-
Công chúa Ngọc Vạn được gả cho vua Chân Lạp
Cuộc hôn nhân này giúp hai nước có mối quan hệ bang giao tốt đẹp, để chúa Nguyễn có thể dồn lực lại hòng đối phó với chúa Trịnh ở Đàng Ngoài và cũng tạo thêm cơ hội cho người Việt mở rộng lãnh thổ về phía Nam -
Period: to
Sự giúp đỡ của chúa Nguyễn
Hai lần quân Chân-Lạp chiến thắng quân Xiêm (Thái-Lan) -
Sứ bộ Việt từ Huế đến Oudong yết kiến vua Cao Miên
Dâng ngọc ngà châu báu, xin người Việt được khai khẩn và lập nghiệp tại miền Nam.
Hoàng hậu xin chồng chấp thuận và vua Chey Chetta đã đồng ý -
Sứ bộ xin phép cho dân Việt Nam tới lập nghiệp
Được lập nghiệp ở các tỉnh phía Đông Nam Vương Quốc. Vua Cao Miên cho phép lập một phòng thu thuế tại Prey Kôr để tài trợ việc định cư -
Vua Chey Chetta II từ trần
Triều đình Chân Lạp liên tục xảy ra các cuộc tranh chấp ngôi giữa những hoàng thân. Nhiều nhà vua bị anh em họ, rể, cháu hại chết -
Tranh quyền trong nội bộ của Chân Lạp
Chú Prea Outey (em ruột của Chey Chetta II) người giữ chức Giám quốc và người cháu là vua Chan Ponhéa Sô (ở ngôi: 1628-1630) (con của Chey Chetta II) -
Tranh giành ngôi vị
Người con thứ ba của Chey Chetta II là Chau Ponhea Chan dựa vào một số người Chăm và người Mã Lai, giết chết cả chú Préah Outey và em họ Ang Non I để giành lại ngôi vua -
Lời chấp thuận yêu cầu
Nặc Ông-Chân chấp thuận lời yêu cầu của Hoàng Thái Hậu Ngọc Vạn, xin cho mẹ con bà cùng đoàn tùy tùng đến lập ấp ở vùng Mô Xoài, Đồng Nai (Bà Rịa, Biên Hòa) lập chùa tịnh tu -
Nặc Ông-Chân (Rama Chan) qua đời
Chúa Hiền phong cho Batom Reachea Potouna Raja (là con trai của Hoàng Thái Hậu Ngọc Vạn) làm vua nước Chân-Lạp -
Vua Batom Reachea bị con rể
Bị soán ngôi giết chết. Hoàng tử Ang Chey, trưởng nam của Batom Reachea giết được phản đồ. Triều đình đưa Ang Chey lên kế vị, lấy hiệu là Nạc Ông Đài. Lúc nầy Hoàng Thái Hậu Ngọc Vạn đã qua đời -
Period: to
Cảm phục Ngọc Vạn và Ngọc Khoa, thi sĩ Trần Tuấn Khải đã làm thơ
Hồng Lạc ta đâu hiếm nữ tài
Nghìn xưa Trưng-Triệu đã từng oai
Noi gương Khoa-Vạn, hai công chúa
Một sớm ra đi mở đất đai. Cũng vì hạnh phúc của muôn dân
Vì nước, vì nhà, xá quản thân.
Lá ngọc cành vàng coi nhẹ bổng,
Hiếu trung cho trọn đủ mười phân.
Những tiếc riêng cho phận nữ hài,
Đem thân giúp nước há nhường trai.
Mượn bút quan hoài để biểu dương:
Bà Rịa, Phan Rang ngàn vạn dặm,
Công người rạng rỡ chốn quê hương. -
KẾT LUẬN
Công chúa Ngọc Vạn đã đem về cho quốc gia dân tộc một dãy giang san gấm vóc trù phú được mệnh danh là vựa lúa miền nam. Nếu không có bà và các tiền nhân vô danh hy sinh phấn đấu khắc phục thiên nhiên, khai khẩn rừng rậm hoang vu, đầy thú dữ, thì chúng ta không có mảnh đất thân thương sông nước Nam Kỳ Lục Tỉnh hôm nay -
Khẳng định Ngọc Vạn chính là vợ vua Chey Chetta II
Trước đây, vị công nữ được gả cho Chey Chetta II vẫn còn là một vấn đề chưa thống nhất. Mãi đến khi Nguyễn Phúc tộc Thế phả được xuất bản tại Huế, thì tiểu sử hai công nữ Ngọc Vạn và Ngọc Khoa mới được công bố rõ ràng