazzetta” oznaczało wenecką monetę, którą płacono za dziennik informacyjny. -
Jan 1, 1516
Pierwsza sieć pocztowa w Europie - Francesco de Taxis
Włoski kupiec Francesco de Taxis proponuje cesarzowi Maksymilianowi I bezpłatne przesyłanie rządowej korespondencji. Taxis ma tylko jeden warunek - powstała w ten sposób poczta ma być dziedziczną własnością jego rodziny. Po kilku miesiącach powstaje pierwsze, dostępne dla każdego, pocztowe połączenie do Wiednia. Potem rodzina de Taxis rozszerza swoją działalność na pozostałe kraje Europy Zachodniej. Jest to pierwsza funkcjonująca tak sprawnie sieć pocztowa. -
„The Times” - John Walter I
Niezadowolony ze swojej pracy ubezpieczyciela kupuje on patent wydawniczy i zaczyna drukować dziennik „The Daily Universal Register”. Jego propozycja wydawnicza nie przyjmuje się jednak zbyt dobrze na zatłoczonym angielskim rynku prasowym. Trzy lata później, znając już potrzeby czytelników, Walter decyduje się na rewolucyjny krok. W swoim nowym piśmie „The Times” stosuje nowe metody układania tekstu. Tytuły artykułów pisane są większą czcionką, a każdy dział różni się od siebie krojem pisma. -
Wynalezienie litografii - Alojzy Senefelder
W czasie pracy nad ulepszeniem prasy drukarskiej przypadkiem wynajduje on litografię - metodę kopiowania ilustracji na masową skalę. Na kamiennej płycie przygotowywany jest obraz, zakwaszany roztworem kwasu azotowego i gumy arabskiej. W ten sposób niezamalowana powierzchnia kamienia zostaje uodporniona na zatłuszczenie farbą drukarską. Pokrywana farbą powierzchnia płyty służy za matrycę do kopiowania obrazu. Dzięki temu w dziennikach zaczęły się pojawiać ilustracje dokumentujące różne wydarzenia -
Prototyp cylindrycznej maszyny drukarskiej - Friedrich Koenig i Andreas Bauer
Nowe urządzenie zasilane jest silnikiem parowym, dlatego nie potrzebuje nikogo do dociskania papieru do matrycy. Jest także dzięki temu w stanie wydrukować 1100 egzemplarzy gazety na godzinę. Pierwsze modele tego rewolucyjnego wynalazku zakupiła drukarnia należąca do właściciela „The Times”. Ciągle udoskonalana maszyna drukarska wkrótce została wzbogacona o funkcję dwustronnego drukowania tekstu. -
Kolej parowa - George Robert Stephenson
Po wielu nieudanych próbach technicznych w końcu konstruuje on najszybszą ze stworzonych przez siebie lokomotyw parowych – „Rocket”. Ten model staje się wzorcowym dla wszystkich kolejnych pojazdów kolejowych. Rozwój transportu w XIX wieku wpłynął bardzo korzystnie na prędkość przesyłania korespondencji pocztowej i innych ważnych informacji. -
Dagerotyp - Louis-Jacques Daguerre
Dzięki wynalezieniu litografii w gazetach pojawiają się ilustracje do opisywanych wydarzeń. Ilustracja nie jest jednak dokumentem, któremu czytelnik mógłby bezgranicznie zaufać. Opatentowana przez Daguerra fotografia jest przełomowym wynalazkiem w historii przekazywania informacji. Prosta metoda, polegająca na naświetlaniu pokrytej jodkiem srebra miedzianej płytki, pozwala na uwiecznienie dokładnego obrazu. Niestety, jeszcze przez 40 lat od opatentowania, nie można było powielać fotografii. -
Telegraf elektryczny - Samuel Finley Breese Morse
O XIX w. mówi się, że jest czasem „zespołowości”. Wiele wynalazków powstawało jednocześnie w pracowniach na całym świecie, jednak patenty uzyskiwali nieliczni. Jedną z takich innowacji był telegraf elektryczny. Przyjmuje się, że jego wynalazcą był Morse. Jego aparat był prosty w obsłudze. Naciskając przycisk, zamykało się obwód elektryczny, dzięki czemu zapalała się lampka u odbiorcy impulsu. Korzystając z alfabetu Morse’a można było kodować wiadomości, a nawet przesyłać między kontynentami. -
Pięciocylindryczna maszyna drukarska - Robert March Hoe
Robert March Hoe udoskonala maszynę drukarską Friedricha Koeniga i Andreasa Bauera. Jego wynalazek drukuje osiem razy więcej egzemplarzy gazety niż starszy model maszyny. Wynika to z większej ilości cylindrów układających papier na prasie drukarskiej. -
Maszyna do pisania - Christopher L. Scholes
Bazując na wcześniejszym wynalazku (maszynie do szycia), projektuje on maszynę z drewna (w 1 wersji uruchomianą pedałami). Wytwórnia broni Remington rozpoczęła później jej produkcję.
