FRANTZIAR IRAULTZA

ESTATU OROKORRAK BILTZEKO DEIALDIA

Jan 1, 1788

Frantziar iraultzaEstatu Orokorrak (frantsesez: états généraux) Antzinako Erregimeneko Frantzian erresumako klase (edo estatu) guztien biltzarra zen. Erregeak ezohiko egoeretan biltzen zituen, krisialdi politikoren bati edo gerraren bati aurre egiteko, edota arlo militarrean edo zergetan laguntzeko. Parlamentuek ez bezala, Estatu Orokorrek ez zuten inolako gaitasunik legeen edo justiziaren arloan, eta ez dira biak nahastu behar.

LE SERMENT DE JEU DE PAUMEKO BILERA

Jan 1, 1789

Frantziako Iraultzako gertaera erabakigarri bat izan zen. Frantziako hirugarren estatuko 577 kideetako 576k, baita beste estamentuetako batzuek ere, bat egin zuten zinarekin 1789ko ekainaren 20an, Versaillesko jauregiaren ondoko pilotaleku batean, Estatu Orokorren bilera batean.

AINTZINAKO ERREGIMENA DEUSEZTATZEA

Jan 1, 1789

Antzinako Erregimena iraultzari frantziarrek, modu gutxiesgarrian, 1789ko Frantziako Iraultzaren aurreko gobernua izendatzeko erabili zuten hitza da (Luis XVI.a Frantziakoaren monarkia absolutua, eta erregimen bera zuten gainontzeko europar monarkietan ere erabili zena. Honen kontrako hitza Erregimen Berria izan zen (Espainian Erregimen Liberala).
Izen hau, ia erabat, Aro Moderno bezala ezagutzen den garaiarekin bat egiten duen garai baten baliokide bezala ere erabil daiteke.

GIZAKIEN ETA HIRITARREN ESKUBIDEEN ADIERAZPENA

Jan 1, 1789

Abuztuaren 26an: Gizon eta Hiritarren eskubideen Adierazpena plazaratu zuen Biltzar Konstituziogileak.. Ameriketako Estatu Batuetako Independentziaren Aldarrikapena eredu hartuta, 1789ko abuztuaren 26an, Gizonaren eta Herritarraren Eskubideen Adierazpena plazaratu zuen Biltzarrak.

ASANBLADA KONSTITUZIOGILEA

Period: Jan 1, 1789 to Jan 1, 1791

Monarkia konstituzionalaren ahaleginak porrot egin eta diputatuek Asanblea Nazional konstituziogile izendatu zuten beren burua. Herriak Bastilla hartu zuen 1789ko uztailaren 14an eta, Asanblea konstituziogileak Gizakiaren eta Hiritarraren Eskubideen Deklarazioa onartu zuen. Kleroak 200.000 lagun soilik ordezkatzen zituen, nobleziak 500.000 eta Hirugarren Estatuak, berriz, 27,3 milioi lagun. Pribilijiatuek ordena bakoitzeko boto bana mantendu nahi zuten, nahiz eta Hirugarren Estatuak bere boto-es

BASTILLAKO ERASOA

Jul 14, 1789

Herriaren presioaren ondorioz sinatu egin zituen aipatutako dekretuak.-Erregeak Parisera gudarostea bidali zuen. Parisko herritarrek, erantzun gisa, eraso egin zioten Bastillako gazteluari absolutismoaren ikurrari. (1789ko uztailaren 14an)Mirabetza pertsonalak eta harremanak inolako kalte-ordainik gabe ezabatu ziren lurra zergapetzen zuten eskubideak ere deuseztatu egin ziren. Zergen, zigorren eta kargu publikoak lortzeko aukeren arloan, berdintasuna ezarri zen.

FRANTZIAKO LEHEN KONSTITUZIOA

Jan 1, 1791

Asanbleak konstituzio bat egin zuen.subiranotasun nazionala ezarri zuen, Asanblea Nazionalaren bidez adierazia, bai eta botere-banaketa ere:botere betearazlea,erregearentzat; legegilea, Asanblearentzat; eta judiziala

ERREPUBLIKAREN ALDARRIKAPENA

Jan 1, 1792

Konbentzio Nazionala sorberriak 1792ko irailaren 22an errepublika aldarrikatu eta 1804an Napoleon Bonapartek Frantziako Lehen Inperioa ezarri zuen arteko garaian izandako erregimen politikoa izan zen.

IZUALDIA

Jan 1, 1793

Jakobinoek, muturreko iraultzaileek, egoera larriari aurre egiteko, kontituzio berria egin zuten, baina laister hura bertan behera utzi eta benetako diktadura inposatu zuten.

LUIS XVI.aren HERIOTZA

Jan 21, 1793

Frantziako eta Nafarroako erregea 1774tik 1791 arte, eta Frantsesen erregea 1791tik 1792 arte, izan zen. 1792ko abuztuaren 10ean atxilotuta, Frantziako Iraultzako Konbentzio Nazionalak epaitu zuen.

DIREKTORIOA

Period: Jan 1, 1795 to Jan 1, 1799

1796an, Bonaparte armada italiarreko buru bilakatu eta austriarrak garaitu zituen Arcoleko batailan. 1797an, erregetiarren aurkako estatu kolpea burutu zuten (Fructidor). 1798an, Napoleon Bonaparte Egiptora bidali eta Abukirko bataila galdu zuen. Frantziaren aurkako bigarren nazioarteko koalizioa sortu zen. 1799an, Napoleonek Egiptotik alde egin eta estatu-kolpe bat eman zuen. Napoleonen Kontsulatuak Iraultzaren amaiera ekarri zuen. Kontsulatuak demokratikoa zirudien, baina egiatan, Napoleon ze

KONTSULATUA

Period: Jan 1, 1799 to Jan 1, 1804

Frantziako erregimen politikoa (1799-1804), Brumaireko estatu-kolpearen ondoren sortua. Lehen kontsula zen Napoleon Bonapartek bere burua enperadore izendatu zuenean amaitu zen.