Aro Garaikidea

  • Period: to

    Felipe V

    Felipe V.ak, Luis XIV.arenbilobak, Espainiako tronoa hartu zuen, Borboi dinastiari hasiera emanez eta Espainiako Ondorengotza Gerra eraginez.
  • Period: to

    Ondorengotza Gerra

    Espainiako Ondorengotza Gerra (1701-1714) Karlos II.a erregeak oinordekorik gabe hil zelako sortu zen, eta horrek Felipe Borboikoaren eta Austriako Karlos artxidukearen arteko lehia eragin zuen.
  • Period: to

    Utrecht-eko Ituna

    Espainiako eta Frantziako tronuek ez zuten bat egingo. Espainiak Gibraltar eta Menorka Erresuma Batua eman zizkien, baita hainbat lurralde Austriari eta Sizilia Saboiako Dukerriari ere.
  • Period: to

    Jesuitaren Kanporaketa

    "1767an, Karlos III.a erregeak jesuitak kanporatu zituen Espainiako Monarkia osoan. Neurri honek hezkuntzan eta herrialdeko politikan eragina izan zuen
  • Period: to

    Frantziako Iraultza

    1789ko Frantziako Iraultzak monarkia eta nobleziaren eta kleroko pribilegioak ezabatu zituen. Errepublika bat ezartzea zuen helburu, askatasunean, berdintasunean eta anaiartean oinarrituta. Napoleon boterera igotzearekin amaitu zen.
  • Period: to

    Frantziko Okupazioa

    1808 eta 1814 bitartean, Espainiak Frantziako okupazioaren aurka borrokatu zuen Independentzia Gerran. 1812an Cádizko Konstituzioa onartu zen, eta 1814an Frantziako tropak erretiratu ziren.
  • Period: to

    Españako Lehen Konstituzioa

    1812an, Cádizko Konstituzioa onartu zen, eta horrek soberania nazionala eta botereen banaketa ezarri zituen. Gainera, Espainiako Independentzia Gerrak jarraitu zuen, Arapilesen Gudu garrantzitsuarekin.
  • Period: to

    Trienio Liberala

    1820 eta 1823 bitartean, Espainiak Trienio Liberala izeneko aldia bizi izan zuen. 1820an, Rafael del Riegok erregeari Cádizko Konstituzioa onartzera behartu zuen. 1823an, Frantziako tropak etorri ziren eta Fernando VII.a erregearen botere absolutua berrezarri zuten
  • Period: to

    Isabel ll

    1833an, Isabel II.a erregina izendatu zuten, eta horrek Lehen Karlistaldia piztu zuen. Gainera, Espainia 49 probintziatan banatu zen.
  • Period: to

    La Gloriosa

    1868ko Iraultza, 'La Gloriosa' deitua, Isabel II.a erregina boteretik kendu zuen. Horrek Sexenio Demokratiko izeneko aldia hasi zuen, Espainian demokrazia ezartzeko saiakerak izan ziren sei urteko epea.
  • Period: to

    Españako Lehen Errepublika

    1873an, Espainiako Lehen Errepublika aldarrikatu zen otsailaren 11n, Amadeo I erregeak abdikatu ondoren. Urte horretan zehar, Espainiak hainbat presidente izan zituen eta barne arazo asko izan zituen.
  • Futurismoa

    Futurismoa XX. mendeko mugimendu artistiko eta literarioa izan zen, teknologia, abiadura eta dinamismoa goratu zituena, iragana eta tradizioak baztertuz. Filippo Tommaso Marinetti, Umberto Boccioni, Giacomo Balla eta Luigi Russolo dira bere figura nagusiak. Pintura, musika eta literatura bezalako diziplinetan eragina izan zuen.
  • Espresionismoa

    Espresionismoa XX. mendeko mugimendu artistiko eta kulturala izan zen, eta emozio biziak adierazi zituen kolore bizien, errealitatearen distortsioaren eta gai existentzialen bidez. Funtsezko figurak dira Edvard Munch (Oihua), Wassily Kandinsky eta Ernst Ludwig Kirchner, pintura, poesia eta zinema bezalako diziplinetan eraginez.
  • Kubismoa

    Pablo Picassok eta Georges Braquek XX. mendearen hasieran sortutako kubismoak geometrian formak deskonposatzen ditu eta aldi berean perspektiba ugari erakusten ditu. Picasso, Braque, Juan Gris eta Fernand Léger nabarmentzen dira, arte modernoan eragin handia dutenak.
  • Faubismo

    Faubismoa XX. mende hasierako mugimendu artistiko laburra izan zen, kolore bizietan, emozioetan eta bat-batekotasunean oinarritua. Henri Matisse eta André Derain buru zituela, ondorengo abangoardia artistikoetan eragin zuen.
  • Dadismoa

    Dadaismoa mugimendu artistiko eta literarioa izan zen, 1916an Zuricheko Cabaret Voltairen sortua. Arau tradizionalak baztertu zituen, zoria goratu zuen eta eguneroko materialak erabili zituen probokazio-lanetan. Hugo Ball, Tristan Tzara eta Marcel Duchamp funtsezko figurak dira, ondorengo abangoardietan eraginez.
  • Sobietar Batasunares Sorrera

    Sobiet Batasunaren sorrera Errusian, Iraultza Boltxebikearen ondoren. Stalinek boterea hartu zuen 1924an.
  • Italiako Faxismoa

    Benito Mussolinik Italiako faxismoa ezarri zuen, eta 1943an erori zen.
  • Surrealismoa

    Surrealismoa XX. mendeko mugimendu artistiko eta literarioa da, subkontzientea, ametsak eta irrazionala arakatu zituena irudimena arau tradizionaletatik askatzeko. Bere ezaugarri nagusien artean automatismoa, ustekabeko konbinazioak eta sinbolismoa daude. André Breton, Salvador Dalí, René Magritte eta Luis Buñuel funtsezko figurak dira. Mugimendu horrek eragin handia izan zuen pinturan, literaturan, zineman eta argazkigintzan.
  • Adolf Hitlerren Hasiera

    Adolf Hitlerrek Alemaniako nazien erregimena hasi zuen, eta 1945ean amaitu zen Bigarren Mundu Gerraren ostean.
  • Txinaren Herri Herrepublika

    Txinako Herri Errepublika sortu zen Mao Zedongen gidaritzapean.
  • Sobietar Batasunaren Amaiera

    Sobiet Batasunaren amaiera eta Bloke Komunistaren gainbehera.