Jednym z pierwszych użytkowników był Mark Twain, który kupił ją za 125 dolarów. Napisał na niej „Życie na Missisipi”. -
„Mówiąca puszka” - Alexander Graham Bell
Pierwotnie planował on wynaleźć wzmacniacz dźwięku dla niesłyszących. Po serii prób opatentował głośnik i mikrofon, a połączenie tych dwóch elementów dało w rezultacie telefon. Urządzenie udoskonalono i opatentowano. Powstaje Bell Telephone Company (obecnie AT&T, firma telekomunikacyjna). W 1881 roku pojawia się również w Warszawie. -
Linotyp - Ottmar Mergenthaler
Niemiecki mechanik i zegarmistrz wynalazł mechaniczne urządzenie do składania czcionek. Ponieważ nie znał się na drukarstwie, poszedł zupełnie inną drogą niż prawie 100 jego poprzedników. Po 10 latach wynalazł maszynę mającą 90 klawiszy. -
Kodak No.1 - George Eastman
George Eastman konstruuje aparat skrzynkowy (camera box) ze stałą ostrością, czasem migawki 1/25sek i ładunkiem filmu na 100 zdjęć. -
Narodziny kina - August i Louis Lumiere
Bracia Lumiere 28 grudnia 1895 roku w Paryżu zorganizowali pierwszą publiczną projekcję filmu - „Wyjście robotników z fabryki”. Filmy braci Lumiere były zazwyczaj migawkami z życia codziennego. Kino jako pierwsze ruchome udokumentowanie rzeczywistości staje się „światowym szaleństwem”. -
Telektroskop - Jan Szczepanik
Jan Szczepanik, samouk, „ojciec telewizji”, „ polski Edison”. W 1897 zgłasza prośbę w Brytyjskim Urzędzie Patentowym na udzielenie mu patentu na urządzenie zwane „telektroskop” (aparat do reprodukowania obrazów na odległość za pośrednictwem elektryczności). Był to patent na telewizor, który ze względów technicznych, nie mógł być wówczas zrealizowany. -
Telegraf bez drutu - Guglielmo Marconi
Pius XI prosi młodego włoskiego fizyka o skonstruowanie urządzenia nadawczego dla Watykańskiego Radia. Podobno pierwszą rzeczą, jaką wynalazca przekazał drogą radiotelegraficzną, była litera S w alfabecie Morse'a. Pierwsza stacja nadawcza miała maksymalny zasięg 15km, ale już w 1901 przekazuje ona wiadomość do Nowej Funlandii (czyli na odległość 3600km).
Obecnie radio nadaje programy w 35 językach. -
Radiola - David Sarnoff
David Sarnoff był człowiekiem z wizją, który wierzył, iż radia mogą słuchać miliony (radio wówczas było wciąż na etapie hobby i ciekawostki). W Pittsburgu zarejestrowano pierwszą stacje radiową, a kilka miesięcy później zaczęto produkować odbiornik Radiola. W ciągu roku sprzedano 100 tys odbiorników. -
BBC
BBC - Brytyjska Korporacja Nadawcza (The British Broadcasting Corporation). W 1929 roku John Logie Baird realizuje dla powstającej telewizji publicznej pierwszą transmisję telewizyjną. Urządzenie odbiorcze po raz pierwszy zostaje nazwane telewizorem. Do wybuchu II Wojny Światowej liczba telewizorów w Anglii rośnie do 20 tys. -
ENIAC (Electronic Numerical Integrator And Computer)
Gigantyczny komputer, który ważył 27 ton, posiadał 18 tys. lamp elektronowych i zajmował 140m2. Przeznaczony był do badań nad wytwarzaniem broni, prognozami pogodowymi oraz promieniowaniem kosmicznym. -
IBM
IBM to amerykański koncern informatyczny, zajmujący się praktycznie każdym segmentem rynku informatycznego. W 1954 wprowadził na rynek IBM 704, pierwszy produkowany na masową skalę komputer z całkowicie automatycznym zapisem zmiennoprzecinkowym . Pozwalał on zapamiętywać polecenia oraz śledzić rejestr liczbowy podczas skomplikowanych komputerowych procesów. IBM 704 w swoim czasie był uważany za jedyny komputer, który może poradzić sobie ze złożoną arytmetyką. -
Telstar1
W 1962 roku miało miejsce wystrzelenie pierwszej działającej amerykańskiej satelity - Telstar1. Satelita zaprojektowany został od podstaw i miał służyć przesyłaniu różnego rodzaju danych oraz połączeniom telefonicznym. Dokonał on pierwszej w historii transmisji obrazu 'na żywo'. -
Pierwszy telefon komórkowy firmy Motorola - Dyna TAC
Motorola prezentuje pierwszy przenośny telefon. Twórcy chcieli by był w pełni osobisty, a jego numer nie był przypisany do domu lub stanowiska pracy, ale do konkretnej osoby. Funkcje: wybieranie numerów, rozmowa, pamięć pozwalająca zapisać 30 numerów. Bateria starczała na pół godziny rozmowy i 8 godzin czuwania. -
Apple i Microsoft
Steve Wozniak prezentuje jeden z pierwszych komputerów osobistych w tzw. klasycznej konfiguracji - klawiatura i procesor połączone z monitorem. Komputer po raz pierwszy był sprzedawany jako całość, a nie elementy do złożenia.
W tym samym roku powstaje Microsoft - przedsiębiorstwo założone przez Billa Gatesa i Paula Allena, zajmujące się produkcją i sprzedażą interpretera języka programowania BASIS. Odnosi wielki sukces przy sprzedaży pierwszych systemów operacyjnych i komputerów PC. -
Internet
Pod koniec 1990 roku Tim Berners-Lee - naukowiec z CERN-u - tworzy sieć dokumentów hipertekstowych o nazwie World Wide Web, a także HTML, czyli hipertekstowy język znaczników, wykorzystywany do tworzenia stron internetowych. Powstaje pierwsza strona internetowa. -
Six Degrees
Był to pierwszy portal społecznościowy. Pozwalał kontaktować się z rodziną, przyjaciółmi i znajomymi będącymi na portalu, a także zapraszać do dołączenia osoby będące poza nim. Użytkownicy mogli wysyłać wiadomości oraz sprawdzać swoje połączenia z wszystkimi obecnymi na stronie. Była to pierwsza odsłona stron społecznościowych w formie, w jakiej znamy ją dziś. -
Wikipedia
Powstanie Wikipedii, czyli największej ogólnodostępnej internetowej encyklopedii. Umożliwia ona każdemu użytkownikowi dodawanie i edytowanie treści praktycznie z każdej dziedziny. Jest jedną z najpopularniejszych stron internetowych na świecie, dostępną w 288 wersjach językowych. -
Popularność World of Warcraft
WoW był pierwszą grą komputerową RPG, która zdobyła uzanie wśród tak wielu użytkowników. Gracze funkcjonują w systemie multiplayer, gdzie 'współistnieją' w wirtualnej rzeczywistości gry wraz z innymi grającymi. Ogólnodostępny internet pozwolił milionom użytkowników z całego świata wcielać się w postaci, rozwijać je podczas fabuły gry, handlować między sobą oraz dołączać do klanów. -
YouTube
W lutym 2005 serwis pojawia się w sieci, a 2 miesiące później pojawia się na nim pierwsze wideo zatytułowane 'Ja w zoo'. YouTube pozwala na bezpłatne oglądanie filmów dla użytkowników niezarejestrowanych, a zajerestrowanym pozwala udostępniać dowolną liczbę wideo. Członkowie społeczności Youtube'a mogą np. dodawać komentarze do filmików lub zgłaszać te z nieodpowiednią treścią lub naruszeniem praw autorskich. -
Facebook ma 40 milionów wejść dziennie
W 2004 roku Mark Zuckeberg tworzy sieć pozwalającą łączyć się ze sobą studentom Uniwersytetu Harvarda, z czasem zostaje ona rozszerzona na inne uniwersytety (m.in. Stanford, Columbia, Yale) i bostońskie szkoły średnie. W następnych latach sieć rozszerza się i staje się największym portalem społecznościowym. Serwis pozwala między innymi na wyszukiwanie i kontakt ze znajomymi, umieszczanie zdjęć, tekstów, wideo, korzystanie z różnych aplikacji oraz tworzenie grup.
